لطفا صبرکنید
بازدید
3955
3955
آخرین بروزرسانی:
1400/01/11
خلاصه پرسش
آیا افراد مختلف، شهودها و علم‌های حضوری متفاوتی نسبت به پروردگار دارند؟ آیا پذیرش این امر، موجب پذیرش نسبی‌گرایی نیست؟!
پرسش
اگر منتهای همه معرفت‌ها علم حضوری باشد، و علم حضوری یعنی دریافتِ با جان و شهودِ دل، شهود نسبت به هر فرد سنجیده میشود و همانطور که میدانیم شهود افراد مختلف با هم متفاوت است و هر فرد شهود مختص به خود و منحصر به فرد خود را دارد؛ مثلا هر کس یک نوع غم را سِیر میکند و هر کس یک احساس به آسمان دارد و از همه و همه مهمتر هر کس یک نوع خدا را در دل مییابد. این میشود پذیرش نسبی‌گرایی. چطور این مسئله را باید رد کرد؟
پاسخ اجمالی
- علم حضوری به معنای حضور معلوم نزد عالم است، و این اعم از دریافت با جان و شهود دل است.[1]
- شهودها اگرچه مختلف‌اند، ولی برای شناخت شهود واقعی از غیر واقعی، معیار و ملاک‌هایی وجود دارد.[2]
- شهود دل‌ها نسبت به وجود خداوند یکی است؛ یعنی همه خدای خالق، توانای بر هر کار، آگاه بر همه چیز، بینا، شنوا، حی و زنده، را شهود می‌کنند؛[3] هرچند ممکن است از نظر مراتب شهود یا برخی خصوصیات آن متفاوت باشند.
[1] . ر. ک: «علم حضوری، حضور نفس شیء برای شیء دیگر»، 28485.
[2] . ر. ک: «ملاک و معیار کشف و شهود»، 94245.
[3] . ر. ک: «راه‌های شناخت خدا»، 479.
نظرات
