لطفا صبرکنید
بازدید
7335
7335
آخرین بروزرسانی:
1397/05/27
کد سایت
fa74352
کد بایگانی
90870
نمایه
وضعیت اعمال خوب گذشته شیطان و شمر
طبقه بندی موضوعی
عدل الهی
اصطلاحات
شیطان
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
شیطان روزگاری در اوج معرفت و عبادت بود، شمر در رکاب امام علی(ع) میجنگید و ... آیا انصاف، اقتضا نمیکند که چنین افرادی ابتدا برای دریافت پاداششان به بهشت رفته و سپس به دوزخ رانده شوند؟!
پرسش
اگر بر اساس عدالت الهی و آیات قرآن و روایات بپذیریم که همه اعمال باید حسابرسی شده و در قیامت بر اساس آن میزان پاداش و عذاب مشخص گردد، پس چرا افرادی؛ مانند شمر یا شیطان باید همیشه در آتش بمانند و این اجازه به آنها داده نمیشود که مانند دیگران، حداقل به اندازهای که قبل از گناه بزرگشان عبادت کردهاند از بهشت بهرهمند گردند. اگر حتی راجع به شمر بپذیریم که او از معرفتی برخوردار نبود حدّاقل درباره شیطان که در محضر الهی دارای چنان مقام والایی بود که بر منبرهایی از نور برای فرشتگان سخنرانی میکرد، باید بپذیریم که وی دارای معرفت بود و به خاطر این معرفت حداقل برای ایامی محدود عبادات و اعمال او از سر اخلاص و بندگی خالصانه باشد و باید پذیرفت که خداوند میبایست طبق عدالت خود و بنابر اعتقاد عدلیه پاداش وی را به او بدهد.
همچنین افرادی مانند شیطان یا شمر یا مرتدین که گاهی به سبب جهالت از دین خارج میشوند، تکلیف عبادات گذشته آنها چه میشود؟
پاسخ اجمالی
تأثیر گناهان از امور مسلّمی است که آیات قرآن و روایات دلالت بر آن دارد؛[1] این تأثیر در برخی از موارد به حدی شدید است که باعث حبط و از بین رفتن تمام اعمال گذشته میشود که گویا آن فرد عملاً هیچ عبادتی را انجام نداده است.[2] به عنوان نمونه؛ اگر با معماری قرارداد بسته شود که خانهای را بسازد و او چند ماهی تلاش کند و بخشی از خانه را بسازد، اما ناگهان آنچه را که ساخته بود، از بیخ و بن ویران کند؛ آیا باز هم عدالت حکم میکند که دستمزد کار او از ابتدای کار تا زمان تخریب داده شود؟!
با این وجود، خداوند در برخی موارد، برای جبران همان کار نیک انجام شده (حتی اگر پاداشی برای آن متصوّر نباشد) امتیازاتی را در دنیا در اختیار او قرار میدهد. برخی از آیات قرآن نیز بر این مطلب دلالت دارند:
1. «مَنْ کانَ یُریدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فیها ما نَشاءُ لِمَنْ نُریدُ ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ یَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُورا»؛[3]
آنکس که [تنها] زندگى زودگذر [دنیا] را میطلبد، آن مقدار از آنرا که بخواهیم - و به هرکس اراده کنیم- میدهیم سپس دوزخ را براى او قرار خواهیم داد، که در آتش سوزانش میسوزد در حالیکه نکوهیده و رانده [درگاه خدا] است.
2. «مَنْ کانَ یُریدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زینَتَها نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمالَهُمْ فیها وَ هُمْ فیها لا یُبْخَسُون»؛[4]
کسانى که زندگى دنیا و زینت آنرا بخواهند، [نتیجه] اعمالشان را در همین دنیا به طور کامل به آنها میدهیم و چیزى کم و کاست از آنها نخواهد شد!
لذا وقتی شیطان از خداوند متعال، زنده ماندن تا روز مبعوث شدن انسانها را تقاضا کرد، خدای تعالی فرمود: «تو از مهلت داده شدگانى».[5]
با این وجود، خداوند در برخی موارد، برای جبران همان کار نیک انجام شده (حتی اگر پاداشی برای آن متصوّر نباشد) امتیازاتی را در دنیا در اختیار او قرار میدهد. برخی از آیات قرآن نیز بر این مطلب دلالت دارند:
1. «مَنْ کانَ یُریدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فیها ما نَشاءُ لِمَنْ نُریدُ ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ یَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُورا»؛[3]
آنکس که [تنها] زندگى زودگذر [دنیا] را میطلبد، آن مقدار از آنرا که بخواهیم - و به هرکس اراده کنیم- میدهیم سپس دوزخ را براى او قرار خواهیم داد، که در آتش سوزانش میسوزد در حالیکه نکوهیده و رانده [درگاه خدا] است.
2. «مَنْ کانَ یُریدُ الْحَیاةَ الدُّنْیا وَ زینَتَها نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمالَهُمْ فیها وَ هُمْ فیها لا یُبْخَسُون»؛[4]
کسانى که زندگى دنیا و زینت آنرا بخواهند، [نتیجه] اعمالشان را در همین دنیا به طور کامل به آنها میدهیم و چیزى کم و کاست از آنها نخواهد شد!
لذا وقتی شیطان از خداوند متعال، زنده ماندن تا روز مبعوث شدن انسانها را تقاضا کرد، خدای تعالی فرمود: «تو از مهلت داده شدگانى».[5]
نظرات