درباره مراسم اربعین، آنچه که در فرهنگ دینی ما وارد شده، بزرگ‌داشت چهلمین روز شهادت حضرت سید الشهداء(ع) است که مصادف با بیستم ماه صفر می‌باشد. امام حسن عسکری(ع) در حدیثی علامت‌های «مؤمن» را پنج چیز شمرده است: نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله» را در نماز، بلند گفتن.[1]
همچنین مورخان نوشته‌اند که جابر بن عبدالله انصاری، همراه عطیه عوفی موفق شدند که در همان اولین اربعین، پس از قیام عاشورا به زیارت امام حسین(ع) نائل آیند.[2]

سید بن طاوس نقل می‌کند: هنگامى كه زنان و فرزندان امام حسين(ع) از شام برگشتند و به عراق رسيدند، به راهنما گفتند: ما را از راه كربلا ببر. وقتى به جایگاه شهادت امام حسین(ع) و یارانشان رسيدند، جابر بن عبد اللَّه انصارى را با گروهى از بنى هاشم و مردى از آل رسول اللَّه(ص) دیدند كه براى زيارت امام حسين(ع) وارد شده بودند، همه در يک وقت وارد شدند، و با يک‌ديگر شروع به گريه و حزن كردند و به سر و صورت زدند. مجلس عزایی به پا كردند كه فوق العاده دلخراش و جگر سوز بود. زنان آن ديار نيز به ايشان پيوستند و عموماً چند روزى عزادارى كردند.[3]

.[1] مجلسی، بحار الا نوار ، ج 98 ، ص 329، بیروت، «عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ : صَلاةُ اِحدی وَ خَمسین وَزِیارَةُ الا ربَعین ...».
.[2] طبري ،محمد بن علي، بشارة المصطفي، ص 126، قم، مؤسسه النشر الاسلامي، چاپ اول، 1420ق.
[3] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ‏45، ص 146، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.