لطفا صبرکنید
بازدید
7544
7544
آخرین بروزرسانی:
1395/07/17
کد سایت
fa74635
کد بایگانی
91172
نمایه
علت پرداخت زکات همه ساله طلا و نقره
طبقه بندی موضوعی
بیشتر بدانیم
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
چرا مالی که خمس آن یک بار داده شده، خمس ندارد، ولی زکات طلا و نقره هر سال باید پرداخت شود؟
پرسش
نظر مشهور فقها بر این است که مالی که خمس آن داده شده است دیگر هرچه سال بر آن بگذرد مشمول خمس نمی‌شود. مشابه این حکم در زکات غلات اربعه هم در نظر گرفته شده است. لیکن در مورد زکات نقدین نظر مشهور بر خلاف این است و مادامی که مقدار طلا و نقره از نصاب بیشتر باشد باید زکات آن هر سال پرداخت گردد. علت این تفاوت چیست؟ آیا دلیل عقلی برای آن وجود دارد یا از روایات این طور برداشت می‌شود؟
پاسخ اجمالی
همانطور که در سؤال آمده است، مراجع تقلید درباره زکات طلا و نقره (که طور سکه رایج باشد)، می‌گویند:
« کسى که طلا یا نقرۀ او به اندازۀ نصاب[1] است، اگر چه زکات آن را داده باشد، تا وقتى از نصاب اوّل کم نشده، همه ساله باید زکات آن را بدهد. »[2]
خاطر نشان می‌شود، اینگونه احکام عبادی، دارای ادله نقلی بوده و برگرفته از روایات معصومین (ع) است و نباید لزوماً به دنبال مستند عقلی و عرفی برای آن بود. البته شاید بتوان گفت که شاید این حکم، افراد متمکن جامعه را به سمتی هدایت کند که به جای ذخیره‌سازی و راکد نگه‌داشتن پول نقد و رایج کشور – که هرساله زکات دارد – به فعالیتهای سالم اقتصادی بپردازند.
با این وجود، درباره این فتوا نیز حدیثی با سند صحیح در کتاب کافی به شرح ذیل وجود دارد:
جناب علی بن یقطین می‌گوید از امام کاظم(ع) درباره مالی (درهم و دینار) که با آن کاری صورت نگرفته و تبدیل [خرید و فروش] نشده است، سؤال کردم؟ امام (ع) فرمودند: باید زکات آن را همه ساله پرداخت کرد، مگر اینکه کم شده باشد [از نصاب افتاده باشد].[3]
« کسى که طلا یا نقرۀ او به اندازۀ نصاب[1] است، اگر چه زکات آن را داده باشد، تا وقتى از نصاب اوّل کم نشده، همه ساله باید زکات آن را بدهد. »[2]
خاطر نشان می‌شود، اینگونه احکام عبادی، دارای ادله نقلی بوده و برگرفته از روایات معصومین (ع) است و نباید لزوماً به دنبال مستند عقلی و عرفی برای آن بود. البته شاید بتوان گفت که شاید این حکم، افراد متمکن جامعه را به سمتی هدایت کند که به جای ذخیره‌سازی و راکد نگه‌داشتن پول نقد و رایج کشور – که هرساله زکات دارد – به فعالیتهای سالم اقتصادی بپردازند.
با این وجود، درباره این فتوا نیز حدیثی با سند صحیح در کتاب کافی به شرح ذیل وجود دارد:
جناب علی بن یقطین می‌گوید از امام کاظم(ع) درباره مالی (درهم و دینار) که با آن کاری صورت نگرفته و تبدیل [خرید و فروش] نشده است، سؤال کردم؟ امام (ع) فرمودند: باید زکات آن را همه ساله پرداخت کرد، مگر اینکه کم شده باشد [از نصاب افتاده باشد].[3]
[1]. جهت آگاهی بیشتر درباره نصاب زکات، ر.ک: 37265 (شرایط و نصاب تعلق زکات).
[2]. امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل (محشّٰى - امام خمینى)، ج2، ص 130، م 1898، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، 1424 ه ق؛ جهت آگاهی بیشتر ر.ک: 15736 ( زکات و خمس طلا و جواهر ) و 9422 (موارد تعلّق زکات واجب و مستحب) در همین سایت مراجعه نمایید.
[3]. « عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ یَقْطِینٍ عَنْ أَخِیهِ الْحُسَیْنِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ یَقْطِینٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ ع عَنِ الْمَالِ الَّذِی لَا یُعْمَلُ بِهِ وَ لَا یُقَلَّبُ قَالَ یَلْزَمُهُ الزَّکَاةُ فِی کُلِّ سَنَةٍ إِلَّا أَنْ یُسْبَکَ.»؛کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، الکافی، ج3، ص 518، ح 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چهارم، 1407 ه ق؛ حرّ عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج9، ص 166، ح 11751، مؤسسه آل البیت، قم، اول، 1409 ه ق.
نظرات
