«لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ»؛[1] به يقين، رسولى از خود شما بسوی‌تان آمد كه رنج‌هاى شما بر او سخت است و اصرار بر هدايت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است!
در اين آيه چندين ويژگى مهم براى پيامبر بزرگوار اسلام(ص) بیان شده است که بار عاطفى فراوانى دارد. این آيه خطاب به همه مسلمانان است، و از چهار صفتِ احساس برانگيز پيامبر اسلام ياد مى‌‏كند:

1. بشر بودن پیامبر: این پیامبر از خود شما است؛ او از جنس فرشتگان نيست، بلكه از جنس خود شما است و مانند شما مى‌‏خورد، مى‌‏خوابد و زندگى مى‌‏كند؛ او از خود شما است و بزرگ شده همين كوچه‌‏ها و محله‌‏هايى است كه شما در آن رفت و آمد داريد.
2. هم دردی با مردم: آنچه شما را مى‌‏آزارد بر او گران و دشوار است؛ يعنى هر سختى و گرفتارى كه شما پيدا مى‌‏كنيد او آن را بر خود مى‌‏گيرد و غم شما را غم خود مى‌‏داند و از رنج‌هاى شما آزرده خاطر مى‌‏شود؛ زيرا كه شما را از خود و خود را از شما مى‌‏داند.
3. حریص نسبت به هدایت مردم: یکی دیگر از ویژگی‌ها و صفات پيامبر اسلام(ص) اين است كه نسبت به هدايت مردم حرص و اهتمام شديد دارد: «حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ». او به شما علاقه دارد و دلسوز شما است؛ او مى‌‏خواهد شما به سعادت دنيا و آخرت برسيد و هر چه خوبى است از آن شما باشد و خواهان موفقيت و كامروايى شما است.
4. رأفت و مهربانی: صفت دیگرش رأفت و مهربانی او است: «رَؤُفٌ رَحِيمٌ» پیامبر اسلام به مؤمنان، سخت مهربان و رحيم است و مؤمنان را كه به دين او گرويده‏‌اند، به شدت دوست دارد.
در مجموع، معناى آيه اين است: هان اى مردم! پيامبرى بر شما آمد كه از اوصافش این است؛ از جنس خود شما است؛ از خسارت ديدن شما و از نابود شدنتان ناراحت مى‏‌شود؛ در خيرخواهى و نجات شما چه مؤمن و چه غير مؤمن حريص است؛ و اين‌كه او نسبت به مؤمنان به ویژه، رئوف و مهربان است.[2]

[1] توبه، 128.
[2] ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، الميزان فی تفسیر القرآن، ج ‏9، ص 411- 412، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1417ق؛ جعفری، یعقوب، کوثر، ج 4، ص 604- 605، بی جا، بی تا؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص 207، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374ش.