جستجوی پیشرفته
بازدید
20313
آخرین بروزرسانی: 1397/05/14
خلاصه پرسش
فرق میان غصه، غم و حزن چیست؟
پرسش
حزن به چه معنا است؟ فرق غصه و غم و حزن چیست؟
پاسخ اجمالی
«حزن»، جمع آن «احزان»؛ در زبان فارسی به معنای «اندوه»، «غم»، و غصّه است و با هم مترادف می‌باشند.[1]
اگر چه سه واژه «غصه»، «غم» و «حزن» معنایی نزدیک به هم دارند، اما در مقام استعمال و کاربرد در لغت عرب تفاوت‌هایی با هم دارند؛ از این‌رو، معنای این سه واژه و ارتباط آنها با همدیگر در ادامه بیان می‌شود:
1. حزن، ضد و خلاف شادی است.[2]
2. «غم»، مخفّف «غمّ» (به تشدید «میم»)[3] از ریشه «غمم» به معنای پوشاندن است. ابر را از آن جهت «غمام» گویند که آفتاب و آسمان ‌را می‌پوشاند: «وَ ظَلَّلْنا عَلَیْکُمُ‏ الْغَمامَ‏ ...»؛[4] یعنی: «ابر را سایبان شما قرار دادیم». حزن و اندوه را از آن جهت غمّ گویند که سرور و شادی را می‌پوشاند و پنهان می‌کند.[5]
3. «غُصّه» به معنای چیز گلوگیرى است که حلق با آن گرفته و بسته شود.[6] به همین معنا است آن‌جا که قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ لَدَیْنا أَنْکالًا وَ جَحِیماً، وَ طَعاماً ذا غُصَّةٍ وَ عَذاباً أَلِیماً»؛[7] راستى در نزد ما عقوبت‌ها، آتش، طعام گلوگیر و عذاب دردناکى است.[8] از این‌رو، استعمال «غصّه» در اندوه به این جهت است که مانند اندوه راه گلو را می‌بندد.
بنابر این، حزن به معنای اندوه و غم است، و دو واژه غم و غصه نیز از آن‌جهت که  نتیجه‌اش به اندوه ختم می‌شود معنای حزن بر آنها صدق می‌کند.

[1]. ر. ک: فرهنگ فارسی معین، فرهنگ فارسی عمید، لغت‌نامه دهخدا، واژگان مترادف و متضاد، واژه‌های «حزن» و «غصّه».
[2]. «الحُزْنُ‏ و الحَزَنُ‏: نقیضُ الفرَح، و هو خلافُ السُّرو»؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 13، ص 111، بیروت، دار الفکر، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.
[3]. لغت‌نامه دهخدا، واژه «غم».
[4]. بقره، 57.
[5]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 121، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، 1371ش.
[6]. همان، ص 102؛ راغب اصفهانى حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 607، دمشق، بیروت، دارالعلم، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق.
[7]. مزمّل، 12 و 13.
[8]. المفردات فی غریب القرآن، ص 607.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها