اگر بخواهیم به ظاهر متن موجود در پرسش بسنده کنیم، باید گفت مردمی که در اطراف کعبه در حال سجده هستند، تنها سمت و سوی سجده‌ٔ آنان به سمت کعبه است، نه اینکه به کعبه یا برای کعبه سجده ‌کنند، بلکه سجده‌ی آنان برای خداوند است و خدا را سجده می‌کنند. بنابراین، اگر کعبه را برداریم آنان همچنان برای خدا و به خدا سجده می‌کنند نه به برای همدیگر یا به همدیگر؛ نهایت این‌که به سوی همدیگر سجده می‌کنند؛ و این اشکالی ندارد. این مانند آن است که در نماز جماعت صف دوم در حال سجده به سوی صف اول سجده می‌کنند.[1]
البته از برخی اهل عرفان چنین نقل شده که گفته است: «چون به سوی کعبه نماز می‌باید کرد، فرض کن آفاق عالم جمله جمع شدند گرد کعبه حلقه کردند و سجود کردند. چون کعبه را از میان حلقه بگیری، نه سجود هر یکی سوی همدگر باشد؟ دل خود را سجود کرده‌اند».[2]
این سخن از دید عرفانی به چند وجه قابل توجیه است:
1. از نظر عارفان اختلاف بین مذاهب، اختلاف ظاهری است نه بنیادی؛ مسلمانان گرچه در ظاهر دارای مذاهب مختلف هستند، ولی این اختلاف اساسی و ریشه‌ای نیست؛ یکی از دلایل این که اختلاف مسلمانان ظاهری و سطحی این است که همه‌ی مسلمانان به سمت کعبه نماز می خوانند؛ و نماز خواندن به سمت کعبه نشان از وحدت و یگانگی مسلمین است؛ نماز خواند همه‌ی مسلمانان به سوی کعبه مانند نماز خواندن به سوی همدیگر است؛ زیرا اگر کعبه از میان برداشته شود معلوم می شود به سمت همدیگر نماز می‌خوانند.
2. وجه دیگر این که از نظر عارفان کعبه نمادی است که در ظاهر شریعت باید از آن تعبیت شود؛ ولی نباید در ظاهر شریعت متوقف شد باید با حفظ شریعت توجه به باطن شریعت داشت؛ در نماز گزاردن به سمت کعبه اگر به ظاهر توجه کنیم سمت به همدیگر نماز می خوانند بنابراین باید گفت:
کعبه یک سنگ نشانی است که ره گم نشود
حاجی احرام دگر بند ببین یار کجاست.

---