جنگ احد دومین نبرد برجسته میان مسلمانان با مشرکان بود که حدود یک سال بعد از جنگ بدر به وقوع پیوست. مشرکان به فرماندهی ابوسفیان، برای جبران شکست جنگ بدر با لشگرکشی به مدینه در فاصله‌ی چهار کیلومتری شهر در پای کوه احد با مسلمانان روبرو شدند. درگیری اصلی در جنگ احد تنها یک روز بود که تاریخ‌های مختلفی برای آن ذکر شده است. اما مشهور آن است که این نبرد در روز شنبه هفتم شوال سال سوم هجری اتفاق افتاد.

در جنگ احد تعداد لشگر دشمن حدود سه هزار نفر اما سپاه مسمانان تنها هفت‌صد نفر بودند. مسلمانان در جنگ اُحُد بعد از پیروزی اولیه، اما در ادامه شکست خورده و تعداد زیادی از آنان به شهادت رسیده و یا مجروح شدند. از شهدای برجسته این نبرد، حمزه بن عبدالمطلب(ع) عموی پیامبر اسلام(ص) بوده و خود آن حضرت نیز از مجروحان این جنگ بود.

گفتنی است در این جنگ دفاعی، پیامبر(ص) با سپاهش کنار کوه احد موضع گرفت و تعدادی تیرانداز را بر تپه‌ای در همان حوالی گماشت تا مشرکان نتوانند از پشت به مسلمانان حمله‌ور شوند. مدت کوتاهی از آغاز نبرد نگذشته بود که آثار پیروزی مسلمانان پدیدار شده و لشگر دشمن متواری شد، اما در این هنگام تیراندازانی که مأمور دفاع از یک تپه مسلط بر میدان نبرد بودند، سنگرهای خود را رها کرده و برای جمع‌آوری غنائم به دیگر مسلمانان پیروز پیوستند. این‌جا بود که سپاهیان مکه، فرصت را غنیمت شمرده و با دور زدن آن تپه، از پشت به مسلمانان حمله‌ور شده، و مسلمانان از دو طرف در محاصره قرار گرفتند که این سهل‌انگاری در نهایت منجر به شکست مسلمانان شد.