این مطلب که خداوند موجودات را خلق کرد تا خود را معرفی کند، از راه‌های مختلف قابل تبیین است:
1. از نظر قرآن کریم جهان هستی آیه و نشانه‌ی خداوند است؛ آیات متعددی از قرآن به این مطلب اشاره دارند، مانند: «در آفرینش آسمان‌ها و زمین، و آمد و شد شب و روز، و کشتی‌هایى که در دریا به سود مردم در حرکت‌اند، و آبى که خداوند از آسمان نازل کرده، و با آن، زمین را پس از مرگ، زنده نموده، و انواع جنبندگان را در آن گسترده، و (همچنین) در تغییر مسیر بادها و ابرهایى که میان زمین و آسمان مسخرند، نشانه‏‌هایى است (از ذات پاک خدا و یگانگى او) براى مردمى که عقل دارند و می‌‏اندیشند».[1]
علاوه بر این، آیاتی که دلالت دارند حق تعالی در دل تمام اشیاء ظهور دارد، مانند: «هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیم»؛[2] اوّل و آخر، و پیدا و پنهان او است؛ و او به هر چیز دانا است.[3] 
2. روایتی نیز به طور صریح اعلام می‌دارد که هدف خداوند از خلقت، معرفی و نشان دادن عظمت خود بوده است. این روایت که به روایت کنز مخفی معروف است، بیان می‌دارد که خداوند گنج نهان بوده است و جهان را برای شناخته شدن خود خلق کرده است.[4]
3. بر اساس علم عرفان، هستی منحصر در ذات متعالی خداوند است؛ ماسوی الله نمود و ظهور و تجلی او هستند؛ به این بیان خداوند متعال که هستی محض است، شدت و کمال هستی او موجب عشق به ظهور و تجلی می‌گردد. ذات حضرت حق عین عشق و محبت است، و محبوب‌ترین چیز در نزد حضرت حق، دیدن ذات خود از طریق دیدن شئونات ذاتی خود است که از او به «استجلاء» (ظهور ذات حق از برای ذات خود در تعینات) تعبیر می‌آورند، و استجلاء تام حاصل نمی‌شود، مگر به ظهور او در هر شأن از شئونات.[5]
 

---