لطفا صبرکنید
بازدید
9045
9045
آخرین بروزرسانی:
1396/09/17
کد سایت
fa82445
کد بایگانی
100310
نمایه
عذاب «مصوّرون» در قیامت
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث|دیگر موارد
اصطلاحات
عذاب ، شکنجه ، مجازات ، کیفر
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا حدیث «اشدّ الناس عذاباً یوم القیامة المصوّرون» شامل تمام نقاشان و مجسمه‌سازان می‌شود؟
پرسش
«اشدّ الناس یوم القیامة المصوّرون»؛ معنای این حدیث چیست؟ آیا از نظر سندی صحیح است؟
پاسخ اجمالی
در منابع اهل‌سنت، این روایت بعد از ذکر سند این‌چنین نقل شده است: «إِنَّ مِن أَشَدِّ النَّاسِ عَذَاباً یَوْمَ القِیامَةِ المُصَوِّرونَ»؛[1] سخت‌ترین عذاب را در روز قیامت، صورتگران دارند.
اندیشمندان رجالی آنان نیز این روایت را صحیح می‌دانند و بر آن اتفاق‌نظر دارند.[2]
اگر چه این روایت در منابع معتبر شیعی نیامده، اما در برخی کتابهای فقهی شیعه، در حرمت مجسمه‌سازی به جهت عبادت، به این روایت استناد شده است.[3]
به هر حال؛ «مصوّر»، در لغت به معنای نقاش، صورتگر (مجسّمه‌ساز) است.[4] و بر اساس روایات دیگر، دانشمندان اسلامی حکم کرده‌اند که مجسمه‌سازی کاری شایسته نیست. البته انصراف روایات به مواردی است که مجسمه‌ساز نوعی ادعای آفرینش و خالق بودن نماید، و گرنه پیامبری مانند عیسی(ع) با اجازه خدا و برای اثبات قدرت او، پرنده‌ای را به تصویر می‌کشید.[5]
با این وجود، البته نباید مجسمه‌سازی افراد عادی - حتی اگر به قصد عبادت هم نباشد - را با تصویرگری حضرت عیسی(ع) برابر دانست.
اندیشمندان رجالی آنان نیز این روایت را صحیح می‌دانند و بر آن اتفاق‌نظر دارند.[2]
اگر چه این روایت در منابع معتبر شیعی نیامده، اما در برخی کتابهای فقهی شیعه، در حرمت مجسمه‌سازی به جهت عبادت، به این روایت استناد شده است.[3]
به هر حال؛ «مصوّر»، در لغت به معنای نقاش، صورتگر (مجسّمه‌ساز) است.[4] و بر اساس روایات دیگر، دانشمندان اسلامی حکم کرده‌اند که مجسمه‌سازی کاری شایسته نیست. البته انصراف روایات به مواردی است که مجسمه‌ساز نوعی ادعای آفرینش و خالق بودن نماید، و گرنه پیامبری مانند عیسی(ع) با اجازه خدا و برای اثبات قدرت او، پرنده‌ای را به تصویر می‌کشید.[5]
با این وجود، البته نباید مجسمه‌سازی افراد عادی - حتی اگر به قصد عبادت هم نباشد - را با تصویرگری حضرت عیسی(ع) برابر دانست.
[1]. أبو یعلی تمیمی، أحمد بن علی، مسند أبی یعلی، ج 9، ص 43، دمشق، دار المأمون للتراث، چاپ اول، 1404ق؛ بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه(صحیح بخاری)، ج 7، ص 167، بیروت، دار طوق النجاة، چاپ اول، 1422ق؛ قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلی رسول الله(ص)(صحیح مسلم)، ج 3، ص 1670، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، بی‌تا.
[2]. نک: مسند أبی یعلی، ج 9، ص 43 و 134؛ تویجری، محمد بن إبراهیم، موسوعة الفقه الإسلامی، ج 3، ص 428، بی‌جا، بیت الأفکار الدولیة، چاپ اول، 1430ق.
[3]. نک: موسوی خمینی، سید روح الله، المکاسب المحرمة، ج 1، ص 257، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(قدس سره)، چاپ اول، 1415ق.
[4]. فرهنگ فارسی معین، واژه «مصور».
نظرات
