«میکائیل» نام یکی از چهار فرشته‌ی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يک‌بار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر شد که سخن از عموم فرشتگان به میان آمد، به تنهایی نشانگر نقش برجسته آنان در میان فرشتگان است.

فرشته «میکال» در بسیاری از روایات و نیز در محاورات و گفتگوهای معمولى مسلمانان، «ميكائيل» با همزه و ياء تلفظ می‌‏شود.

بر  اساس احاديث وارده، ميكائيل، به همراه جبرئیل اولين فرشتگانی هستند كه بر آدم(ع) سجده كردند.

میکائیل فرشته‌ی رحمت است. و وظیفه‌ی اصلی او نظارت بر رزق و روزی موجودات است. چنان‌که پیامبر(ص) ‌فرمود: میکائیل صاحب هر قطره بارانی است که می‌بارد، هر برگ درختی که رشد می‌‌کند و هر برگی که فرو می‌‌افتد.

البته گزارش‌های دینی دیگری نیز وجود دارد که این فرشته در مأموریت‌‌های عذاب – مانند هلاک نمودن قوم لوط  - نیز شرکت داشته است.