جستجوی پیشرفته
بازدید
4831
آخرین بروزرسانی: 1397/10/24
خلاصه پرسش
طلحة بن مُصَرِّف که از قاریان برجسته به شمار می‌آمد، آیا شیعی مذهب بود؟
پرسش
طلحة بن مُصَرِّف کیست؟ آیا شیعه بود؟
پاسخ اجمالی
طلحة بن مصرّف‏ بن عمرو بن کعب بن جحدب،[1] که با کنیه‌‌های‏ ابوعبدالله،[2] و أبومحمد،[3] نیز شناخته میشد، از قبیله همدان بود. وی فردی ثقه، صالح و عابد،[4] و از قاریان برجسته شهر کوفه بود که به «سیّد القُرَّاء» شهرت داشت،‏[5] اما به دلیل تمایل نداشتن به اشتهار، مردم را در زمینه قرائت به اعمش ارجاع میداد.[6] او در سال 112 هجری از دنیا رفت.[7]
برخی قرائن و شواهد حاکی از آن است که وی عثمان را بر امام علی(ع) برتری میداد؛[8] و در همین راستا گزارش شده است که ابراهیم بن مالک اشتر نخعی او را به همین جهت مورد لعن قرار داد‏.[9]
اما در طرف مقابل، نشانههایی از تمایل او به اهلبیت(ع) نیز وجود دارد:
1. از او نقل است که میگفت: «کینهداشتن نسبت به بنی هاشم از نشانههای نفاق است‏».[10]
2. همچنین او گزارشی را نقل میکند که بر اساس آن، امام علی(ع) در میدان کنار مسجد کوفه از حاضران خواست که هر که این کلام پیامبر(ص): «مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ» را شنید، گواهی دهد؛ و چندین نفر هم گواهی دادند».[11] اصل نقل چنین حدیثی توسط او میتواند نشانگر تمایل درونیاش به امام علی(ع) باشد.
3 . ابن ابی الحدید به نقل از صحیح بخاری و مسلم، گزارش ذیل را نقل میکند:
طلحه میگوید که از عبدالله بن أبی أوفی پرسیدم: آیا پیامبر اسلام(ص) وصیتی کرده بود؟! او پاسخ منفی داد. دوباره پرسیدم: با آنکه حضرتشان به مردم توصیه میکرد که وصیت کنند، چگونه میتوان تصور کرد که خودشان وصیتی نکرده باشند؟! او پاسخ داد که قرآن وصیت پیامبر(ص) بود. [12]
این گزارش نیز نشانگر آن است که با طرح پرسشهایی از این دست، تلاش داشت تا جریانی که منکر وصیت پیامبر(ص) بودند را به چالش بکشد.
در پایان باید گفت که جو حاکم بر آن دوران به گونهای بود که با مشاهده یکی دو رفتار و گفتار بسیاری از افراد، نمیتوان در مورد اعتقادات قلبی آنان به نتیجه قطعی رسید.
 

[1]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، ج 6، ص 308، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، 1418ق.
[2]. همان.
[3]. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، تحقیق، تدمری، عمر عبد السلام، ج 7، ص 386، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ دوم، 1409ق.
[4]. ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی‏، المنتظم،‏ محقق، عطا، محمد عبد القادر، عطا، مصطفی عبد القادر، ج 7، ص 154، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1412ق.
[5]. زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج 3، ص 147، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ هشتم، 1989م.
[6]. الطبقات الکبرى،ج ‏6، ص 308.
[7]. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم،‏ المعارف، ص 529، قاهره، الهیئة المصریة العامة للکتاب، چاپ دوم، 1992م.
[8]. تاریخ الإسلام، ج ‏7، ص 388.
[9]. ابو الصلاح الحلبی، تقی بن نجم، تقریب المعارف، محقق، مصحح، تبریزیان(الحسون)، فارس، ص 296، قم، الهادی، چاپ اول، 1404ق.
[10]. محب الدین طبری‏، أحمد بن عبد الله‏، ذخائر العقبی فی مناقب ذوی القربی ع، ج 1، ص 66، قاهره، مکتبة القدسی‏، 1356 ق‏.
[11]. شیخ طوسی، محمد بن حسن‏، الامالی، ص 334، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق.
[12]. ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج 2، ص 53، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، 1404 ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها