جستجوی پیشرفته
بازدید
2969
آخرین بروزرسانی: 1399/08/28
خلاصه پرسش
فرد مظلومی در معرض کشته شدن است و دفاع از او برای ما خطر جانی دارد، وظیفه ما چیست؟
پرسش
اگر ببینیم فرد مظلومی در خیابان مورد ضرب و جرح قرار می‌گیرد -و چه بسا احتمال قتل او نیز وجود دارد- و اگر ما هم بخواهیم از او دفاع کنیم خطر جانی برای نیز ما وجود دارد، چه تکلیفی داریم و این دفاع ما ذیل کدام‌یک از احکام خمسه قرار گیرد؟
پاسخ اجمالی

اگر دفاع از مظلوم، خطر جانی برای فرد داشته باشد، اقدام به آن واجب نیست، ولی اگر بتوان به گونه‌ای عمل نمود که بدون آسیب دیدن، احتمال نجات آن فرد برود -مثل سر و صدا کردن و مردم را به کمک طلبیدن و یا اطلاع‌رسانی به پلیس- اقدام به این کار واجب است.

البته برخی از فقها معتقدند که دفاع از افراد خانواده و ساکنان خانه از واجبات و در موارد دیگر از مستحبات است. و همچنین اگر ترک دفاع به گسترش ناامنی بیانجامد، مسلمانانی که توانایی‌ آن‌را دارند، موظف‌اند در این موارد به دفاع برخیزند.

به هر حال،‌ اگر یقین به کشته‌شدن خودش ندارد – حتی اگر احتمال آن‌را بدهد – اقدام به دفاع حرام و یا مکروه نخواهد بود.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

باید به وسیله‌ای که برای ما خطری مهم وجود نداشته باشد(مانند سر و صدا یا اطلاع رسانی به مراکز مربوطه و مانند این‌ها) از او دفاع نماییم.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، دفاع جائز است.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، که در دفاع از مظلوم خوف تلف نفس خود انسان باشد، تکلیفی به وجوب ندارد.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

اگر یقین به خطر مرگ باشد، دفاع جایز نیست و اگر شک دارد، دفاع مباح است و اگر احتمال ضعیف به خطر جانی می‌دهد دفاع مستحب و در برخی موارد واجب است.

حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

  1. اگر دفاع از مسلمان خطر مرگ برای دفاع کننده دارد، بر اعضای خانواده و نزدیکان و اهل خانه‌اش واجب است از او دفاع کنند. اما بر غیر این‌ها مستحب مؤکد است؛ مگر این که ترک دفاع موجب توسعه فساد یا گسترش ناامنی و یا مفسده دیگری باشد که در این صورت واجب می‌شود.
  2. اعضای خانواده و اهل خانه و نزدیکان یک فرد عبارتند از: پدر، مادر، همسر، فرزندان، داماد، عروس، برادر، خواهر، خادم ساکن در منزل، افراد تحت تکفل و همه کسانی که در عرف آن محل جزو خانواده یا نزدیکان یا اهل خانه او محسوب می‌شوند.

لینک به سایت استفتائات

 


[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، علوی گرگانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها