جستجوی پیشرفته
بازدید
3516
آخرین بروزرسانی: 1399/06/30
خلاصه پرسش
آیا فردی از صحابه پیامبر(ص) به نام زاهر در روز عاشورا و در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید؟
پرسش
لطفاً زندگی‌نامه زاهر که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را بیان نمایید.
پاسخ اجمالی

یکی از شهدای کربلا که توانست روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به فیض شهادت برسد، زاهر؛[1] (زاهد)[2] همراه و هم‌پیمان عمرو بن حمق است. وی از قبیله کنده بود[3] که ساکن کوفه شد.[4]

در مورد نام پدر وی اختلاف است. برخی نام پدر وی را أسود بن حجّاج بن قیس بن عبد بن دعبل[5] و یا أسود بن مخلع بن قیس بن دعبل دانسته‌‌‌اند.[6] برخی نیز نام پدر وی را أسود بن مخلع،[7] (عمرو)[8] ذکر کرده‌‌اند.

زاهر در کنار اهل‌بیت(ع)

زاهر، دلیر مردى کارآزموده بود که به شجاعت و علاقه‌‌‏مندی‌ به اهل‌بیت(ع) مشهور بود. زاهر در جریان «صلح حدیبیه» حضور داشت و در کنار شجره با پیامبر اکرم(ص) بیعت نمود[9] از اصحاب ویژه آن‌حضرت(ص) شد و توانست از ایشان روایت نیز نقل کند.[10]

او بعد از وفات پیامبر(ص)، در کنار امام علی(ع) بود.[11] بعد از مرگ معاویه، زاهر به همراه عمرو بن حمق(یکی از یاران امام علی)[12] فرار کردند. در بین راه عمرو که با نیش مارى مسموم شده بود، توسط مأموران معاویه کشته شد، اما زاهر که به دستور عمرو مخفی شده بود، نجات پیدا کرد و جسد عمرو بن حمق را دفن کرد.[13]

زاهر در کربلا

زاهر از کسانی بود که در حملات اول روز عاشورا به شهادت رسید.[14]

طبق برخی از نقل‌های متأخر، او در ایام حج در مکه حاضر شد و با امام حسین(ع) دیدار کرد و همراه ایشان به کربلا آمد.[15]

با توجه به این‌که زاهر از صحابیان پیامبر(ص) بود، می‌توان ایشان را در ردیف شهدای کهن‌سال کربلا رده‌بندی کرد.

فرزندان و نوادگان زاهر

محمد بن حسین زاهری از فرزندان زاهر است که از اصحاب امام صادق‌(ع) بود و توانست دعای «خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیرِکَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَک‏...»، را حفظ و ثبت نماید.‏[16] محمد بن سنان، صحابی امام رضا(ع) نیز از نوادگان وی است.[17]

زیارت‌نامه زاهر

در زیارت ناحیه و نیز در زیارت امام حسین(ع) در اول ماه رجب و نیمه ماه شعبان بر این شهید کربلا درود فرستاده شده است:

«السَّلامُ‏ عَلى‏ زاهِرٍ مَوْلى‏ عَمْرِو بْنِ‏ الْحمِقْ‏ الْخُزاعِی‏».[18] «السَّلَامُ‏ عَلَى‏ زَاهِرٍ [زاهد] مَوْلَى عَمْرِو بْنِ الْحَمِقِ».[19]

 


[1]. رسان، فضیل بن زبیر، تسمیة من قتل مع الحسین ع‏، ص 155، قم، آل البیت ع‏، چاپ دوم‏، 1406ق.

[2]. ابن طاووس، علی بن موسی، اقبال الاعمال، ج 2، ص 714، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1367ش.

[3]. تسمیة من قتل مع الحسین ع ‏، ص 155.

[4]. ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 2، ص 93، بیروت، دار الفکر، 1409ق.

[5]. همان.

[6]. ابونعیم، احمد بن عبدالله‏، معرفة الصحابة، محقق، شافعى، محمدحسن اسماعیل‏، سعدنى، مسعد عبدالحمید، ج 2، ص 383، بیروت، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون‏، چاپ اول، 1422ق.

[7]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، تحقیق، عطا، محمد عبد القادر، ج 4، ص 238، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1410ق.

[8]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 113، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[9]. اسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 2، ص 93.

[10]. معرفة الصحابة، ج ‏2، ص 383 -   384.

[11]. مقریزی، تقی الدین‏، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع‏، تحقیق، نمیسی، محمد عبد الحمید، ج 12، ص 222، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق.

[12]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الابواب(رجال طوسی)، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 70، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1427ق.

[13]. امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع‏، ج ‏12، ص 222.

[14]. مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 113

[15]. مامقانی، عبدالله‏، تنقیح المقال فی علم الرجال‏، محقق، مامقانی، محی‏الدین و مامقانی، محمدرضا، ج 28، ص 30 – 31، قم، موسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث‏، چاپ اول، 1431ق.

[16]. اقبال الاعمال، ج ‏2، ص 643.

[17]. حلی، حسن بن علیّ بن داود، الرجال، ص 251، تهران، دانشگاه تهران، ‏چاپ اول‏، 1342ش.

[18]. ابن طاووس، على بن موسى‏، إقبال بالأعمال الحسنة، محقق، مصحح، قیومى اصفهانى، جواد، ج 3، ص 79، قم، دفتر تبلیغات اسلامى‏، چاپ اول، 1376ش.

[19]. اقبال الاعمال، ج 2، ص 714.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها