جستجوی پیشرفته
بازدید
5664
آخرین بروزرسانی: 1400/02/18
خلاصه پرسش
ایام فاطمیه از چه زمانی آغاز شده و در چه زمانی پایان می‌یابد؟ آیا باید در این ایام، لباس مشکی و عزا پوشید؟
پرسش
ایام فاطمیه از چه زمانی شروع می‌شود و چه زمانی پایان می‌یابد؟ شخصی برای پوشیدن لباس مشکی در ایام فاطمیه این‌گونه استدلال کرد که فضه قبل از شهادت امام حسین(ع) در زمان حیات امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و در منظر آن بزرگواران، برای امام حسین از اول محرم سیاه‌پوش می‌شد و آنها هم نهی نمی‌کردند و این خود نوعی تأیید است؛ لذا مستحب است برای آن‌حضرت مشکی بپوشیم. و چون حضرت فاطمه(س) مادر آن‌‌حضرت(ع) است و مقام ایشان بالاتر از مقام فرزند است، به طریق اولی باید یک دهه برای ایشان مشکی بپوشیم.
پاسخ اجمالی

آنچه در زمینه‌ی برپایی مجالس عزا برای امامان(ع) می­توان گفت؛ آن است که در منابع روایی شیعه، در زمینۀ اقامه عزا و سوگواری برای امام حسین(ع)، جایگاه ویژه­ای در نظر گرفته شده است؛[1] اما در ارتباط با حضرت زهرا(س) و دیگر امامان، روایت و سندی تاریخی وجود ندارد که در روز شهادت آن‌حضرات(ع)، عزای عمومی در جامعۀ اسلامی اعلام شود؛[2] از این‌رو و با آن‌که اقامه‌ی عزا برای اهل‌بیت(ع) در هر زمان و مکانی ارزشمند است.

با توجه به این مسئله، آنچه در سال‌های اخیر با عنوان «فاطمیه‌ی اول»، «فاطمیه‌ی دوم» و در برخی نقاط، حتی «فاطمیه‌ی سوم» برگزار می‌شود و گاه به گونه‌ای عمل می‌شود که گویا در این ایام – که حدود دو ماه به طول می‌انجامد - باید عزای عمومی برقرار شود و از هرگونه شادی حلال نیز اجتناب کرد، ریشه در منابع اسلامی، شیعی و در سیره امامان معصوم(ع) ندارد، و به همین دلیل ما در سده‌های ابتدایی تاریخ اسلام – حتی در زمانی که شیعیان قدرت داشتند – گزارشی در ارتباط با «ایام فاطمیه» و یا «دهه فاطمیه» نداریم که در آن ایام تنها به عزاداری پرداخته شده و از شادی‌های مباح؛ مانند ازدواج خودداری شود.

بر این اساس، پرسش از این‌که «دهه‌های فاطمیه» از چه زمانی آغاز و در چه زمانی پایان خواهد یافت، پرسشی نیست که با استفاده از منابع دینی بتوان پاسخی برای آن یافت. به هر حال و گرچه ضرورتی به پوشیدن لباس عزا در تمام این ایام نیست، اما امروزه که به هر دلیل، عرف جامعه به برخی روزها و هفته‌های خاص احترامی ویژه می‌گذارد، سزاوار است با شیوه‌ای رفتار شود که نوعی جسارت و بی‌احترامی به اهل‌بیت(ع) از آن برداشت نشود.[3]

سیاه ‌پوشیدن فضه برای شهادت امام حسین(ع) در زمان حیات امام علی(ع)و حضرت زهرا(س) نیز موضوعی نیست که گزارش آن در منابع معتبر و قابل استناد وجود داشته باشد تا بخواهیم بر اساس آن نتیجه‌ای بگیریم!

 


[1]. «عزاداری امام حسین (ع) از نگاه روایات»، 7184؛ «فلسفه عزاداری امام حسین(ع)»، 348؛ «نقش عزاداری امام حسین(ع)»، 2302؛ «آغاز عزاداری امام حسین (ع)»، 3914؛ «گریه و عزاداری انبیا بر امام حسین(ع)»، 46876.

[2]. ر. ک: https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa23144

[3]. «تاریخ دقیق شهادت حضرت زهرا (ع)»، سؤال 8086؛ «ایام فاطمیه»، 95288.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها