لطفا صبرکنید
بازدید
16896
16896
آخرین بروزرسانی:
1393/04/23
کد سایت
ur21552
کد بایگانی
43432
نمایه
نماز خواندن به شیوه پیامبر اسلام(ص)
طبقه بندی موضوعی
بیشتر بدانیم
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
با توجه به سخن پیامبر(ص) که فرمود: «ھمانگونه که من نماز میخوانم شما نیز بخوانید»، آیا زنان نیز باید کاملاً مانند پیامبر(ص) نماز بگزارند؟
پرسش
نحوه صحیح نماز خواندن زنان چیست ؟ چون که نبی اکرم ﴿ص﴾ فرموده است که:“ھمان طور که من نماز میخوانم شما نیز بخوانید ۔”آیا در حالت سجده بین نماز مرد و زن فرق دارد؟
پاسخ اجمالی
پیامبر اسلام(ص) گاهی با گفتار به چگونگی انجام احکام میپرداختند و گاهی نیز علاوه بر بیان زبانی از طریق الگوی رفتاری و فیزیکی به آموزش و چگونگی انجام اعمال و احکام دینی اقدام میکردند. البته در برخی موارد به هر دوی اینها توأمان نیاز بود.
یکی از مواردی که علاوه بر تشریح گفتاری از سوی پیامبر از طریق عملی نیز آموزش داده شده، نماز است؛ از اینرو آن حضرت فرمودهاند: «صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي»؛[1] نماز خودتان را آنگونه بخوانید که من میخوانم؛ یعنی نماز خود را با نماز من تطبیق نمایید و نماز من معیار و قالبی برای سنجش و صحت اعمال شما است.
معنای سخن پیامبر(ص) آن است که شما مکلفین به نماز -اعم از مرد و زن- در کلیات اعمال و ارکان نماز؛ مانند تعداد رکعات، چگونگی نیت، قیام، قرائت، رکوع، سجود و...، نمازتان را با نماز من تطبیق دهید، اما با توجه به اینکه زنان در برخی از جزییات احکام و چگونگی انجام آن به دلیل شرایط خاص جنسیتی با مردان متفاوت هستند، باید جزئیات و تفاوت جزئی در برخی از اعمال و رفتار فیزیکی در نماز بین زن و مرد را در گفتار و سنت گفتاری پیامبر و امامان جویا شویم که این تفاوت در جزئیات در روایت جابر بن یزید جعفی از امام باقر(ع) بیان شده است: «هر گاه زن براى نماز ايستاد هر دو پايش را به هم بچسباند و دستهايش را بر سينهاش بگذارد و در حال ركوع دستانش را بر دو رانش نهد و آنگاه كه خواست سجده كند بنشيند و در سجده خود را بر زمين بچسباند و چون سر از سجده برداشت، بنشيند آنگاه به قيام برخيزد، و هنگامی که برای تشهّد مینشیند، دو پايش را بلند كرده و رانهايش را بهم بچسباند، آنگاه كه بخواهد تسبيح گويد انگشتان خود را ببندد؛ زیرا نسبت به تمام این امور، از آنان پرسش خواهد شد».[2]
بنابر این روایت «صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي» در کلیات نماز است که مردان و زنان در آن تفاوتی ندارند، اما در برخی ویژگیها تفاوتهایی وجود دارد که در روایت امام باقر(ع) بیان شده و شاید با استنباط از نکته پایانی[3] در روایت امام باقر(ع) بتوان گفت این تفاوت در جزئیات تأکید مجدد بر عفیف بودن زنان و رعایت عفت در تمام شئون زندگی، حتی در حال سخن گفتن با پروردگار عالم باشد.
یکی از مواردی که علاوه بر تشریح گفتاری از سوی پیامبر از طریق عملی نیز آموزش داده شده، نماز است؛ از اینرو آن حضرت فرمودهاند: «صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي»؛[1] نماز خودتان را آنگونه بخوانید که من میخوانم؛ یعنی نماز خود را با نماز من تطبیق نمایید و نماز من معیار و قالبی برای سنجش و صحت اعمال شما است.
معنای سخن پیامبر(ص) آن است که شما مکلفین به نماز -اعم از مرد و زن- در کلیات اعمال و ارکان نماز؛ مانند تعداد رکعات، چگونگی نیت، قیام، قرائت، رکوع، سجود و...، نمازتان را با نماز من تطبیق دهید، اما با توجه به اینکه زنان در برخی از جزییات احکام و چگونگی انجام آن به دلیل شرایط خاص جنسیتی با مردان متفاوت هستند، باید جزئیات و تفاوت جزئی در برخی از اعمال و رفتار فیزیکی در نماز بین زن و مرد را در گفتار و سنت گفتاری پیامبر و امامان جویا شویم که این تفاوت در جزئیات در روایت جابر بن یزید جعفی از امام باقر(ع) بیان شده است: «هر گاه زن براى نماز ايستاد هر دو پايش را به هم بچسباند و دستهايش را بر سينهاش بگذارد و در حال ركوع دستانش را بر دو رانش نهد و آنگاه كه خواست سجده كند بنشيند و در سجده خود را بر زمين بچسباند و چون سر از سجده برداشت، بنشيند آنگاه به قيام برخيزد، و هنگامی که برای تشهّد مینشیند، دو پايش را بلند كرده و رانهايش را بهم بچسباند، آنگاه كه بخواهد تسبيح گويد انگشتان خود را ببندد؛ زیرا نسبت به تمام این امور، از آنان پرسش خواهد شد».[2]
بنابر این روایت «صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي» در کلیات نماز است که مردان و زنان در آن تفاوتی ندارند، اما در برخی ویژگیها تفاوتهایی وجود دارد که در روایت امام باقر(ع) بیان شده و شاید با استنباط از نکته پایانی[3] در روایت امام باقر(ع) بتوان گفت این تفاوت در جزئیات تأکید مجدد بر عفیف بودن زنان و رعایت عفت در تمام شئون زندگی، حتی در حال سخن گفتن با پروردگار عالم باشد.
[1]. علامه حلی، حسن بن یوسف، نهج الحقّ و کشف الصدق، ص 423، بیروت، دار الکتاب اللبنانی، چاپ اول، 1982م.
[2]. «فَإِذَا قَامَتْ فِي صَلَاتِهَا ضَمَّتْ رِجْلَيْهَا وَضَعَتْ يَدَيْهَا عَلَى صَدْرِهَا وَ تَضَعُ يَدَيْهَا فِي رُكُوعِهَا عَلَى فَخِذَيْهَا وَ تَجْلِسُ إِذَا أَرَادَتِ السُّجُودَ سَجَدَتْ لَاطِئَةً بِالْأَرْضِ وَ إِذَا رَفَعَتْ رَأْسَهَا مِنَ السُّجُودِ جَلَسَتْ ثُمَّ نَهَضَتْ إِلَى الْقِيَامِ وَ إِذَا قَعَدَتْ لِلتَّشَهُّدِ رَفَعَتْ رِجْلَيْهَا وَ ضَمَّتْ فَخِذَيْهَا وَ إِذَا سَبَّحَتْ عَقَدَتْ بِالْأَنَامِلِ لِأَنَّهُنَّ مَسْئُولَاتٌ». شیخ صدوق، الخصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 585 - 586، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.
[3]. «مسئولیت و پرسش از زنان نسبت به این حرکات و کیفیت اجرایی در نماز».
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات