لطفا صبرکنید
بازدید
8148
8148
آخرین بروزرسانی:
1391/12/20
کد سایت
fa28114
کد بایگانی
33745
نمایه
ملامت کردن در امر تبلیغ
طبقه بندی موضوعی
تبلیغ و گفتگو
اصطلاحات
لوم ، تعییر ، سرزنش
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا ملامت کردن در امر تبلیغ مفید است؟
پرسش
آیا ملامت کردن در امر تبلیغ مفید است؟
پاسخ اجمالی
پیامبران که از جانب خدای متعال مأمور به تبلیغ مردم بودهاند؛ برای انجام این رسالت از دو شیوه استفاده میکردند؛ بشارت و انذار، یعنی همان مژده و ترس. قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَ ما نُرْسِلُ الْمُرْسَلینَ إِلاَّ مُبَشِّرینَ وَ مُنْذِرینَ فَمَنْ آمَنَ وَ أَصْلَحَ فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»؛[1] ما پیامبران را جز براى مژده دادن یا بیم کردن نمىفرستیم. پس هر کس که ایمان آورد و کار شایسته کند، بیمناک و محزون نمىشود.
با توجه به این نکته و طبق آموزههای قرآن کریم و سیره عملی پیامبران و امامان(ع)، دعوت مردم به دین و اخلاق، تنها از طریق تعریف و تشویق کارساز نبوده، اگرچه ابزار تشویق بسیار مفید فایده است، اما بسیار اتفاق افتاد که پیامبران و ائمه(ع) از طریق ملامت و سرزنش مردم را نسبت به عملکرد ناصوابشان تذکر داده و تحقیر و ملامت میکردند؛ جهلشان را به رخ آنان میکشیدند؛ گذشته مملو از سیاهی و تباهیشان را به آنان گوشزد مینمودند؛ تقلید کورکورانه آنان را از آیین سراسر جهل و خرافه نیاکانشان به آنان یادآوری مینمودند، تا شاید از این طریق به خود آیند و پذیرای حق گردند.
نمونههایی از این نوع ملامت در قرآن و روایات وجود دارد که ما در این مقال تنها به ذکر یک آیه و روایت اکتفا میکنیم:
«چون به ایشان گفته شود که از آنچه خدا نازل کرده است پیروى کنید، گویند: نه، ما به همان راهى مىرویم که پدرانمان مىرفتند. حتى اگر پدرانشان بیخرد و گمراه بودهاند».[2]
«نامردان مرد نما، ... اى کاش شما را ندیده بودم و نمىشناختم. به خدا قسم حاصل شناختن شما پشیمانى و غم و غصه است. خدا شما را بکشد که دلم را پر از خون کردید، و سینهام را مالامال خشم نمودید، و پى در پى جرعه اندوه به کامم ریختید، و تدبیرم را به نافرمانى و ترک یارى تباه کردید».[3]
برای آگاهی بیشتر در این موضوع نمایه زیر را مطالعه کنید:
نکوهش و سرزنش مردم از سوی امام سجاد(ع)، ۲۷۹۴۱ .
با توجه به این نکته و طبق آموزههای قرآن کریم و سیره عملی پیامبران و امامان(ع)، دعوت مردم به دین و اخلاق، تنها از طریق تعریف و تشویق کارساز نبوده، اگرچه ابزار تشویق بسیار مفید فایده است، اما بسیار اتفاق افتاد که پیامبران و ائمه(ع) از طریق ملامت و سرزنش مردم را نسبت به عملکرد ناصوابشان تذکر داده و تحقیر و ملامت میکردند؛ جهلشان را به رخ آنان میکشیدند؛ گذشته مملو از سیاهی و تباهیشان را به آنان گوشزد مینمودند؛ تقلید کورکورانه آنان را از آیین سراسر جهل و خرافه نیاکانشان به آنان یادآوری مینمودند، تا شاید از این طریق به خود آیند و پذیرای حق گردند.
نمونههایی از این نوع ملامت در قرآن و روایات وجود دارد که ما در این مقال تنها به ذکر یک آیه و روایت اکتفا میکنیم:
«چون به ایشان گفته شود که از آنچه خدا نازل کرده است پیروى کنید، گویند: نه، ما به همان راهى مىرویم که پدرانمان مىرفتند. حتى اگر پدرانشان بیخرد و گمراه بودهاند».[2]
«نامردان مرد نما، ... اى کاش شما را ندیده بودم و نمىشناختم. به خدا قسم حاصل شناختن شما پشیمانى و غم و غصه است. خدا شما را بکشد که دلم را پر از خون کردید، و سینهام را مالامال خشم نمودید، و پى در پى جرعه اندوه به کامم ریختید، و تدبیرم را به نافرمانى و ترک یارى تباه کردید».[3]
برای آگاهی بیشتر در این موضوع نمایه زیر را مطالعه کنید:
نکوهش و سرزنش مردم از سوی امام سجاد(ع)، ۲۷۹۴۱ .
[1]. انعام، 48.
[2]. بقره، 170، «وَ إِذا قیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَیْنا عَلَیْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ کانَ آباؤُهُمْ لا یَعْقِلُونَ شَیْئاً وَ لا یَهْتَدُونَ».
[3]. نهج البلاغه (صبحی صالح)، ص 70.« یَا أَشْبَاهَ الرِّجَالِ وَ لَا رِجَالَ... لَوَدِدْتُ أَنِّی لَمْ أَرَکُمْ وَ لَمْ أَعْرِفْکُمْ مَعْرِفَةً وَ اللَّهِ جَرَّتْ نَدَماً وَ أَعْقَبَتْ سَدَماً قَاتَلَکُمُ اللَّهُ لَقَدْ مَلَأْتُمْ قَلْبِی قَیْحاً وَ شَحَنْتُمْ صَدْرِی غَیْظاً وَ جَرَّعْتُمُونِی نُغَبَ التَّهْمَامِ أَنْفَاساً وَ أَفْسَدْتُمْ عَلَیَّ رَأْیِی بِالْعِصْیَانِ وَ الْخِذْلَانِ حَتَّى لَقَدْ قَالَتْ قُرَیْشٌ إِنَّ ابْنَ أَبِی».
نظرات