لطفا صبرکنید
بازدید
17922
17922
آخرین بروزرسانی:
1393/01/25
کد سایت
fa43415
کد بایگانی
53376
نمایه
نامگذاری فرزندان سقط شده
طبقه بندی موضوعی
سقط جنین
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا نامگذاری فرزندان سقط شده و نیز فرزندانی که هنوز در شکم مادرند مستحب است؟
پرسش
سلام؛ شنیدهام یکی از حقوق فرزند بر والدین این است که در دوران حاملگی اسمش را انتخاب کنند و اگر جنینی در دوران حاملگی سقط شود و نامی نداشته باشد پدر و مادرش مؤاخذه خواهند شد، اگر درست است پس چرا امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بعد از به دنیا آمدنشان اسمشان تعیین شد؟ مثلا بعد از تولد امام حسن(ع) حضرت فاطمه(س) اسم کودک را به امام علی(ع) واگذار کردند و ایشان به پیامبر(ص) و پیامبر هم به خدای یکتا واگذارد؟
پاسخ اجمالی
ابتدا باید گفت با جمعبندی روایاتی که در این زمینه وجود دارد به دو نتیجه میرسیم:
الف. توصیهای به نامگذاری قطعی فرزندان قبل از تولد و هنگامی که در شکم مادرانشان هستند نشده، و موارد خاصی چون نامگذاری حضرت محسن(ع) از سوی پیامبر(ص) ممکن است به دلیل شرایط خاص بوده است.
ب. نامگذاری فرزندانی که قبل از رسیدن به زمان طبیعی تولد، سقط شده باشند مستحب است.
اکنون با بررسی روایات، دلایل خود در مورد چگونگی رسیدن به این نتیجهها را بیان میداریم:
روایت اول: پیامبر اکرم(ص) فرمود: فرزندان سقط شده خود را نیز نامگذاری کنید؛ زیرا هنگامی که مردم را با نامهایشان در روز قیامت فراخوانند، فرزندان سقط شده نزد پدرانشان رفته و از آنان میپرسند که چرا ما را نامگذاری نکردید؟!
بعد از شنیدن این سخنان، اصحاب عرضه داشتند: فرزندان پسر را با نامهای پسرانه نامگذاری میکنیم و دختران سقط شده را نیز با نامهای دخترانه. حال در مورد فرزندانی که جنسیت آنان برای ما مشخص نیست، چه نامی بگذاریم؟! حضرت فرمودند: با نامهایی که هم میتواند نام پسر باشد و هم نام دختر، آنان را نامگذاری کنید. نامهایی؛ چون زائده، طلحه، عنبسه و حمزه.[1]
همانگونه که مشاهده میفرمایید، در این روایت تنها به فرزندان سقط شده اشاره شده و سخنی از نامگذاری فرزندانی که هنوز در شکم مادرشان هستند به میان نیامده است.
روایت دوم: امیرالمؤمنین(ع) فرمود: فرزندانتان را قبل از آنکه به دنیا آیند نامگذاری کنید، اگر نمیدانید که آنها پسرند یا دختر، نامهای مشترک را برای آنها برگزینید؛ زیرا فرزندان سقط شدهای که برایشان نامی انتخاب نکردید هنگامی که در روز قیامت با شما روبرو شوند، از شما خواهند پرسید که چرا برای ما نامی انتخاب نکردید؟! و پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نامگذاری کرد.[2]
بر خلاف روایت قبلی، این روایت به نوعی دو پهلو بوده و بخشهایی از آن، همان مفهوم روایت قبلی را رسانده و بخشهای دیگری از آن، نشانگر توصیه به نامگذاری فرزندانی است که هنوز به دنیا نیامده و در شکم مادرانشان هستند.
عبارت «فرزندان سقط شده شما که برایشان نامی انتخاب نکردید» دقیقاً ناظر به همان روایت قبلی است و عبارت « اگر نمیدانید که آنها پسرند یا دختر» نیز با توجه به آنکه در آن زمان تقریباً جز با اعجاز، تشخیص جنسیت فرزندان در شکم مادر امکانپذیر نبود و به دنبال آن، اعلام دو توصیه متفاوت معنایی نداشت، میتواند نشانهای از آن باشد که این روایت نیز در مورد فرزندان سقط شدهای است که تشخیص جنسیت آنها امکان پذیر نیست.
اما از طرف دیگر، دو عبارت «قبل از آنکه به دنیا آیند» و «پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نامگذاری کرد» نشانگر آن است که این استحباب شامل نامگذاری فرزندانی که در شکم مادر هم هستند خواهد شد. البته معنای عبارت اول را شاید بتوان به این معنا تفسیر کرد که فرزندانی که قبل از وقت مقرر به دنیا آیند، برایشان نام بگذارید که در این صورت، شامل همان فرزندان سقط شده خواهد بود و آن بخش از روایت که به نامگذاری محسن توسط پیامبر(ص) در شکم مادر اشاره دارد، شاید به صورت موردی و ویژه بوده و با کمک اعجاز حضرتشان و آگاهی به آنکه این نوه ایشان قبل از زایمان طبیعی سقط خواهند شد، انجام شده باشد، زیرا گزارشی مبنی بر نامگذاری حسنین(ع) قبل از تولد توسط پیامبر(ص) وجود ندارد، بلکه گزارش شده که نامگذاری این دو امام بزرگوار بعد از میلادشان انجام پذیرفته است.[3]
همانگونه که ملاحظه فرمودید، از روایت دوم نیز به صورت شفاف و صریح نمیتوان به این نتیجه دست یافت که نامگذاری تمام فرزندان در شکم مادرانشان مستحب باشد. بر این اساس، جمع بندی روایات میتواند آن باشد که نامگذاری فرزندان سقط شده قطعاً دارای استحباب بوده، اما استحباب قطعی نامگذاری فرزندان در شکم مادر با توجه به این روایات چندان واضح نیست اگرچه منعی برای این نامگذاری نیز وجود ندارد، بلکه امروزه که تعیین جنسیت در شکم مادر نیز امکان پذیر است، شاید نامگذاری فرزندان قبل از تولد نیز مطلوب باشد.
الف. توصیهای به نامگذاری قطعی فرزندان قبل از تولد و هنگامی که در شکم مادرانشان هستند نشده، و موارد خاصی چون نامگذاری حضرت محسن(ع) از سوی پیامبر(ص) ممکن است به دلیل شرایط خاص بوده است.
ب. نامگذاری فرزندانی که قبل از رسیدن به زمان طبیعی تولد، سقط شده باشند مستحب است.
اکنون با بررسی روایات، دلایل خود در مورد چگونگی رسیدن به این نتیجهها را بیان میداریم:
روایت اول: پیامبر اکرم(ص) فرمود: فرزندان سقط شده خود را نیز نامگذاری کنید؛ زیرا هنگامی که مردم را با نامهایشان در روز قیامت فراخوانند، فرزندان سقط شده نزد پدرانشان رفته و از آنان میپرسند که چرا ما را نامگذاری نکردید؟!
بعد از شنیدن این سخنان، اصحاب عرضه داشتند: فرزندان پسر را با نامهای پسرانه نامگذاری میکنیم و دختران سقط شده را نیز با نامهای دخترانه. حال در مورد فرزندانی که جنسیت آنان برای ما مشخص نیست، چه نامی بگذاریم؟! حضرت فرمودند: با نامهایی که هم میتواند نام پسر باشد و هم نام دختر، آنان را نامگذاری کنید. نامهایی؛ چون زائده، طلحه، عنبسه و حمزه.[1]
همانگونه که مشاهده میفرمایید، در این روایت تنها به فرزندان سقط شده اشاره شده و سخنی از نامگذاری فرزندانی که هنوز در شکم مادرشان هستند به میان نیامده است.
روایت دوم: امیرالمؤمنین(ع) فرمود: فرزندانتان را قبل از آنکه به دنیا آیند نامگذاری کنید، اگر نمیدانید که آنها پسرند یا دختر، نامهای مشترک را برای آنها برگزینید؛ زیرا فرزندان سقط شدهای که برایشان نامی انتخاب نکردید هنگامی که در روز قیامت با شما روبرو شوند، از شما خواهند پرسید که چرا برای ما نامی انتخاب نکردید؟! و پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نامگذاری کرد.[2]
بر خلاف روایت قبلی، این روایت به نوعی دو پهلو بوده و بخشهایی از آن، همان مفهوم روایت قبلی را رسانده و بخشهای دیگری از آن، نشانگر توصیه به نامگذاری فرزندانی است که هنوز به دنیا نیامده و در شکم مادرانشان هستند.
عبارت «فرزندان سقط شده شما که برایشان نامی انتخاب نکردید» دقیقاً ناظر به همان روایت قبلی است و عبارت « اگر نمیدانید که آنها پسرند یا دختر» نیز با توجه به آنکه در آن زمان تقریباً جز با اعجاز، تشخیص جنسیت فرزندان در شکم مادر امکانپذیر نبود و به دنبال آن، اعلام دو توصیه متفاوت معنایی نداشت، میتواند نشانهای از آن باشد که این روایت نیز در مورد فرزندان سقط شدهای است که تشخیص جنسیت آنها امکان پذیر نیست.
اما از طرف دیگر، دو عبارت «قبل از آنکه به دنیا آیند» و «پیامبر اعظم(ص) محسن را قبل از تولدش نامگذاری کرد» نشانگر آن است که این استحباب شامل نامگذاری فرزندانی که در شکم مادر هم هستند خواهد شد. البته معنای عبارت اول را شاید بتوان به این معنا تفسیر کرد که فرزندانی که قبل از وقت مقرر به دنیا آیند، برایشان نام بگذارید که در این صورت، شامل همان فرزندان سقط شده خواهد بود و آن بخش از روایت که به نامگذاری محسن توسط پیامبر(ص) در شکم مادر اشاره دارد، شاید به صورت موردی و ویژه بوده و با کمک اعجاز حضرتشان و آگاهی به آنکه این نوه ایشان قبل از زایمان طبیعی سقط خواهند شد، انجام شده باشد، زیرا گزارشی مبنی بر نامگذاری حسنین(ع) قبل از تولد توسط پیامبر(ص) وجود ندارد، بلکه گزارش شده که نامگذاری این دو امام بزرگوار بعد از میلادشان انجام پذیرفته است.[3]
همانگونه که ملاحظه فرمودید، از روایت دوم نیز به صورت شفاف و صریح نمیتوان به این نتیجه دست یافت که نامگذاری تمام فرزندان در شکم مادرانشان مستحب باشد. بر این اساس، جمع بندی روایات میتواند آن باشد که نامگذاری فرزندان سقط شده قطعاً دارای استحباب بوده، اما استحباب قطعی نامگذاری فرزندان در شکم مادر با توجه به این روایات چندان واضح نیست اگرچه منعی برای این نامگذاری نیز وجود ندارد، بلکه امروزه که تعیین جنسیت در شکم مادر نیز امکان پذیر است، شاید نامگذاری فرزندان قبل از تولد نیز مطلوب باشد.
نظرات