ام ولد(مادر فرزند) اصطلاحی روایی و فقهی است و به کنیزی گفته می‌شود که از مالک خود صاحب فرزند شده باشد.

به عبارت دیگر، در دوران برده‌داری اگر صاحب کنیز با او همبستر شده و کنیز از او حامله می‌شد، چنین کنیزی را «ام ولد» نامیده و پیرو آن، صاحب او دیگر حق فروختن آن کنیز و نیز دیگر تصرفات مالکانه نسبت به او را نداشت، و کنیز ام ولد و یا مادر فرزند نیز بعد از مرگ صاحبش خود بخود آزاد می‌شد؛ زیرا بر اساس قوانین شرعی، هیچ فردی نمی‌تواند مالک پدر و مادرش باشد؛ از این‌رو، این کنیز بعد از مرگ صاحبش (که پدر فرزندش نیز بوده) از سهم الارث فرزند خود آزاد می‌شود.[1]

این روش را می‌توان یکی از روش‌های دین اسلام برای محو تدریجی برده‌داری به شمار آورد.

[1]. ر. ک: سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامى، ج ‏1، ص 181- 182، تهران، کومش، چاپ سوم، 1373ش.