جستجوی پیشرفته
بازدید
91003
آخرین بروزرسانی: 1392/01/17
خلاصه پرسش
آیا مرد می‌‌تواند همسر خود را از ارتباط با خانواده‌اش منع کند و از دیدار با آنها جلوگیری کند؟
پرسش
آیا مرد می‌‌تواند زن خود را از ارتباط با خانواده‌اش منع کند و از دیدار با آنها جلوگیری کند؟
پاسخ اجمالی
این پرسش از دو جنبه قابل بررسی است:
۱. با توجه به این‌که در اسلام مدیریت خانواده بر عهدۀ مرد است، از لحاظ حقوقی او می­‌تواند با مصلحت ­اندیشی، محدودیت‌­هایی برای همسرش در برخی رفت و آمدها اعمال نماید و از لحاظ شرعی، زن باید این محدودیت‌­ها را رعایت کرده و صد البته برای رنج و دشواری که از این محدودیت، دامن‌گیر او شده پاداش اخروی فراوانی در انتظار او خواهد بود.
در زمان رسول خدا(ص) مردى از انصار، جهت انجام کاری برای مدتی عازم مسافرت بود و با همسرش قرار گذاشت که در نبود وى از منزل خارج نشود تا او باز گردد. اتّفاقا در این مدت پدرش مریض شد، آن بانو، فردی را نزد رسول خدا(ص) فرستاد و گفت شوهرم‏ به سفر رفته و با من پیمان بسته که از خانه‌‏ام خارج نشوم تا او باز گردد! اکنون پدرم مریض شده شما اجازه مى‏‌فرمایید به عیادتش روم؟ فرمود: بهتر است در خانه‌‏ات بمانی و به پیمان خود با شوهرت وفادار باشی! بعد از مدتی پدرش از دنیا رفت و او با واسطه از پیامبر(ص) پرسید که پدرم وفات کرد. آیا اجازه دارم در نمازش شرکت کنم، فرمود: نه، بهتر است در منزل خود باشی و  به پیمان خود با شوهرت وفادار بمانی! او در خانه ماند و پدرش را دفن کردند. بعد از آن بود که پیامبر(ص) نماینده‌­ای نزد آن بانو فرستاده و پیغام داد که شکی نداشته باش که خداوند عزّ و جلّ هم خودت و هم پدرت را به جهت این وفاداری تو به شوهرت آمرزید.[1]
پیامبر اسلام(ص) اگرچه به عنوان حاکم اسلامی این توانایی را داشت که به آن بانو اجازه دهد تا نزد پدرش برود و شاید اگر شرایط متفاوتی وجود داشت، این اجازه را صادر می­‌فرمود -مثلاً اگر این بانو تنها فردی بود که می‌­توانست از پدرش پرستاری کند- اما برای آن‌که ارزش پایدار ماندن به نهاد خانواده و احترام به مدیریت آن‌را اعلام کند، چنین تصمیمی گرفت و آن بانوی محترم نیز با جان و دل پذیرای توصیه­‌های پیشوایش شد.
۲. اگرچه مدیریت خانواده بر عهدۀ مرد است، اما او حق ندارد تنها بر اساس میل و علاقۀ شخصی خود، محدودیت­‌هایی را برای همسرش اعمال کند. خداوند در قرآن به مردان توصیه می­‌کند که در رفتار دو جانبۀ خود با همسرانشان، با شیوۀ پسندیده‌­ای برخورد کرده و به آنان ضرر و زیان وارد نکنند.[2]
در رفتار هیچ‌کدام از پیشوایان دینی نیز مشاهده نمی­‌شود که آنان همسرانشان را از ارتباط با بستگانشان بازدارند.
ابوسفیان یکی از بزرگ‌ترین دشمنان پیامبر اسلام(ص) هنگامی که هنوز این دشمنی پابرجا بود، مخفیانه به مدینه آمده به خانۀ دخترش ام حبیبه که همسر پیامبر(ص) بود رفت،[3] اما رسول خدا(ص) هیچ واکنش منفی نسبت به این دیدار نداشت.
براین اساس، شرعاً و اخلاقاً مردان تنها هنگامی می‌­توانند محدودیت­‌هایی را در دیدار همسرشان با بستگان خویش اعمال کنند که توان آن‌را داشته باشند که بعدها با دلایلی محکمه ­پسند، این محدودیت‌­ها را به نفع نهاد خانواده و جهت استحکام آن توجیه نمایند، و گرنه اگر این محدودیت‌­ها تنها در راستای هوا و هوس مرد بوده و هیچ توجیهی را نتوان برای آن متصور شد، زن می‌­تواند با مراجعۀ به دادگاه قانوناً تقاضای برطرف شدن و یا کاهش این محدودیت‌­ها را نماید.
 

[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 441، ح 4532، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1413 ق.
[2]. طلاق، 6.
[3]. ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج 17، ص 263، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، 1404 ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها