جستجوی پیشرفته
بازدید
23646
آخرین بروزرسانی: 1397/07/10
خلاصه پرسش
آیا حضرت ابراهیم(ع) هنگام پرتاب شدن به طرف آتش برای حاجت خود از خداوند پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) را واسطه قرار داد؟
پرسش
در جایی آمده که حضرت ابراهیم(ع) به هنگام پرتاب شدن به طرف آتش از واسطه قرار دادن جبرئیل خودداری کرد و حاجت خود را از خداوند خواسته است و در جایی دیگر آمده که ایشان پیامبر(ص) و اهل بیتشان را واسطه قرار دادند؛ این تناقض چگونه قابل رفع است؟
پاسخ اجمالی
حضرت ابراهیم(ع)از جمله پیامبرانی است که در قرآن و روایات، داستان‌ها و گفتارهای بسیاری از او نقل شده است. یکی از این داستان‌ها در مورد نجات یافتن او از دست آتش نمرودیان می‌باشد.
دو روایت ذیل نیز به همین موضوع می‌پردازند:
1. «زمانی که ابراهیم را به آتش افکندند گفت: خدایا! به حق محمد و آل محمد مرا از آن نجات ده، و خداوند آن آتش را برای او سرد و سلامت گرداند».[1]
2. امام صادق(ع) فرمود: «ابراهیم(ع) پروردگار خود را چنین خواند: مرا به رحمتت از این آتش نمرودیان رهایی بخش. پس در این هنگام که او در منجنیق بود، جبرئیل بر او نازل شد و خطاب به او گفت: ای ابراهیم! آیا حاجتی داری که برای تو برآورده کنم؟ ابراهیم: از تو حاجتی ندارم اما از پروردگار حاجتی دارم. پس جبرئیل به او انگشتری داد که بر روی آن نوشته شده بود: "لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ أَلْجَأْتُ ظَهْرِی إِلَى اللَّهِ أَسْنَدْتُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ وَ فَوَّضْتُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ" پروردگاری جز الله نیست، و محمد(ص) رسول خداوند است، به خداوند تکیه می‌کنم، کار خود را به او می‌سپارم. پس خداوند به آتش دستور داد که بر ابراهیم سرد شود».[2]
از دیدگاه سندی، در سند روایت اول، «احمد بن هلال» وجود دارد که علمای علم رجال او را از افراد ضعیف[3] و اهل غلوّ[4] دانسته‌اند و «مَعمر بن راشد» نیز مهمل است.
روایت دوم نیز مرسل است.
اما صرف نظر از سند، در بررسی محتوایی ممکن است چنین اشکالی برای انسان پدید آید که ابراهیمی که از جبرئیل هیچ خواسته‌ای نداشته و خود را به خداوند وا می‌گذارد، چگونه از پیامبر اسلام و اهل بیتش کمک و یاری می‌خواهد؟
اما این اشکال وارد نخواهد بود؛ زیرا ابراهیم(ع) نه تنها از جبرئیل بلکه از هیچ مخلوقی حتی پیامبر(ص) به صورت مستقل درخواستی نداشت و این‌که در روایت دوم آمده که از جبرئیل خواسته‌ای ندارد، اشاره به همین خواسته مستقیم است.
اما از زاویه دیگر بحث توسل وجود دارد؛ به این‌که در درخواست از خدا، می‌توان افرادی معتبر و آبرومند را واسطه قرار داد و فقرات موجود در روایت اول: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» نیز اشاره به همین توسل دارد.
 

[1]. شیخ صدوق، محمد بن على‏، الامالی، ص 218، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق؛ شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص 8، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی‌تا؛ طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی أهل اللجاج، محقق، مصحح، خرسان، محمد باقر، ج 1، ص 48، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، 1403ق.
[2]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب،‏ ج 2، ص 73، قم، دار الکتاب، قم، چاپ سوم، 1404ق.
[3]. علامه حلى‏، خلاصة الاقوال‏، ص 202، قم، دار الذخائر، 1411ق.
[4]. شیخ طوسى‏،‌ رجال شیخ طوسی‏، ص 384، حیدریه، نجف‏، 1381 ق.‏
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • امیدبخش‌ترین آیه قرآن کدام است؟
    19920 تفسیر 1393/12/26
    قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: ۱. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38930 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
    19535 General Terms 1393/04/17
    مباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست، در فقه از آنها با عنوان «مباحات عامّه» یا «مشترکات و منافع عامّه» تعبیر شده است. چیزهایى که شارع آنها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده است، دو قسم است: 1. ...
  • هجوم‌آورندگان به خانه حضرت فاطمه(س) چند نفر بودند و چه افراد سرشناسی در میان آنان حضور داشتند؟
    31035 تاریخ 1394/07/14
    بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی و تاریخی؛ به صورت پراکنده در نقل‌های مختلفی که درباره این بی‌حرمتی نقل شده است، نام تعدادی از افراد که به خانه حضرت فاطمه(س) هجوم آورده، یا دستور هجوم دادند وجود دارد. البته مشخص نیست که تعداد دقیق آنان چند نفر ...
  • گزارش‌های تاریخی موجود پیرامون شخصیت حر بن یزید ریاحی که در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را ارائه کنید؟
    33792 تاريخ بزرگان 1394/07/21
    یکی از افرادی که نامش در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) جاودانه ماند، و مُهر شهادت وی در درگاه الهی ثبت شد، «حُرّ بن یزید ریاحی» است.نسب حر بن یزیدنسب حر را چنین ذکر کرده‌اند: «حر بن یزید بن ناجیة بن قَعنَب،
  • حدیث حارث همدانی در مورد حاضر شدن امام علی(ع) بر بالین محتضر را چگونه ارزیابی می¬کنید؟
    26219 درایه الحدیث 1392/04/27
    حاضر شدن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) از جمله حضرت علی(ع)، هنگام مرگ، نزد تمامی انسان‌ها حتی کسانی که بر دین‌های دیگر می‌باشند از اموری است که اخبار مستفیضه بر آن دلالت دارد.[1] البته در نحوه و چگونگی این حضور سخنانی بیان شده است ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    23986 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • فرق بین «صراحت» و «ظهور» چیست؟
    15284 مبانی فقهی و اصولی 1390/12/22
    دلالت یک عبارت بر مقصود گوینده، گاهی آن قدر صریح است که احتمال خلاف در آن منتفی است. در این جا می گویند عبارت نص و صریح است، اما گاهی دلالت یک عبارت بر قصد گوینده صریح نیست، بلکه معانی متعدد از آن محتمل است، ولی در ...
  • آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
    14525 لغت شناسی 1394/01/22
    کلمه «حضرت» در لغت به معنای «حضور» و «نزد» می‌باشد.[1] این کلمه در عربی به صورت «حضرة» نوشته می‌شود. مثلاً وقتی می‌گوییم: «حضرت امام صادق(ع)» در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احترام و ادب قبل از اسامی ...
  • افطاری دادن در کدام روز برابر مهمان کردن صد هزار پیامبر، امام و شهید است؟
    23611 حدیث 1392/10/28
    اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود ...

پربازدیدترین ها