لطفا صبرکنید
بازدید
5980
5980
آخرین بروزرسانی:
1393/08/03
کد سایت
fa49998
کد بایگانی
61480
نمایه
تقسیمات حدیث ائمه(ع)
طبقه بندی موضوعی
حدیث|درایه الحدیث
اصطلاحات
حدیث ، روایت
گروه بندی اصطلاحات
اصطلاحات فقهی - اصولی|سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
شیخ مفید چه تفاوتهایی را میان راویان حدیث برمیشمرد؟
پرسش
معنای این عبارت چیست: فالناس ممتحنون فی الأخبار وسماعها، فساهٍ فی النقل، ومعتمد فی الزیادة والنقصان، ومبدعٌ فی الشریعة متصنعٌ لحُسن الظاهر، یقصد به إضلال العباد
پاسخ اجمالی
شیخ مفید در کتاب المسائل السرویه فصلی را به نام «اصناف احادیث ائمه» باز کرده، و در این فصل ابتدا به این نکته اشاره میکند که احادیث به لحاظ کیفیت صدور اقسامی دارند؛ زیرا برخی از روایات ظاهرش اراده نشده، بلکه به جهت تقیه یا اضطرار خلاف ظاهر اراده شده است. سپس اضافه میکند علاوه بر این باید توجه داشت که مردم در نقل اخبار و شنیدن آن نیز مختلف هستند و مورد امتحان و آزمایش قرار گرفتهاند. برخی در نقل احادیث سهل انگارند یا دچار اشتباه و سهو میشوند، اما برخی مورد اعتماد هستند و چیزی را کم و زیاد نمیکنند و برخی نیز اهل بدعت در شریعت هستند و سعی میکنند از راه اظهار چهرهای خوب و ظاهری آراسته دیگران فریب دهند؛ بنابراین باید در بررسی روایات همه این جوانب را در نظر داشت.[1]
[1]. فصل أصناف أحادیث الأئمة
و فی الجملة إن أقوال الأئمة ع کانت تخرج على ظاهر یوافق باطنه الأمن من العواقب فی ذلک.
و یخرج منها ما ظاهره خلاف باطنه للتقیة و الاضطرار.
و منها: ما ظاهره الإیجاب و الإلزام و هو فی نفسه ندب و نفل و استحباب.
و منها: ما ظاهره نفل و ندب و هو على الوجوب.
و منها: عام یراد به الخصوص و خاص یراد به العموم و ظاهرمستعار فی غیر ما وضع له حقیقة الکلام و تعریض فی القول للاستصلاح و المداراة و حقن الدماء.
و لیس ذلک بعجیب منهم و لا ببدع و القرآن الذی هو کلام الله عز و جل و فیه الشفاء و البیان قد اختلفت ظواهره و تباین الناس فی اعتقادمعانیه و کذلک السنة الثابتة عن النبی ص فالعلماء على اختلاف فی معنى کلامه ع فیها و مع ذلک کله فالناس ممتحنون فی الأخبار و سماعها فساه فی النقل و متعمد فیه الزیادة و النقصان و مبدع فیالشریعة متصنع لحسنالظاهر یقصد به إضلال العباد و الله موفق للصواب. مفید، محمد بن محمد، المسائل السرویة، ص 76 و 77، قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، چاپ اول، 1413ق.
و فی الجملة إن أقوال الأئمة ع کانت تخرج على ظاهر یوافق باطنه الأمن من العواقب فی ذلک.
و یخرج منها ما ظاهره خلاف باطنه للتقیة و الاضطرار.
و منها: ما ظاهره الإیجاب و الإلزام و هو فی نفسه ندب و نفل و استحباب.
و منها: ما ظاهره نفل و ندب و هو على الوجوب.
و منها: عام یراد به الخصوص و خاص یراد به العموم و ظاهرمستعار فی غیر ما وضع له حقیقة الکلام و تعریض فی القول للاستصلاح و المداراة و حقن الدماء.
و لیس ذلک بعجیب منهم و لا ببدع و القرآن الذی هو کلام الله عز و جل و فیه الشفاء و البیان قد اختلفت ظواهره و تباین الناس فی اعتقادمعانیه و کذلک السنة الثابتة عن النبی ص فالعلماء على اختلاف فی معنى کلامه ع فیها و مع ذلک کله فالناس ممتحنون فی الأخبار و سماعها فساه فی النقل و متعمد فیه الزیادة و النقصان و مبدع فیالشریعة متصنع لحسنالظاهر یقصد به إضلال العباد و الله موفق للصواب. مفید، محمد بن محمد، المسائل السرویة، ص 76 و 77، قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید، چاپ اول، 1413ق.
نظرات