4238
«فدک»؛ نام يكى از دهكدههاى آباد و حاصل‌خيز نزديک خيبر است که تا مدينه حدود 140 كيلومتر فاصله دارد. در سال هفتم هجرت، هنگامی که قلعههاى خيبر يكى پس از ديگرى فتح شد و قدرت مركزى يهود درهم شكست،ساكنان فدک بدون هیچ نبردی خود را تسليم نمودند و به همین جهت و به صریح قرآن کریم، اختیار منافع آن متعلق به رسول خدا(ص) است. حضرتشان نیز بعد از نزول آیۀ "وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّه"، آن‌را به حضرت فاطمه(س) هدیه نمود.
ساكنان فدک در برابر پيامبر(ص) متعهد شدند نيمى از زمينها و باغ هاى خود را به آن‌حضرت واگذار كنند و نيمى ديگر را براى خود نگه‌دارند. آنها كشاورزى سهم پيامبر را هم به عهده گرفتند تا در برابرش مزدى دريافت كنند. این مطلب از مسلّمات شیعه و اهل‌سنت است، به گونه‌ای که حتی خلیفۀ اوّل هنگام پس‌گرفتن فدک از حضرت زهرا(س) این ادعا را نداشت که این سرزمین متعلق به پیامبر(ص) نبوده، بلکه تنها ارث نبردن زهرا(س) از پدرشان را مطرح کرد. در حالی‌که تمام منابع شیعی و بسیاری از منابع معتبر اهل سنت به این نکته اشاره کرده‌اند که فدک ارث نبود، بلکه هدیه‌ای بود که پیامبر آن‌را در زمان حیات خود به دخترش داده بود. بر این اساس ادعای نادرست اینکه پیامبران ارثی برجا نمی‌گذارند نیز دلیل قابل قبولی برای غصب فدک نبود.
زمانی كه ابوبكر و عمر تصميم گرفتند تا فدک را از حضرت زهرا(س) بگيرند و اين خبر به ايشان رسيد، آن‌حضرت برای احقاق حق خويش و اتمام حجّت با مسلمانان به اتفاق گروهی از مریدان و خويشاوندان به مسجد النبي(ص) رفته و در آنجا خطبه‌ای مظلومانه خواندند که به خطبه‌ی فدکیه معروف است.
البته ابوبكر تلاش کرد که با سخنانی در مدح و تعريف از حضرت زهرا(س) اینگونه وانمود کند كه گويا تصرف فدک به خواست مردم و در جهت منافع مسلمانان بوده است.
