لطفا صبرکنید
بازدید
7519
7519
آخرین بروزرسانی:
1392/05/14
کد سایت
fa26065
کد بایگانی
31147
نمایه
عاقله و جبران خسارت جرم
طبقه بندی موضوعی
حدود، قصاص و دیات
اصطلاحات
عاقله
گروه بندی اصطلاحات
اصطلاحات فقهی - اصولی|طبقهبندی نشده
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
در مسئله عاقله، آیا عادلانه است فردی مرتکب جرم شود، اما دیگری به زحمت بیفتد و جبران خسارت نماید؟
پرسش
سلام. نظر شما در مورد عاقله چیست؟ آیا عادلانه است دیگری گناه کند و جرم مرتکب شود اما کسی دیگر به زحمت بیفتد و جبران خسارت و جنایت نماید؟ مگر نمیگوییم که هیچ کسی بار گناه دیگری را به دوش نمیکشد. لطفاً با ذکر سند جواب تفصیلی فرمایید. مرسی (یا علی).
پاسخ اجمالی
این مسئله به چند دلیل میتواند توجیه پذیر باشد:
الف. وقتی که عاقله بدانند هر گاه یکى از خویشان ایشان کسى را بکشد، آنان باید خونبها را بپردازند، در حد امکان نمیگذارند که آنان بیمبالات بوده و هرزهگی نمایند، بلکه همواره در محافظت ایشان میکوشند تا مرتکب جرم و جنایت نشوند.
ب. چون خویشان، جرم گناه قاتل را به دوش مىکشند؛ از اینرو آن شخص همیشه شرمنده ایشان بوده و دیگر چنین کارى را مرتکب نمیشود.[1]
ج. حتی امروزه و در دنیای مدرن، در بسیاری از موارد، آن شخصی که خسارتی زده توانایی پرداخت تمام خسارت را ندارد، و به همین دلیل نظامهای پرداخت خسارت اجتماعی مانند بیمه تأسیس شده است. نظام عاقله نیز نظامی مانند نظام بیمه است که از ضرورتهای اجتماع است. به هر حال پرداخت خسارت از طرف بستگان فرد خسارت زننده، عادلانهتر از آن است که فردی دچار خسارت شود و هیچ راه جبرانی برای آن وجود نداشته باشد.
الف. وقتی که عاقله بدانند هر گاه یکى از خویشان ایشان کسى را بکشد، آنان باید خونبها را بپردازند، در حد امکان نمیگذارند که آنان بیمبالات بوده و هرزهگی نمایند، بلکه همواره در محافظت ایشان میکوشند تا مرتکب جرم و جنایت نشوند.
ب. چون خویشان، جرم گناه قاتل را به دوش مىکشند؛ از اینرو آن شخص همیشه شرمنده ایشان بوده و دیگر چنین کارى را مرتکب نمیشود.[1]
ج. حتی امروزه و در دنیای مدرن، در بسیاری از موارد، آن شخصی که خسارتی زده توانایی پرداخت تمام خسارت را ندارد، و به همین دلیل نظامهای پرداخت خسارت اجتماعی مانند بیمه تأسیس شده است. نظام عاقله نیز نظامی مانند نظام بیمه است که از ضرورتهای اجتماع است. به هر حال پرداخت خسارت از طرف بستگان فرد خسارت زننده، عادلانهتر از آن است که فردی دچار خسارت شود و هیچ راه جبرانی برای آن وجود نداشته باشد.
[1]. بهائى، بهاء الدین محمد بن حسین عاملى، ساوجى، نظام بن حسین، جامع عباسى و تکمیل آن (محشى)، محقق، مصحح، محلاتى حائرى، شیخ على، ج 2، ص 453، مؤسسة منشورات فراهانی، تهران، چاپ اول.
نظرات