لطفا صبرکنید
بازدید
10963
10963
آخرین بروزرسانی:
1398/03/04
کد سایت
fa95743
کد بایگانی
112121
نمایه
واجب مطلق و مشروط
طبقه بندی موضوعی
General Terms|مبانی فقهی و اصولی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
تفاوت واجب مطلق و مشروط چیست؟
پرسش
واجب مطلق و مشروط به چه معنا است؟
پاسخ اجمالی
1. واجب مطلق: واجبى را «مطلق» گویند که وجوب آن متوقّف بر شرطى - غیر از شرایط عامه تکلیف - نباشد، مانند وجوب نماز که مشروط به حصول وضو و غسل در خارج نیست. و مثل وجوب حج بر زن نسبت به اجازه شوهر که در اینجا وجوب حج برای او، وجوبی مطلق است؛ یعنی با فرض استطاعت، دیگر منوط به اجازه شوهر نیست، بلکه وجوب حج بر زن ثابت است با قطع نظر از اجازه و عدم اجازه شوهر.[1]
البتّه مقصود از شرایط غیر معتبر در واجب مطلق، شرایط عامّهى تکلیف(بلوغ، عقل، قدرت) نیست؛ زیرا این شرایط در تمام واجبات و اصولاً در صدق عنوان «مکلّف» بر هر انسانى معتبر هستند. پس واجب مطلق نسبت به سایر شرایط، غیر از شرایط عامّهى تکلیف، مطلق بوده و مشروط به شرطى نیست. مثلاً وجوب نماز نسبت به استطاعت مالى مکلّف، مطلق است. «واجب مطلق» در مقابل «واجب مشروط» یا «مقیّد» است.[2]
2. واجب مشروط(مقید): واجب مشروط، واجبى است که فعلیت آن، مشروط به شرطی است که تا آن شرط حاصل نشود وجوب فعلیت پیدا نمیکند؛ مانند حج نسبت به استطاعت. و مانند وجوب نفقه زن که مشروط به تمکین زن نسبت به شوهر است.[3]
البتّه مقصود از شرایط غیر معتبر در واجب مطلق، شرایط عامّهى تکلیف(بلوغ، عقل، قدرت) نیست؛ زیرا این شرایط در تمام واجبات و اصولاً در صدق عنوان «مکلّف» بر هر انسانى معتبر هستند. پس واجب مطلق نسبت به سایر شرایط، غیر از شرایط عامّهى تکلیف، مطلق بوده و مشروط به شرطى نیست. مثلاً وجوب نماز نسبت به استطاعت مالى مکلّف، مطلق است. «واجب مطلق» در مقابل «واجب مشروط» یا «مقیّد» است.[2]
2. واجب مشروط(مقید): واجب مشروط، واجبى است که فعلیت آن، مشروط به شرطی است که تا آن شرط حاصل نشود وجوب فعلیت پیدا نمیکند؛ مانند حج نسبت به استطاعت. و مانند وجوب نفقه زن که مشروط به تمکین زن نسبت به شوهر است.[3]
[1]. ر. ک: بحرانى، محمد صنقور على، المعجم الاصولی، ص 962، قم، عترت، چاپ اول، 1421ق.
[2]. ملکى اصفهانى، مجتبى، فرهنگ اصطلاحات اصول، مقدمه، سبحانى تبریزى، جعفر، ج 2، ص 209، قم، عالمه، چاپ اول، 1379ش
[3]. المعجم الاصولی، ص 962؛ ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص 368- 369، تهران، نشر نی، چاپ اول، 1374ش.
نظرات