بر اساس برخی از گزارش‌های تاریخی امام حسین(ع) قبل از آغاز نبرد، مژده شهادت را به تمام یارانشان دادند:

در همین زمینه از امام سجاد(ع) نقل شده است: امام حسین(ع) در شب عاشورا خانواده و یاران خود را گرد آورد و خطاب به آنها فرمود: ای خاندان و ای و یاران من! از تاریکی شب استفاده کنید و خود را نجات دهید؛ زیرا اگر آنها مرا به شهادت برسانند، دیگر به دنبال کشتن شما نخواهند بود! پس بیعتم را از شما برداشتم! اما برادران، دیگر اعضای خانواده و نیز یاران آن‌حضرت(ع) همه با یک زبان گفتند: ما هرگز تو را رها نمی‌کنیم و اگر شما را رها کنیم، هم مردم ما را سرزنش می‌کنند که آنان امام و سید و بزرگ خود را رها کردند و هم نزد خدا عذری نخواهیم داشت. امام حسین(ع) با شنیدن این سخنان فرمود: من فردا به شهادت می‌رسم و تمام شما هم به شهادت خواهید رسید و هیچ‌کسی از شما زنده نمی‌ماند».[1]

اکنون پرسشی مطرح می‌شود مبنی بر این‌که گزارش‌های پراکنده‌ای وجود دارد که تعداد اندکی از یاران امام حسین(ع) در آن‌روز به شهادت نرسیدند.[2] پس محتوای این بشارت به صورت کامل به وقوع نپیوسته است.

در پاسخ باید گفت که با فرض پذیرش گزارش مبتنی بر بشارت کلی حضرتشان به شهادت تمام یاران، شاید اندک افرادی که جان سالم به در بردند، در میان مخاطبان مستقیم امام(ع) در آن شب حضور نداشتند و تمام مخاطبان مستقیم امام به شهادت رسیده باشند. علاوه بر این‌که نوعی سخن در زبان عربی - و نیز دیگر زبان‌ها - کاربرد گسترده‌ای دارد، که برای اکثریت افراد و یا اشیاء، از واژه‌های «کل» ، «تمام» و ... استفاده می‌شود و شاید این سخن امام(ع) نیز از همین باب بوده و خطاب امام(ع) نسبت به اکثریت نزدیک به تمام یاران خود بوده باشد؛ چراکه تعداد یارانی که به شهادت نرسیده‌اند در برابر یارانی که به شهادت رسیدند، به هیچ وجه قابل مقایسه نیست.

در قرآن کریم، نیز موارد مشابهی را مشاهده می‌کنیم و به عنوان نمونه، در گزارش از حکومت ملکه سبأ آمده که او از همه چیز داشت: «و أوتیت من کل شیء» در حالی که می‌دانیم بسیاری از چیزهایی که در اختیار سلیمان(ع) بود، در اختیار او نبود.

همچنین می‌توان گفت؛ آنانی که در روز عاشورا به شهادت نرسیدند، در دفاع از امام(ع) تمام سعی و تلاش خود را کردند و تا سرحد شهادت پیش رفته و به حد جانبازی در رکاب امام(ع) رسیده‌اند؛ از این‌رو می‌توان آنان را نیز مصداقی از شهدایی دانست که جایگاهشان در بهشت است.

[1]. خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 204، بیروت، البلاغ، 1419ق.

[2]. «بازماندگان از همراهان امام حسین(ع) در کربلا»، 100964.