لطفا صبرکنید
40878
قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همانگونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمیتوان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایینترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمیتوان به صورت کلی آیهای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست.
اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سورهها از جنبهای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سورههای قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستانهای تاریخی، زیباتر از دیگر سورهها است.
در همین راستا برخی سورهها با عنوان «ام الکتاب»، «قلب القرآن» و ... سورههای برتر اعلام شدهاند.
1. «أَنَّ النَّبِيَّ(ص) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُكَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِي كِتَابِهِ قَالَ (بَلَى) عَلِّمْنِيهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْكِتَاب»؛[1]پیامبر اسلام(ص) فرمود: آیا میخواهی بدانی با فضیلتترین سورهای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آنرا به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است.
2. « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ يس....»؛[2] از امام صادق(ع) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره «یس= یاسین» است.
3. «وَ عَنْهُ (ص) لِكُلِّ شَيْءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ الْقُرْآنِ الرَّحْمَن»؛[3] از پیامبر(ص) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است.
4. صاحب مجمع البیان روایتی را نقل میکند که در آن پیامبر اکرم(ص) برترین آیه را آیه 30 سوره شوری، اعلام میفرمایند: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثير»؛[4] هر مصيبتى به شما رسد در برابر اعمالى است كه انجام دادهايد، و بسيارى را نيز عفو مىكند!
متن روایت اینگونه است: «و روي عن علي(ع) أنه قال، قال رسول الله(ص) خير آية في كتاب الله هذه الآية يا علي ما من خدش عود و لا نكبة قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه في الدنيا فهو أكرم من أن يعود فيه و ما عاقب عليه في الدنيا فهو أعدل من أن يثني على عبده»؛[5] امام علی(ع) میفرماید: رسول خدا(ص) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(30، شوری) است. یا علی، هيچ خراش چوبى، و هيچ زمين خوردنى نيست، مگر آنكه به واسطه گناهى است كه انسان انجام داده است. خداوند بزرگتر از آن است كه هر گناهى را كه در دنيا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرمايد، و گناهانى را كه در دنيا مكافات فرموده، عادلتر از آن است كه در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید.
همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است .
[1]. عياشى، محمد بن مسعود، تفسير العياشي، محقق، مصحح، رسولى محلاتى، هاشم، ج 1، ص 20، المطبعة العلمية، تهران، چاپ اول، 1380 ق.
[2] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 111، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.
[3] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للكفعمي (جنة الأمان الواقية)، ص 446، دارالرضی، قم، چاپ دوم، 1405ق.
[4] شوری، 30.
[5] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 9، ص 47، ناصر خسرو، تهران، 1372ش.