لطفا صبرکنید
بازدید
16756
16756
آخرین بروزرسانی:
1392/10/16
کد سایت
fa37619
کد بایگانی
45631
نمایه
جهاد با نفس اماره(جهاد اکبر)
طبقه بندی موضوعی
تزکیه نفس|درمان رذائل اخلاقی
اصطلاحات
جهاد ، حرب ، قتال ، جنگ ، نبرد
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا جهادی بالاتر از جهاد با شمشیر وجود دارد؟
پرسش
آیا جهادی بالاتر از جهاد با شمشیر وجود دارد؟ نام ببرید
پاسخ اجمالی
در روایات، جهاد به اعتباری بر دو قسم تقسیم شده است؛ جهاد اکبر و جهاد اصغر.
۱. مراد از جهاد اصغر جنگ با شمشیر و اسلحه است که در مقابل دشمنان صورت میگیرد. و خداوند متعال در این باره میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ»؛[1] خداوند از مؤمنان جانها و اموالشان را خریدارى کرده، که (در برابرش) بهشت براى آنان باشد، (به اینگونه که) در راه خدا پیکار مىکنند، مىکشند و کشته مىشوند، این وعده حقّى است بر او که در تورات و انجیل و قرآن ذکر فرموده؛ و چه کسى از خدا به عهدش وفادارتر است؟! اکنون بشارت باد بر شما، به داد و ستدى که با خدا کردهاید؛ و این است آن پیروزى بزرگ!.
۲. اما مراد از جهاد اکبر، بنا بر فرمایش رسول اکرم(ص)، جهاد و نبرد با نفس است؛ زیرا نفس، انسان را به کارهاى زشت، همواره فرا مىخواند، و به زشتى و شهوتها تمایل دارد، و از انجام کارهاى خیر کوتاهى مىکند، آرزوهایش بلند، و عظمت قیامت را از یاد مىبرد، ریاست را دوست دارد، و راحتى را مىطلبد، چنانکه خداوند فرموده است: «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی»؛[2] همانا نفس همیشه به زشتى دعوت مىکند، مگر آنکه خدا مهر ورزد و به او کمک کند.[3]
پیامبر خدا(ص) گروهى از مسلمانان را به جنگی فرستاد، وقتى بازگشتند به آنان فرمود: «آفرین بر گروهى که جهاد کوچکتر را انجام دادهاند، و جهاد بزرگترشان باقى مانده، شخصى پرسید: ای رسول خدا جهاد بزرگتر چیست؟ فرمود: جهاد با هواى نفس».[4]
در روایت دیگری آنحضرت فرمودند: «بهترین جهاد از کسى است که با نفس خود که میان دو پهلو دارد بجنگد».[5]
۱. مراد از جهاد اصغر جنگ با شمشیر و اسلحه است که در مقابل دشمنان صورت میگیرد. و خداوند متعال در این باره میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقًّا فِی التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ»؛[1] خداوند از مؤمنان جانها و اموالشان را خریدارى کرده، که (در برابرش) بهشت براى آنان باشد، (به اینگونه که) در راه خدا پیکار مىکنند، مىکشند و کشته مىشوند، این وعده حقّى است بر او که در تورات و انجیل و قرآن ذکر فرموده؛ و چه کسى از خدا به عهدش وفادارتر است؟! اکنون بشارت باد بر شما، به داد و ستدى که با خدا کردهاید؛ و این است آن پیروزى بزرگ!.
۲. اما مراد از جهاد اکبر، بنا بر فرمایش رسول اکرم(ص)، جهاد و نبرد با نفس است؛ زیرا نفس، انسان را به کارهاى زشت، همواره فرا مىخواند، و به زشتى و شهوتها تمایل دارد، و از انجام کارهاى خیر کوتاهى مىکند، آرزوهایش بلند، و عظمت قیامت را از یاد مىبرد، ریاست را دوست دارد، و راحتى را مىطلبد، چنانکه خداوند فرموده است: «إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی»؛[2] همانا نفس همیشه به زشتى دعوت مىکند، مگر آنکه خدا مهر ورزد و به او کمک کند.[3]
پیامبر خدا(ص) گروهى از مسلمانان را به جنگی فرستاد، وقتى بازگشتند به آنان فرمود: «آفرین بر گروهى که جهاد کوچکتر را انجام دادهاند، و جهاد بزرگترشان باقى مانده، شخصى پرسید: ای رسول خدا جهاد بزرگتر چیست؟ فرمود: جهاد با هواى نفس».[4]
در روایت دیگری آنحضرت فرمودند: «بهترین جهاد از کسى است که با نفس خود که میان دو پهلو دارد بجنگد».[5]
[1]. توبه، 111.
[2]. یوسف، 53.
[3]. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 98، الشریف الرضی، قم، چاپ اول، 1412ق.
[4]. «مَرْحَباً بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِیَ عَلَیْهِمُ الْجِهَادُ الْأَکْبَرُ فَقِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا الْجِهَادُ الْأَکْبَرُ قَالَ جِهَادُ النَّفْسِ»، کوفی، محمد بن محمد اشعث، الجعفریات (الأشعثیات)، ص 78، مکتبة نینوی الحدیثة، تهران، چاپ اول، بی تا.
[5]. «أَفْضَلُ الْجِهَادِ مَنْ جَاهَدَ نَفْسَهُ الَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْهِ»، همان.
نظرات