6547
اخلاص همان روح عمل است و معنایش آن است که تنها خدا را شایسته عبادت دانسته و به دنبال آن، انگیزۀ اصلی ما در انجام کارها اظهار بندگی و کسب رضایت ذات حق تعالی باشد، نه کسب رضایت غیر او. به عبارت دیگر، اخلاص، یعنی خالص کردن ایمان و عمل.
برای رسیدن به مقام اخلاص هم باید موانع پیش رو همچون ریاکاری، دلبستگی به دنیا و وسوسههای شیطان را برطرف نموده و هم از طریق تقویت ایمان، شناخت ذات خداوند، تفکر در باره نقش مهم اخلاص در بندگی، احساس کوتاهی در بندگی خدا و درخواست مداوم خلوص نیت از خداوند، مراتبی از آن را به دست آوریم.
به «سوره توحید» نیز از آن جهت که به توحید خالص اشاره دارد، «سوره اخلاص» نیز گفته میشود که با مراجعه به «بخش قرآن» در پایگاه میتوانید پاسخهای مرتبط با هر آیه آن را ذیل همان آیه ملاحظه فرمایید.
گفتنی است که در شرایط دشوار که تمام راهها بسته میشود، افراد عادی که خدا را در رفتار خویش در نظر نداشتند، ارتباط مخلصانهای با خدا پیدا میکنند.
برای اخلاص در کتب اخلاقی مراتبی اعلام شده است که بالاترین مرتبه آن، «مرتبه صدق» است که انسان در انجام عمل، قصد و نیت مزد گرفتن نه در دنیا و نه در آخرت را نداشته باشد و صاحب عمل همیشه از اجر دو عالم چشم پوشیده و به جز خدای یکتا مقصود و مطلوبی را نطلبد. و البته به این مرتبه نمیرسند مگر كسانیكه مستغرق در ذات و عظمت الهی گشته و واله و حیران محبت او باشند. و پایینترین مرتبۀ اخلاص را «اخلاص صافی» نامند. و عبارت از آن است كه انسان در عمل خود قصد وصول به اجر و ثواب و یا خلاصی و نجات از عقاب و عذابی داشته باشد.