لطفا صبرکنید
بازدید
62351
62351
آخرین بروزرسانی:
1394/04/15
کد سایت
fa39846
کد بایگانی
48610
نمایه
تفاوت معنای «حرز»، «تعویذ» و «حجاب»
طبقه بندی موضوعی
لغت شناسی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
فرق میان «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» چیست؟
پرسش
تفاوت «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» که در مفاتیح الجنان آمده، چیست؟
پاسخ اجمالی
1. «حرز»، مفرد احراز و در لغت؛ به معنای پناهگاه، جاى محکم و استوار، و هر چیزی که انسان را حفظ کند و انسان در آن پناه گیرد آمده است. حرز در اصطلاح، به دعاهایى گفته میشود که خواندن یا نوشتن و همراه داشتن آنها موجب جلوگیری از ترس، چشم زخم، بلا و دردها، جانوران موذى و درندگان، میشود.[1]
2. «تعویذ» مصدر باب تفعیل است. صیغه ثلاثی مجرد آن به معنای پناه بردن به چیزی است از شرّی که با آن مواجه شده است.[2] تعویذ در اصطلاح؛ به دعایی گفته میشود که برای دفع شرّ نوشته میشود و چون به آن پناه میبرند، به آن تعویذ میگویند.[3] همچنین به کار دعا نوشتن و آویختن آن بر کسی دیگر نیز تعویذ گفته میشود.[4]
3. «حجاب» نیز که به معنای پوشش است، به چیزی گفته میشود که بین دو چیز حائل میشود و مانع برخورد آن دو با هم میشود.[5] از اینرو؛ به حرز یا دُعایی که براى دفع آفت یا چشم زخم بر خود آویزند نیز حجاب گفته میشود.[6]
هرچند که این چند کلمه در اصل معنا با یکدیگر تفاوت دارند ولی در معنای اصطلاحی تقریباً به یک معنا و مترادف با هم هستند؛ یعنی حرز،[7] تعویذ و حجاب،[8] در منابع روایی و در کتب ادعیه، به دعاهایی اطلاق میشود که برای دفع شرّ و مصون ماندن از آفات و بلاها و امراض و... خوانده میشود و یا نوشته شده و شخص آنرا با خود حمل میکند.
2. «تعویذ» مصدر باب تفعیل است. صیغه ثلاثی مجرد آن به معنای پناه بردن به چیزی است از شرّی که با آن مواجه شده است.[2] تعویذ در اصطلاح؛ به دعایی گفته میشود که برای دفع شرّ نوشته میشود و چون به آن پناه میبرند، به آن تعویذ میگویند.[3] همچنین به کار دعا نوشتن و آویختن آن بر کسی دیگر نیز تعویذ گفته میشود.[4]
3. «حجاب» نیز که به معنای پوشش است، به چیزی گفته میشود که بین دو چیز حائل میشود و مانع برخورد آن دو با هم میشود.[5] از اینرو؛ به حرز یا دُعایی که براى دفع آفت یا چشم زخم بر خود آویزند نیز حجاب گفته میشود.[6]
هرچند که این چند کلمه در اصل معنا با یکدیگر تفاوت دارند ولی در معنای اصطلاحی تقریباً به یک معنا و مترادف با هم هستند؛ یعنی حرز،[7] تعویذ و حجاب،[8] در منابع روایی و در کتب ادعیه، به دعاهایی اطلاق میشود که برای دفع شرّ و مصون ماندن از آفات و بلاها و امراض و... خوانده میشود و یا نوشته شده و شخص آنرا با خود حمل میکند.
[1]. برگرفته از: استفاده از حرز برای از بردن ترس و چشم زخم-25619.
[2]. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 8، ص 258، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1368ش.
[3]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، میردامادی، جمال الدین، ج 3، ص 499، بیروت، دارالفکر، چاپ سوم، 1414ق.
[4]. بستانى، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی - فارسی، ص 629، تهران، اسلامی، چاپ دوم، 1375ش.
[5]. التحقیق فی کلمانت القرآن الکریم، ج 2، ص 167.
[6]. فرهنگ ابجدی عربی - فارسی، ص 319.
[7]. برای اطلاع از این حزرها ر.ک: ابن طاوس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، محقق: کرمانی، ابوطالب، محرر، محمد حسن، ص 3 - 45، قم، دارالذخائر، چاپ اول، 1411ق.
[8]. برای اطلاع از این حجابها ر.ک: مهج الدعوات و منهج العبادات، ص 296 – 302.
نظرات