بر اساس گفته‌ی کارشناسان، کارگزاران بازار فارکس دو دسته‌اند:

دسته اول: -که اکثر مدعیان کارگزاری از این دسته‌اند- صرفا یک صفحه‌ی مجازی در فضای اینترنت تشکیل داده‌ و حضور واقعی در بازار ارز ندارند؛ این گروه پول مشتریان را دریافت و برای اهداف و برنامه‌‌های خود استفاده می‌کنند و فقط یک صفحه‌ی اینترنتی برای مشتری اختصاص می‌دهند که مشتری در آن مشغول معاملات به ظاهر ارزی می‌شود. بنابراین معاملات انجام شده غیر واقعی و باطل است و موجب ملکیّت درآمد حاصله نمی‌شود.

دسته دوم: کارگزاران واقعی هستند که حضور واقعی در بازار ارز دارند و با پول مشتری اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند، که با رعایت ضوابط شرعی و قانونی، فی نفسه اشکال ندارد، ولی باید به نکات زیر توجه نمود:

الف) معاملات باید به صورت واقعی و خرید و فروش ارز باشد. بنابراین اگر کسب درآمد براساس پیش‌بینی نوسانات قیمت ارز باشد مشروع نیست.

ب) معاملات اهرمی، که با اعتبار گرفتن از کارگزار انجام می‌شود، اگر ماهیت قرض همراه با سود داشته باشد، ربا و حرام است.[1]

در هر حال، در فرض سؤال، برداشت اصل سرمایه و استفاده از آن اشکالی ندارد، بلکه در صورت عدم رعایت موازین شرعی، خارج نمودن سرمایه از این بازار واجب است.

البته برخی مراجع می‌گویند: در صورت بطلان معاملات و مسلمان بودن صاحبان اموال و عدم رضایت آنها، باید رد مظالم داده شود.[2] برخی نیز تصرف در چنین مالی را نیازمند هماهنگی با دفتر مرجع تقلید دانستند.[3]

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[4]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

موارد مختلف است، اگر از موارد معامله صحیح در فارکس باشد، استفاده از آن‌ها اشکال ندارد. توضیح اینکه صحت معاملات در بازار فارکس، متوقف بر رعایت ضوابط شرعی و قانونی است.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

در فرض علم به بطلان معاملات و عدم اطمینان به رضایت کسانی که -در نتیجه‌ی خرید و فروش‌ها- اموالشان در دست شماست، اگر احتمال مسلمان بودنشان وجود دارد باید رد مظالم بدهید؛ به این ترتیب که مجموع سودهایی را که در طول مدت سرمایه گذاری به حسابتان آمده، محاسبه نموده و رد مظالم بدهید.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

چنانچه معاملات واقعه در بازار مذکور همراه با شرائط لازمه است، فرقی بین بازار فارکس و غیر آن نیست.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

باید با حاکم شرع (مجتهد جامع الشرایط) مصالحه گردد.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، تصرف در مال خودتان مانعی ندارد، ولی در آینده با توجه به این‌که ارز یا کالای معامله شده در این بازار قابل تحویل به مشتری نیست، معامله صورت شرعی ندارد و جایز نیست.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

معاملات مذکور باطل است و باید سرمایه از بازار مذکور خارج شود.

[1]. برگرفته از پاسخ استفتا از دفتر آیت الله خامنه‌ای.

[2]. آیت الله شبیری زنجانی.

[3]. آیت الله علوی گرگانی.

[4]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.