لطفا صبرکنید
بازدید
25941
25941
آخرین بروزرسانی:
1398/08/07
کد سایت
fa52754
کد بایگانی
64320
نمایه
معنای منصوب به نزع خافض، معتل، مثال، اجوف و ناقص
طبقه بندی موضوعی
بیشتر بدانید
گروه بندی اصطلاحات
ادبیات
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
منصوب به نزع خافض، معتل، مثال، اجوف، ناقص و لفیف یعنی چه؟
پرسش
بسم الله الرّحمن الرّحیم؛ با سلام. الف. فرق بین منصوب بودن کلمه به خاطر «اسقاط حرف جر» و «منصوب بودن به نزع خافض» چیست؟ اگر میشود برای هر یک مثالی بزنید. ب. فرق بین «اجوف»، «معتلّ» و «ناقص» چیست؟ اگر میشود برای هر یک مثالی بزنید. با تشکّر
پاسخ اجمالی
1. منصوبٌ بِنَزعِ الخافِض یعنی اسمی که نصب داده شده به سبب کنده شدن حرف جر، بنابراین «منصوب به اسقاط حرف جر» با «منصوب بنزع الخافض» فرقی ندارد. مانند قوم در آیه: «وَ اخْتَارَ مُوسىَ قَوْمَهُ سَبْعِینَ رَجُلًا.»[1] در اینجا «قوم» منصوب بنزع الخافض است و در اصل «مِن قَومِهِ» بوده، «من» از کلام حذف و کنده شده؛ لذا «قوم» منصوب شده است.[2]
2. به هر کلمهای که در حروف اصلی خود دارای حرف عله(واو، یا، الف) باشد در علم صرف به آن کلمه «معتل» گفته میشود.
حال اگر این حرف عله، فاء الفعل کلمه باشد به آن «معتل الفاء» یا «مثال» میگویند؛ مانند وَعَدَ، یَسَرَ، وَعدٌ.
اگر حرف عله عین الفعل کلمه باشد به آن کلمه «معتل العین» یا «اجوف» گفته میشود؛ مانند قَوَلَ(قالَ)، بَیَعَ(باعَ)، قَولٌ، بَیعٌ.
و اگر حرف عله لام الفعل کلمه باشد به آن کلمه «معتل اللام» یا «ناقص» میگویند؛ مانند رَمَیَ(رَمی)، دَعَوَ(دَعا)، رَمیٌ، دَعوٌ.
2. به هر کلمهای که در حروف اصلی خود دارای حرف عله(واو، یا، الف) باشد در علم صرف به آن کلمه «معتل» گفته میشود.
حال اگر این حرف عله، فاء الفعل کلمه باشد به آن «معتل الفاء» یا «مثال» میگویند؛ مانند وَعَدَ، یَسَرَ، وَعدٌ.
اگر حرف عله عین الفعل کلمه باشد به آن کلمه «معتل العین» یا «اجوف» گفته میشود؛ مانند قَوَلَ(قالَ)، بَیَعَ(باعَ)، قَولٌ، بَیعٌ.
و اگر حرف عله لام الفعل کلمه باشد به آن کلمه «معتل اللام» یا «ناقص» میگویند؛ مانند رَمَیَ(رَمی)، دَعَوَ(دَعا)، رَمیٌ، دَعوٌ.
و اگر کلمهای در حروف اصلی خود دارای دو حرف عله باشد، به آن «لفیف» گفته میشود که اگر این دو حرف مانند «لَوَی» به هم متصل باشند، «لفیف مقرون» و اگر مانند «وَفَی» جدا از هم باشند، «لفیف مفروق» نام خواهند داشت.
نظرات