1. انسان باید ابتدا از راه‌هایی که در رساله‌های عملیه برای تشخیص مجتهد اعلم تعیین کرده‌اند،[1] تحقیق و تفحص کند تا مرجع اعلم را بشناسد و پس از تشخیص اعلم از او تقلید کند؛ لذا تقلید اگر از روى موازین شرعیه نباشد صحیح نیست.[2]

به عبارت دیگر، اگر از این راه‌ها تحقیق و تفحص نکرد و مرجعی را انتخاب کرد و بعداً ثابت شد مرجعی که انتخاب کرده بود، اعلم نبود، اعمالى که به تقلید غیر منطبق با موازین شرعى از مرجع دیگرى انجام یافته، اگر منطبق با فتواى کسى که هم اکنون باید از او تقلید کند باشد، محکوم به صحت و موجب برائت ذمه است، و گرنه قضاى آنها بر شما واجب است.[3]

2. در این زمان؛ چون تشخیص اعلم مشکل است، اساتید و مدرسان حوزه‌های علمیه بیش از ده نفر از مجتهدین عالی مقامی را که از نظر علمی تقریبا همه در یک سطح هستند، معرفی نموده و اعلام کرده‌اند تقلید از هر یک از این افراد صحیح است.[4]

[1]. توضیح المسائل مراجع، ج 1، ص 15،م 3.

[2]. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏2، ص 798، مسائلى که دربارۀ موضوعات گوناگون از امام خمینى استفتا شده است با حاشیۀ آیت اللَّه نورى، سؤال 2.

[3]. أجوبة الاستفتاءات(بالفارسیة)، س 32.

[4]. برای آگاهی بیشتر، نک: نمایۀ: مراجع اعلم کنونی و نهاد تشخیص دهندۀ آنها، سؤال 678 (سایت: 725)؛ «راه تشخیص مرجع اعلم»، 1225؛ «تبعیض در تقلید»، 2621؛ «انتخاب مرجع تقلید»، 2820.