جستجوی پیشرفته
بازدید
13049
آخرین بروزرسانی: 1389/10/30
خلاصه پرسش
معنای این عبارت که آیت الله خویی از جهت نظری معتقد به طهارت خمر(شراب) است و از نظر عملی و در مقام فتوا، حکم به نجاست آن از باب احتیاط می کند، چیست؟
پرسش
معنای این عبارت که آیت الله خویی از جهت نظری معتقد به طهارت خمر(شراب) است و از نظر عملی و در مقام فتوا، حکم به نجاست آن از باب احتیاط می کند، چیست؟
پاسخ اجمالی

آیت الله خویی در مقام فتوا حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است ، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنا بر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.» بله! ایشان  قایل به نجاست هر مایع مست کننده بنا بر احتیاط واجب است و می گویند:

« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد، ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.» و معنای احتیاط واجب این است که،مجتهد به دلیل قانع کننده ای در موضوع نرسیده است و مبنای او در آن مسأله مخصوص رجوع به احتیاط است.

پاسخ تفصیلی

نظر آیت الله خویی (ره) درباره نجاست خمر (شراب) به این شرح است:

ایشان بعد از بیان اخباری که در باره نجاست خمر وارد شده است، قائل به تعارض ابتدایی بین روایاتی که دلالت بر طهارت خمر دارند با روایاتی که دلالت بر نجاست آن دارند، می باشد، ولی در نهایت با بیان صحیحه علی بن مهزیار[1] که در آن به تعارض بین دو دسته از روایات به خوبی اشاره شده است می گویند:

از جمیع آن چه که بیان شد چهار احتمال را می توان بیان کرد؛

1.مقدم کردن اخبار نجاست خمر بر اخبار طهارت آن.

2. مقدم دانستن اخبار طهارت خمر بر اخبار نجاست، به علت جمع عرفی بین ظاهر و نص و تقدیم نص، به این بیان که اخبار مبتنی بر لزوم پاک کردن لباسی که با خمر ملاقات داشته است، را بر استحباب طهارت آن لباس حمل کنیم.

3. توقف در حکم به علت وجود تعارض بین دو طائفه از اخبار و عدم امکان جمع عرفی.

ایشان سپس می افزایند: تمام این وجوه چهار گانه (غیر از وجه اول که مورد قبول است) را می توان با صحیحه ابن مهزیار دفع کرد. این صحیحه به خوبی به دو قسم از روایات متعارض در باب نجاست خمر اشاره کرده است و سپس قول نهایی را بیان کرده است. از دیگر محاسن این روایت این است که شرایط تقیه را نیز رعایت کرده است، به طوری که در روایت مذکور، قول به طهارت خمر را از صادقین(ع) نفی نمی کند (از جایی که زمامداران اموی و عباسی بسیار با خمر در ارتباط بودند، قول به عدم نجاست خمر،حکم رایجی میان اهل سنت بود) و فقط به این نکته اشاره دارد که خمر نجس است. پس در نهایت می توان چنین نتیجه گرفت که با سقوط اخبار طهارت از اعتبار، اخبار نجاست بدون معارض باقی خواهند ماند.[2]

بنابراین ایشان در مقام فتوا نیز حکم به نجاست شراب داده اند و می گویند:« شراب و نبیذى که مسکر است، چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است، و بنابر احتیاط واجب هر چیزى که انسان را مست مى‏کند، چنانچه به خودى خود روان باشد نیز نجس است.»[3]

بله! ایشان، بنا بر احتیاط واجب قایل به نجاست دیگر مایعات مست کننده بوده و می گویند:

« بر طبق مباحث فقهی و قواعد مربوط به آن می توان حکم به طهارت هر مایع مست کننده غیر از خمر داد ولی از طرفی در این موضوع اجماع و شهرت فتوایی داریم که هر مایع مست کننده ای، نجس است، لذا بنا بر احتیاط واجب هر مایع مست کننده ای به نظر ما نجس است.[4]»

بنابراین، در پاسخ به سؤال شما باید گفت که ایشان از نظر عملی و نظری قائل به نجاست خمر است، اما در ارتباط با دیگر مشروبات الکلی، با توجه به اختلاف موجود در قواعد فقهی و نظر مشهور، ایشان به نتیجه نظری قطعی نرسیده و بر همین اساس احتیاط واجب و لازم الاجراء را در نجاست چنین مایعاتی اعلام کرده اند.



[1]حر عاملی، محمد بن حسن،وسائل الشیعه ج3، ص 468، أبواب النجاسات ب 38، ح 2،موسسه آل البیت، قم، 1409، (صحیحة علی بن مهزیار قال: «قرأت فی کتاب عبد اللّٰه بن محمد إلى أبی الحسن (علیه السلام) جعلت فداک روى زرارة عن أبی جعفر و أبی عبد اللّٰه (علیهما السلام) فی الخمر یصیب ثوب الرجل أنهما قالا: لا بأس بأن تصلِّی فیه إنّما حرم شربها. و روى عن (غیر) زرارة عن أبی عبد اللّٰه (علیه السلام) أنه قال: إذا أصاب ثوبک خمر أو نبیذ یعنی المسکر فاغسله إن عرفت موضعه، و إن لم تعرف موضعه فاغسله کلّه، و إن صلیت فیه فأعد صلاتک. فأعلمنی ما آخذ به، فوقّع (علیه السلام) بخطّه و قرأته: خذ بقول أبی عبد اللّٰه (علیه السلام)

[2] خویی، سید ابوالقاسم، موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 86، (با اندکی تصرف)، موسسه احیاء آثار الامام الخویی، قم، 1418،

[3] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏1، ص: 80

[4] موسوعه الامام الخویی،ج3، ص 93.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها