جستجوی پیشرفته
بازدید
11497
آخرین بروزرسانی: 1397/11/09
خلاصه پرسش
آیا در منابع شیعی به علت شهادت حضرت فاطمه(س) تصریح شده است؟
پرسش
آیا در منابع شیعه دلیلی که دال بر شهادت حضرت فاطمه(س) باشد، وجود دارد؟
پاسخ اجمالی
بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص)، آسیبهای جسمی و روحی فراوانی به حضرت زهرا(س) وارد شد که در نهایت به شهادت حضرتشان انجامید.[1] در منابع شیعی گزارشهای گوناگونی حاکی از آن است که حضرتشان میان در و دیوار قرار گرفته، بازویشان با غلاف شمشیر، پهلویشان با لگد و صورتشان با سیلی آسیب دید. شدّت این آسیبها به حدّى بود که فرزندی که به او باردار بودند(حضرت محسن) نیز سقط شد. البته گزارشهای موجود دارای برخی تفاوتها میباشند، اما شهادت زهرا(س) و فرزندش نقطه اشتراک تمام آنها است. اکنون به بخش کوچکی از این گزارشها اشاره میکنیم:
1. پیامبر(ص) فرمودند: «... گویا مى‏بینم پس از من خوارى به خانه‏ زهرا(س) راه یافته؛ حرمتش زیر پا نهاده شده؛ حقش غصب گردیده؛ از ارث ممنوع شده؛ پهلویش‏ شکسته و جنینش سقط شده؛ و فریاد میزند یا محمداه و پاسخی نمیشنود؛ کمک میطلبد و کسى به داد او نمیرسد و همیشه پس از من گرفتار و گریان است... و او اول کسی از خاندانم است که با غم و اندوه شهید شده و بر من وارد میشود. پس میگویم: خدایا کسی که به او ظلم کرده را لعنت کن و غاصب حقش را به مجازاتش برسان و کسی که ذلیلش کرده را خوار کن و آنکه به پهلویش ضربه زد و فرزندش را سقط کرد در آتش قرار ده...».[2]
2. امام على(ع) در جواب این پرسش که چرا عمر مانند دیگر کارگزارانش از قنفذ[3] مالیات نمیگرفت، فرمود: زیرا فاطمه(س) هنگامی که از ما دفاع میکرد، قنفذ او را با تازیانه زد و در حالیکه اثر آن تازیانه در بازویش مانند بازوبندی باقى مانده بود، از دنیا رفت».[4]
3. حضرت زهرا(س): «... آنها آمدند و درب خانهام را به آتش کشیدند. من آنها را به خدا و پدرم سوگند دادم که دست از ما بردارید و بروید، امّا آنها اعتنا نکردند ... همچنین چنان به در لگد زد که درِ نیم‏سوخته بهروی من افتاد، در حالیکه باردار بودم و همانطور که آتش زبانه میکشید، با صورت به زمین افتادم … سپس چنان با سیلی به صورتم زد که گوشوارههایم کنده شد ... محسنم را سقط کردند».[5]
4. امام باقر(ع): «حضرت زهرا(س)به محسن حامله شد، اما هنگامی که پس از رحلت پیامبر(ص) به خانهاش هجوم آورده و اتفاقاتی که آن روز رخ داد و امام علی(ع) را بیرون کشیدند، هم اینها باعث شد تا فاطمه(س)، محسن که نزدیک وقت زادنش بود را سقط کرد و همین روز آغاز بیماری و رحلتشان بود. درود خدا بر او باد».[6]
5. امام صادق(ع): «پیامبر(ص) فرمود: ملعون است، ملعون است کسی که بعد از من به فاطمه(س) ظلم میکند و حقش را غصب کرده و شهیدش میکند».[7]
6. امام صادق(ع): «در شب معراج به پیامبر(ص) گفته شد که خداوند شما را با سه چیز مورد آزمایش قرار میدهد. سوّمین آزمایش، مصیبتی است که بعد از رحلتت به اهلبیت تو میرسد که کشته خواهند شد... و امّا دخترت مورد ستم قرار گرفته، حقش را غصب مى‏کنند، با آنکه باردار است‏، او را مى‏زنند. بدون‏ اجازهاو به منزلش‏ داخل‏ شده‏ و افراد فرومایه، او را میرنجانند و وى پشتیبانی نداشته و به دنبال آسیبی که به او میرسد، فرزندش سقط شده و به همین دلیل از دنیا مى‏رود».[8]
7. امام صادق(ع) فرمودند: «علت وفات حضرت زهرا(س) ضرباتی بود که قنفذ، غلام عمر با غلاف شمشیر خود بر حضرتشان زد؛ پس (فرزندش) محسن را از دست داد و به شدت بیمار شد و بعد از آن هیچ یک از آزار دهندگان خویش را به خانهاش راه نداد».[9]
8. امام صادق(ع): «...وقتی حضرت زهرا(س) نامه فدک را از ابوبکر گرفت، با عمر برخورد کرد. عمر از ایشان خواست که نامه را به او بدهد، اما حضرتشان نپذیرفت. عمر با لگد به پهلوی آنحضرت(س) زد که باعث شد فرزندش محسن را سقط کند. سپس به صورت آنحضرت نیز سیلی زد که گوشوارهاش کنده شد...».[10]
9. امام صادق(ع): «... امام زمان(ع) بعد از ظهور، نحوه آتش زدن خانه زهرا(س)، تازیانهزدن به آنحضرت و فشردهشدن شکمشان و سقط شدن فرزندشان را بیان میکند».[11]
10. سلمان فارسی در مورد اتفاقات بعد از وفات پیامبر(ص) میگوید: «... قنفذ به منزل امام علی(ع) رفت تا از او برای خلیفه اول بیعت بگیرد، اما امام(ع) نپذیرفت و او برگشت. عمر گفت: اگر اجازه ندادند، بدون اجازه وارد شوید. آنها اجازه خواستند، اما زهرا(س) اجازه نداد. قنفذ برگشت و سپس عمر به گروهى دستور داد تا هیزم برداشته و در اطراف منزل على(ع) قرار دهند و سپس گفت: به خدا سوگند یا خارج میشوی و با خلیفه پیامبر بیعت میکنى، و یا خانه‏ات را آتش میزنم. سپس به قنفذ دستور داد که اگر خارج نشد، بدون ‏اجازه داخل شو در صورت ممانعت، خانه را بسوزان! قنفذ و همراهانش به خانه یورش بردند و ریسمانى بر گردن علی(ع) انداختند. زهرا(س) خواست که میان علی(ع) و آنان فاصله بیندازد؛ اما قنفذ تازیانه‏اش را بگونهای بر بازوى ایشان زد که اثرش تا لحظه شهادت بر بدنشان باقى بود. سپس ابوبکر به قنفذ پیام داد که علىّ را نزد من بیاور، و اگر فاطمه ممانعت کرد از نزد علىّ دورش کن. با این پیام کار بالا گرفت و قنفذ در نهایت قساوت، زهرا(س) را میان در و دیوار قرار داد که پهلوى آن بانو شکست و بچّه داخل شکمش سقط شد. به دنبال آن، فاطمه(س) تا آخر عمر پیوسته زمین‏گیر و بسترى بود تا مظلومانه به شهادت رسید...».[12]
11. عباس میگوید: «به امام علی(ع) و افرادی که در منزلشان بودند، حمله کرده و در را آتش زدند و به زور آنحضرت(ع) را بیرون آورده و با در خانه، حضرت زهرا(س) را فشار دادند که به سقط فرزندش محسن انجامید».[13]
12. در زیارتنامه حضرت زهرا(س) آمده است: «...الْمَغْصُوبَةِ حَقُّهَا الْمَمْنُوعَةِ إِرْثُهَا الْمَکسُورَةِ ضِلْعُهَا الْمَظْلُومِ‏ بَعْلُهَا الْمَقْتُولِ وَلَدُهَا...»؛[14] کسی که حق او غصب شد، از ارث خودش محروم شد، پهلوی او شکست، شوهر او مظلوم بود و فرزندش نیز کشته شد.
در پایان، بیان این نکته ضروری است که بسیاری از آنچه گفته شد و بیش از اینها در منابع معتبر اهلسنت نیز وجود دارد که در برخی پاسخهای دیگر بدان پرداخته شده است.[15]
 
 

[2]. شیخ صدوق، الامالی، ص 113 – 114، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق.، ص: 113 – 114؛ ابن شاذان قمی، أبو الفضل سدیدالدین، الفضائل، ص 9 – 10، قم، منشورات الرضی، چاپ دوم، 1363ش.
[3]. او برده‏اى از آزادشدگان فتح مکّه بود که روحیه‏اى تند و خشن و ستمکار داشت و از افراد سرسخت قبیله بنیتیم بود.
[4]. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، محقق، مصحح، انصاری زنجانی خوئینی، محمد، ج 2، ص 674، قم، نشر الهادی، چاپ اول، 1405ق.
[5]. خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 179، بیروت، البلاغ، بیروت، 1419ق.
[6]. طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص 104، قم، بعثت، چاپ اول، 1413ق.
[7]. حسینی عمیدی، سید عمید الدین بن محمد اعرج، کنز الفوائد فی حل مشکلات القواعد، محقق، مصحح، واعظی، محی الدین، کاتب، حاج کمال، اسدی، جلال، ج 1، ص 150، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1416ق.
[8]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق، مصحح، امینی، عبد الحسین، ص 332 – 333، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[9]. دلائل الامامة، ص 134.
[10]. شیخ مفید، الاختصاص، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 185، قم، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
[11]. الهدایة الکبرى، ص 407؛ حلی، حسن بن سلیمان بن محمد، مختصر البصائر، محقق، مصحح، مظفر، مشتاق، ص 449، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ اول، 1421ق.
[12]. کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ج ‏2، ص 588؛ طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی أهل اللجاج، محقق، مصحح، خرسان، محمد باقر، ج 1، ص 82 – 83، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، 1403ق.
[13]. مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی طالب، ص 146، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش.
[14]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، گردآورنده، آخوندی، محمد، ج 2، ص 625، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • امیدبخش‌ترین آیه قرآن کدام است؟
    19920 تفسیر 1393/12/26
    قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: ۱. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38930 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
    19535 General Terms 1393/04/17
    مباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست، در فقه از آنها با عنوان «مباحات عامّه» یا «مشترکات و منافع عامّه» تعبیر شده است. چیزهایى که شارع آنها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده است، دو قسم است: 1. ...
  • هجوم‌آورندگان به خانه حضرت فاطمه(س) چند نفر بودند و چه افراد سرشناسی در میان آنان حضور داشتند؟
    31035 تاریخ 1394/07/14
    بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی و تاریخی؛ به صورت پراکنده در نقل‌های مختلفی که درباره این بی‌حرمتی نقل شده است، نام تعدادی از افراد که به خانه حضرت فاطمه(س) هجوم آورده، یا دستور هجوم دادند وجود دارد. البته مشخص نیست که تعداد دقیق آنان چند نفر ...
  • گزارش‌های تاریخی موجود پیرامون شخصیت حر بن یزید ریاحی که در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را ارائه کنید؟
    33792 تاريخ بزرگان 1394/07/21
    یکی از افرادی که نامش در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) جاودانه ماند، و مُهر شهادت وی در درگاه الهی ثبت شد، «حُرّ بن یزید ریاحی» است.نسب حر بن یزیدنسب حر را چنین ذکر کرده‌اند: «حر بن یزید بن ناجیة بن قَعنَب،
  • حدیث حارث همدانی در مورد حاضر شدن امام علی(ع) بر بالین محتضر را چگونه ارزیابی می¬کنید؟
    26219 درایه الحدیث 1392/04/27
    حاضر شدن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) از جمله حضرت علی(ع)، هنگام مرگ، نزد تمامی انسان‌ها حتی کسانی که بر دین‌های دیگر می‌باشند از اموری است که اخبار مستفیضه بر آن دلالت دارد.[1] البته در نحوه و چگونگی این حضور سخنانی بیان شده است ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    23986 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • فرق بین «صراحت» و «ظهور» چیست؟
    15284 مبانی فقهی و اصولی 1390/12/22
    دلالت یک عبارت بر مقصود گوینده، گاهی آن قدر صریح است که احتمال خلاف در آن منتفی است. در این جا می گویند عبارت نص و صریح است، اما گاهی دلالت یک عبارت بر قصد گوینده صریح نیست، بلکه معانی متعدد از آن محتمل است، ولی در ...
  • آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
    14525 لغت شناسی 1394/01/22
    کلمه «حضرت» در لغت به معنای «حضور» و «نزد» می‌باشد.[1] این کلمه در عربی به صورت «حضرة» نوشته می‌شود. مثلاً وقتی می‌گوییم: «حضرت امام صادق(ع)» در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احترام و ادب قبل از اسامی ...
  • افطاری دادن در کدام روز برابر مهمان کردن صد هزار پیامبر، امام و شهید است؟
    23611 حدیث 1392/10/28
    اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود ...

پربازدیدترین ها