جستجوی پیشرفته
بازدید
19066
آخرین بروزرسانی: 1400/04/12
خلاصه پرسش
آیا تنها یک ساعت تفکّر، از عبادات طولانی مدت ارزش‌مندتر است؟
پرسش
آیا این درست است که می‌گویند یک ساعت تفکّر در مورد خدا از هفتاد سال عبادت با ارزش‌تر است؟
پاسخ اجمالی

قرآن کریم، بارها و بارها بشر را به تفکر و تعقّل دعوت می­‌نماید؛ زیرا تفکّر، زیربنای ایمان واقعی هر فردی بوده و بعد از ایمان است که دیگر عبادات معنا خواهد داشت. بر این اساس هیچ دور از ذهن نخواهد بود که تفکّر را - که خود نوعی عبادت است - ارزش‌مندتر از دیگر عبادات بدانیم. روایات فراوانی صریحاً ناظر به همین واقعیت‌اند:

  1. حسن صیقل نقل می‌­کند که به امام صادق‌(ع) عرضه داشتم: آیا یک ساعت اندیشه، ارزش‌مندتر از یک شب تهجد و شب‌­زنده‌­داری است؟! امام فرمود: بله! چنین سخنی از پیامبر اکرم(ص) منقول است! پرسیدم: اکنون چگونه یک فرد می‌­تواند خود را به اندیشه وادارد؟! فرمودند: (به عنوان نمونه و برای تمرین) به خانه‌­های قدیمی و به خرابه‌­ها گذر کند، آنها را مخاطب قرار دهد و بگوید: آنان‌که تو را ساختند اکنون کجایند؟! آنان‌که در تو زندگی می­‌کردند، اکنون چه سرنوشتی دارند؟! چرا از آنان سخن نمی‌گویی؟![1]
  2. از امام صادق(ع) نقل است: یک ساعت اندیشه، ارزش‌مندتر از یک سال عبادت است. خداوند می‌­فرماید همانا صاحبان عقل، پند خواهند گرفت.[2]
  3. همچنین از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است؛ یک ساعت اندیشه حتی از هفتاد سال عبادت هم ارزش‌مندتر است.[3]

اکنون ممکن است این پرسش پدید آید که با توجه به مقدارهای مختلف عبادات که در این روایات وجود دارد، آیا آنها با هم متضاد نیستند؟!

پاسخ، منفی است و چنین تضادی وجود ندارد. دلیل آن‌را فیض کاشانی به اختصار چنین بیان کرده است:

اختلاف در مورد مقدار عبادتی که با یک ساعت اندیشه مقایسه شده است، ناشی از چند مطلب است: اول. ژرفنای تفکر در افراد مختلف، متفاوت است. دوم. اندیشوران، خود نیز دارای مراتب و درجاتی می­‌باشند. سوم. آنچه اندیشه در مورد آن انجام می­‌شود نیز متفاوت است.[4]

روایاتی وجود دارند که جمع‌بندی فوق را تأیید می­‌کنند. به عنوان نمونه، دو روایت ذیل، ناظر به آن هستند که تنها برخی تفکّرها و اندیشه‌­های ویژه هستند که توانایی برابری با هفتاد سال عبادت را دارند:

  1. پیامبر اعظم(ص) فرمود: فعالیت یک ساعت فرمان‌روای عادل -که به طور طبیعی نیاز به تفکر و اندیشه فراوان دارد- ارزش‌مندتر از هفتاد سال عبادت است.[5]
  2. روایتی نیز به امام ششم(ع) منتسب است، مبنی بر این‌که یک گام که در میدان‌های جلال و هیبت پروردگار برداشته می‌­شود و طی آن، ضمن آن‌که انسان از خدایش حیا می‌کند به سوی او نیز رهسپار می­‌شود، بهتر از هفتاد سال عبادت است.[6]

 

[1]. کوفی اهوازی، حسین بن سعید، الزهد، ص 15، قم، المطبعة العلمیة، 1402ق.

[2]. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج 2، ص 208، تهران، المطبعة العلمیة، 1380ق.

[3]. مجذوب تبریزی، محمد، الهدایا لشیعة ائمة الهدی، ج 1، ص 207، قم، دار الحدیث، 1429ق.

[4]. فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، ج 1، ص 409، تهران، مکتبة الصدر، 1415ق.

[5]. شیخ کلینی، کافی، ج 7، ص 175، ح 8، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407ق.

[6]. مصباح الشریعه، ص 189، بیروت، اعلمی، 1400ق.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها