این سخن قرآن که پرستش غیر خداوند سودی ندارد، آیا با این نظریه ناهمخوان نیست که برای موفقیت و ایجاد انگیزه، تنها کافی است به چیزی ایمان داشته باشید. سرنوشت، طبیعت و ...؟!

Question

با سلام. بارها در قرآن خطاب به کسانی که معبودانی غیر از خدا را می‌پرستند گفته شد: آنها چیزی را می‌پرستند که برای آنها سودی ندارد. در حالی‌که بارها از سوی برخی بزرگان دانش و کارآفرینی و ... می‌شنویم که برای موفقیت باید به چیزی ایمان داشته باشید؛ فرق نمی‌کند آن‌چیز خدا باشد، یا تقدیر، یا طبیعت، و یا هر چیزی؛ مهم ایمان داشتن است... در واقعیت نیز کم نیستند کسانی که به خدا ایمان ندارند، ولی ایمان عمیق داشتن آنها به چیزی که غیر از خدا می‌پرستند؛ مانند تقدیر، یا سرنوشت، یا طبیعت، و یا ... موجب موفقیت و تجلی استعداد‌های آنان شده، پس چگونه این سخن خدا قابل توجیه است؟ آیا فقط ایمان عمیق داشتن به خداست که می‌تواند به انسان انرژی بدهد و استعداد‌های او را شکوفا کند؟

SomeUser · Accepted Answer

بر اساس مبانی عقلی و نقلی ، فقط ایمان به خداوند متعال ضامن خوشبختی واقعی انسان در دنیا و اخرت است ؛ زیرا فقط خداوند مالک اصلی جهان است و همه‌ی قدرت‌ها به قدرت خداوند برمی‌گردد و همه محتاج خداوند هستند. [ 1 ] بنابر این ، این سخن قران کریم که می‌فرماید: کسانی که معبودانی غیر از خدا را می‌پرستند برای انها سودی ندارد ، [ 2 ] منافاتی با این سخن روان‌شناسان که برای موفقیت ، ایمان به هر چیزی کافی است ، ندارد ؛ زیرا سخن روان‌شناسان یا کارافرینان برتر  با فرض اینکه انان چنین سخنی را گفته باشند  بیان‌کننده این مطلب است که انسان می‌تواند با تلقین برخی از امور به خود ، انگیزه‌ها و توانایی‌های خود را افزایش دهد و این موضوعی پذیرفتنی است ؛ زیرا همان بت‌پرستان زمان پیامبر ص نیز با تلقین مکرر این باور نادرست که باید از انچه بدان اعتقاد و ایمان دارند ، دفاع کنند ، برای خود ایجاد انگیزه کرده و به نبرد با مسلمانان می‌پرداختند و در موارد نادری نیز پیروزی ظاهری به دست می‌اوردند ! اما هیچ روان‌شناسی نمی‌تواند بگوید  صرف نظر از باور نادرستی که در ذهن فرد شکل گرفته ، ان امر بیرون از ذات - مثلا بت یا طبیعتی که مورد اعتقاد او است - به این شخص معتقد قدرت داده و در عالم واقع او بوده که ایجاد انگیزه کرده است ؛ زیرا روشن است موجود بی‌جانی ؛ مانند سنگ و چوب و بت توانایی انجام کاری ندارند و اعتقاد شخص به انها نیز تاثیری در اشیا بی‌جان ندارد. مقصود خداوند متعال از این سخن که می‌فرماید: انها غیر از خدا ، چیزهایى را مى‏پرستند که نه به انان زیان مى‏رساند ، و نه سودى مى‏بخشد است ، این است که چرا به موجوداتی که توان انجام کاری ندارند اعتقاد دارید ؟ و چرا سرمایه ایمان و اعتقاد را در مسیر نادرست خرج می‌کنید ؟ زیرا این ایمان اگر به تعبیر روان‌شناسان دارای اثر روحی و روانی باشد خیلی محدود است ، فقط در حالت عادی در حد تحریک خیالات مؤثر است ، اما در شرایط سخت و رسیدن به بن‌بست ، ناتوانی ان اشکار می‌شود. [ 3 ] علاوه بر این ، چنین اعتقادی اگر تاثیرگذار باشد منحصر در این دنیا است ، اما عالم اخرت ، که عالم اشکار شدن واقعیات است ، پوچ و بیهوده بودن این اعتقادات و انچه که بدان اعتقاد داشتند اشکار می‌شود. از ان‌جا که زندگی اصلی انسان در اخرت است و زندگی دنیا مقدمه و پلی برای رسیدن به اخرت است ، و زندگی دنیا نسبت به اخرت ان‌قدر کوتاه است که اصلا چیزی به حساب نمی‌اید ؛ بنابر این باید گفت ؛ نه معتقدات انها انچه که بدان اعتقاد داشتند مانند بت‌ها نفعی به حالشان دارد ، و نه اصل این اعتقادات باطل به فریادشان خواهد رسید. [ 4 ] در نتیجه تنها چیزی که ضامن موفقیت و سعادت حقیقی انسان است ایمان به خداوند متعال است. [ 5 ]       [ 1 ] . ر. ک: 11473.  [ 2 ] . ایات متعددی از قران کریم این مفاد را می‌رساند ؛ مانند: و یعبدون من دون الله ما لا یضرهم و لا ینفعهم ... . یونس ، 18 . قل ا تعبدون من دون الله ما لا یملک لکم ضرا و لا نفعا و الله هو السمیع العلیم . مائده ، 76 . قل ا ندعوا من دون الله ما لا ینفعنا و لا یضرنا و نرد على‏ اعقابنا بعد اذ هدانا الله کالذی استهوته الشیاطین فی الارض حیران له اصحاب یدعونه الى الهدى ائتنا قل ان هدى الله هو الهدى‏ و امرنا لنسلم لرب العالمین . انعام ، 71 . ان الله له ملک السماوات و الارض یحیی‏ و یمیت و ما لکم من دون الله من ولی و لا نصیر . توبه ، 116 .  [ 3 ] . و هنگامى که در دریا ناراحتى به شما برسد ، جز او ، تمام کسانى را که براى حل مشکلات خود می‌خوانید ، فراموش می‌کنید اما هنگامى که شما را به خشکى نجات دهد ، روى می‌گردانید و انسان ، بسیار ناسپاس است !  اسرا ، 67 .  [ 4 ] . و روز قیامت به انها گفته می‌شود: همه شما تنها به سوى ما بازگشت نمودید ، همان‏گونه که روز اول شما را افریدیم ! و انچه را به شما بخشیده بودیم ، پشت سر گذاردید ! و شفیعانى را که شریک در شفاعت خود می‌پنداشتید ، با شما نمی‌بینیم ! پیوندهاى شما بریده شده است و تمام انچه را تکیه‌‏گاه خود تصور می‌کردید ، از شما دور و گم شده‌‏اند ! انعام ، 94 .  [ 5 ] . ر. ک: 39686 ؛  ، 49100. برای اطلاعات بیشتر پرسش و پاسخ زیر را مطالعه نمایید: سؤال 50692: ایمان چه اثار و محاسنی برای انسان دارد پاسخ: کاربر گرامی ؛ ایمان دارای فواید بسیاری است که به برخی از انها اشاره می‌کنیم: 1. ایجاد تعادل و توازن بین ابعاد روحانی انسان با ابعاد مادی و حیوانی او 2. ایجاد هماهنگی بین اعتقادات انسان با اعمال و رفتار او 3. هدایت انسان به سوی ارزش‌های واقعی و رساندن او به کمال مطلق 4. سبب ارتقای درجه نزد پروردگار و محبوب شدن در پیشگاه او 5. از بین بردن ترس و اظطراب و حزن و اندوه 6. فرمانبرداری تمام موجودات از انسان با ایمان 7. رفع نگرانى هاى روحى و روانى 8. ایجاد عزت نفس برای انسان و... برای اطلاعات بیشتر ر.ک: 120  مفهوم ایمان  659  تضاد رفتار بعضی از مسلمانان با اعتقادات دینی و مذهبی انها  10038  رابطۀ ایمان و اطمینان قلبی در قران  28128  عوامل و اسباب عزت  10728  پیامدهای نبود خدا

طبقه بندی موضوعی

موضوعات جانبی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

پیوند ها