لطفا صبرکنید
بازدید
12082
12082
آخرین بروزرسانی:
1397/07/08
کد سایت
fa86567
کد بایگانی
104072
نمایه
عدم حضور زبیر در تشییع پیکر حضرت زهرا(س)
طبقه بندی موضوعی
شهادت زهرا س و مرقد ایشان
اصطلاحات
فاطمه زهرا(فاطمة بنت محمد)|زبیر بن عوام
گروه بندی اصطلاحات
شخصیت‌ها|چهارده معصوم
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا زبیر، در جریان دفن حضرت زهرا حضور داشت؟ اگر آری، چرا بعدها آشکارکردن قبر را ابزاری برای تهدید امام علی(ع) قرار نداد؟!
پرسش
طبق کتاب بیت الأحزان و منتهى الآمال شیخ عباس قمى و کتاب زندگانى حضرت زهرا(س) ترجمه جلد 43 بحار علامه مجلسى، زبیر در تشییع جنازه حضرت زهرا(س) حضور داشته است. طبق بعضى از نقل‌ها طلحه و زبیر با هم بوده‌اند. سؤال اول: این دو نفر که بعداً دشمن خونین حضرت امیر(ع) می‌شوند، چرا باید در این امر مهم حضور داشته باشند؟ سؤال دوم: چرا بعد از این‌که اینان دشمن حضرت امیر شدند، قبر حضرت زهرا(س) را معرفى نکردند؟
پاسخ اجمالی
در مراسم تشییع جنازه حضرت زهرا(س) تعداد خاصی از اصحاب امیر مؤمنان علی(ع) شرکت داشتند؛[1] که بر اساس بسیاری از نقل‌ها زبیر جزو آنها نبود؛ اما برخی کتابهای متأخر، از حضور زبیر در هنگام خوانده شدن نماز بر حضرت زهرا(س) گزارش کرده‌اند.[2]
در صورت پذیرش این گزارش باید گفت:
1. زبیر ابتدا از یاران و دوستان ویژه امام علی(ع) و نیز از بستگان نزدیک ایشان و حضرت زهرا(س) بود.[3] از ائمه اطهار در بیان مقام او وارد شده است که: «مَا زَالَ الزُّبَیْرُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْت ...»؛[4] زبیر پیوسته از ما اهل‌بیت(ع) بود... .
2. برخی منابع فقط از خواندن نماز بر حضرت زهرا(س) توسط زبیر گزارش کرده‌اند؛ اما مشخص نیست که او تا لحظه تدفین آن‌حضرت(س) حضور داشت. مخصوصاً در برخی از کتاب‌ها، حضور زبیر در میان تشییع کنندگان مورد انکار قرار گرفته است.[5]
3. حتی اگر او جای قبر را می‌دانست، گمان نمی‌کرد که بتواند از این موضوع به عنوان تهدیدی علیه امام علی(ع) استفاده کند، بویژه در زمانی که خود آن‌حضرت حاکم و خلیفه شده بودند و چه بسا احتمال هم می‌داد که بعد از خلافت حضرتشان، موضوع پنهان بودن قبر، خود بخود منتفی خواهد شد و زمینه‌ای برای تهدید وجود نخواهد داشت.
4. حتی اگر او قبری را به عنوان قبر حضرت زهرا(س) معرفی می‌کرد، دلیلی برای اثبات‌کردن آن نمی‌توانست ارائه کند، مگر آن‌که نبش قبری صورت پذیرد که طبیعتاً در دوران زمام‌داری امام علی(ع) چنین موضوعی امکان‌پذیر نبود.
در صورت پذیرش این گزارش باید گفت:
1. زبیر ابتدا از یاران و دوستان ویژه امام علی(ع) و نیز از بستگان نزدیک ایشان و حضرت زهرا(س) بود.[3] از ائمه اطهار در بیان مقام او وارد شده است که: «مَا زَالَ الزُّبَیْرُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْت ...»؛[4] زبیر پیوسته از ما اهل‌بیت(ع) بود... .
2. برخی منابع فقط از خواندن نماز بر حضرت زهرا(س) توسط زبیر گزارش کرده‌اند؛ اما مشخص نیست که او تا لحظه تدفین آن‌حضرت(س) حضور داشت. مخصوصاً در برخی از کتاب‌ها، حضور زبیر در میان تشییع کنندگان مورد انکار قرار گرفته است.[5]
3. حتی اگر او جای قبر را می‌دانست، گمان نمی‌کرد که بتواند از این موضوع به عنوان تهدیدی علیه امام علی(ع) استفاده کند، بویژه در زمانی که خود آن‌حضرت حاکم و خلیفه شده بودند و چه بسا احتمال هم می‌داد که بعد از خلافت حضرتشان، موضوع پنهان بودن قبر، خود بخود منتفی خواهد شد و زمینه‌ای برای تهدید وجود نخواهد داشت.
4. حتی اگر او قبری را به عنوان قبر حضرت زهرا(س) معرفی می‌کرد، دلیلی برای اثبات‌کردن آن نمی‌توانست ارائه کند، مگر آن‌که نبش قبری صورت پذیرد که طبیعتاً در دوران زمام‌داری امام علی(ع) چنین موضوعی امکان‌پذیر نبود.
[1]. «افراد حاضر در تشییع پیکر مطهر حضرت فاطمه (س)»، 36403؛ «نارضایتی حضرت زهرا از بعضی صحابه»، 8139.
[2]. قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج 1، ص 339، قم، دلیل ما، چاپ اول، 1379ش.
[4]. عده‌ای از علماء، الأصول الستة عشر، المتن، ص 23، قم، دار الشبستری للمطبوعات، چاپ اول، 1363ش؛ جوهری بصری، احمد بن عبد العزیز، السقیفة و فدک، محقق، مصحح، امینی، محمد هادی، ص 60، تهران، مکتبة نینوی الحدیثة، بی‌تا؛ ابن قتیبه دینوری، عبد الله بن مسلم، الامامة و السیاسة، تحقیق، شیری، علی، ج 1، ص 28، بیروت، دارالأضواء، چاپ اول، 1410ق.
[5]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 3، ص 363، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 43، ص 183، بیروت، مؤسسة الطبع و النشر، چاپ اول، 1410ق.
نظرات
