لطفا صبرکنید
13890
- اشتراک گذاری
مسئلهی ازلیت ماده در صورتی اعتقاد به وجود خدا را متزلزل میکند که راه اثبات وجود خدا را منحصر در بر هان حدوث زمانی بدانیم؛[1] یعنی اگر وجود خدا را از این راه که موجودات در زمانی موجود نبودند، و بعد موجود شدند بدانیم، در این صورت با اثبات ازلیت ماده، اعتقاد ما به وجود خدا دچار مشکل میشود. اما اندیشمندان الهی راههای متعددی را برای اثبات وجود خداوند تبارک و تعالی بیان کردند که مهمترین آن، برهان فطرت و برهان امکان و جوب است. برای اطلاع بیشتر در این زمینه پاسخ 479 «شناخت خدا» را مطالعه کنید.
نکته جالب اینکه فیلسوفان اسلامی در عین احتمال یا حتی باور به اینکه عالم ماده ازلیت دارد میگویند؛ از آنجا که ازلیت عالم ماده، ازلیت و ابدیت ذاتی نیست، بلکه ظلی و سایهای است؛ یعنی همانگونه که در ذات خود محتاج خداوند است، در صفات خود و در ازلیت و ابدیت نیز محتاج او است؛ در واقع احتیاج او ازلی و ابدی است؛ بنابر این نه تنها با اعتقاد توحیدی و وجود حضرت حق منافات ندارد، بلکه تأکید کنندۀ توحید است. برای اطلاع بیشتر رجوع شود به پاسخ 2229 نمایه (چگونگی ارتباط صفات فعل با حوادث زمانی).
[1]. برای اطلاع از اصطلاح حدوث و قدم و اقسام آن، رجوع شود به پاسخ ۱۹۷۲۲(حدوث و قدم عالم از دیدگاه فلاسفه و متکلمان).