26795
خلقت به معنای آفرینش و پدید آوردن است. مشتقات ریشه «خلق» در قرآن کریم فراوان به کار رفته تا از این طریق بندگان به خالق نظام هستی متوجه شوند و از عبادت و بندگی غیر خدا دست بردارند.
خدای متعال در آیات مختلف به خلقت آسمان، زمین، ماه، خورشید، ستارگان، روز و شب، خود انسان و... و پیچیدگی و عظمت آفرینش آنها، انسان را به تفکر و تدبر وامیدارد، تا از این طریق به عظمت و بزرگی آفریننده آنها پی ببرند و بدانند که تنها کسی را سزاوار پرستش است آفریننده اینها است، نه بتهای ساخته دست بشر.
از آنجا که خداوند متعال به مقتضاى اينكه واجب الوجود است و وجود او وابسته به چيزى نيست، هيچ محدوديتى و نقصى ندارد و همه كمالات را دارد، از جملهی كمالات او فياض و بخشنده بودن است. و این با آفريدن و ايجاد كردن محقق میشود؛ لذا لازمهی فياض بودن آفريدن است.
البته خلق و آفرینش به معنای مطلق تنها مختص خدا نیست، بلکه او بهترین آفرینندهها است. آنگونه قرآن کریم از زبان خود خداوند اعلام میکند که او بهترين آفرینندهها است فهميده مىشود كه خلقت تنها مختص به او نيست. و در حقیقت همينگونه است؛ زیرا که خلقت به معناى تقدير و اندازهگیری است، و تقدير يعنى مقايسه چيزى با چيز ديگر، و اين اختصاص به خداى تعالى ندارد، علاوه بر اين، در كلام خود خداى عز و جل خلقت به غير خدا هم نسبت داده شده است، آنجا كه فرمود: «وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْني فَتَنْفُخُ فيها فَتَكُونُ طَيْراً بِإِذْني».
البته خلق و آفرینش خدا با خلق غير او از جهات گوناگون متفاوت است؛ به دلیل آنکه اولاً: خداوند ماده و صورت اشيا را میآفريند، در حالیكه اگر انسان بخواهد چيزى را ايجاد كند تنها میتواند با استفاده از مواد موجود اين جهان صورت تازهاى به آن پدید آورد.
ثانیاً: خلقت و آفرينش خداوند، نامحدود است و او آفريدگار همه چيز است.ثالثاً: در آنجا كه انسان توانايى بر خلق و ایجادیک چیز پيدا میكند، آن خلقت نيز به اذن و فرمان خدا است كه بدون اذن او در عالم حتى برگى نمیروید و سنگی بر سنگی بنا نمیشود؛ لذا مفهوم خلقت و تحول و پديد آوردن داراى درجات بىشمار است. خدای متعال خود را به طور اصالت و مستقل خالق معرفى نموده و به طور غیر مستقل آنرا به سلسله بشر داده است.