گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:فلسفه)
-
قاعده «بسیط الحقیقه کلّ الاشیاء» ابتکار کدام یک از فلاسفه است؟ و برهانش چیست؟
7808 1397/08/10 وحدت وجودپیشینه قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیا صدرالمتالهین ، قاعده بسیط الحقیقه کل الاشیا و لیس بشی منها را از پیچیده ترین علوم الهی می داند و ادراکش را جز برای کسانی که از ناحیه حق تعالی به سرچشمه علم و حکمت
-
چرا نمی‌توان گفت که اشیا خود بخود بوجود آمده‌اند؟
6736 1397/08/09 رابطه واجب و ممکندر پاسخ ابتدا باید به تبیین موضوع پرداخت تا در نهایت ، امکان ناپذیر بودن وجود خودبخودی ، روشن گردد. وجود در هر شیئی یا معلول است یا نیست. اگر وجودی علت نداشت ، ان را واجب الوجود بالذات ، یا واجب بنفس
-
ارتباط «فرم و محتوا» چگونه است؟ آیا مشابه همان ارتباط «ماهیت و وجود» است؟
7735 1397/08/09 کلیاترابطه فرم و محتوا از نوع رابطه حال و محل ، یا همان ظرف و مظروف است. در حقیقت ، فرم به مثابه ظرفی است که با محتوا ، پر می شود. به همین جهت هر مقدار که محتوا بیشتر باشد ، فضای بیشتری از فرم را اشغال نمو
-
معنای عبارت فلسفی «واجب الوجود کلّ الأشیاء» چیست و آیا ریشه‌ای در آموزه‌های اسلامی دارد؟
8319 1397/08/07 وحدت وجودکل الاشیا بودن واجب الوجود به معنای ان نیست که پروردگار مرکبی شامل تمامی اشیای عالم امکانی باشد ؛ بلکه به این معنا است که واجب الوجود هیچ کمالی از کمالات ممکن و موجود را فاقد نبوده و در عین بسیط بودن
-
منظور از «شیء فی نفسه» در فلسفه اسلامی و فلسفه غرب چیست؟
13543 1397/08/05 پاسخ به شبهاتمقصود از شی فی نفسه [ 1 ] در فلسفه اسلامی ، همان ذات و حقیقت شی ، بدون لحاظ هر قیدی است. [ 2 ] به عنوان مثال ، انسان شیئی است که می توان ان را به لحاظ های گوناگونی مورد ملاحظه قرار داد ؛ گاهی به این
-
تعریف «زمان» تنها با وجود «مادّه» امکان پذیر است و بر این اساس، خود مادّه باید «قدیم زمانی» باشد. در این صورت، نیاز مادّه به علّت را چگونه توجیه می‌کنیم؟
6021 1397/08/03 علیت و معلولیتیکی از مباحث علمی دقیق در فلسفه اسلامی ، تمایز نهادن میان قدیم زمانی و قدیم ذاتی است که بسیاری از متکلمان مسلمان و مسیحی و فلاسفه غرب ، از ان غفلت نموده و قدیم زمانی را به معنای واجب الوجود بالذات دان
-
از کجا بفهمیم قوانین حاکم بر طبیعت خود بخود به وجود نیامده‌اند؟
5835 1397/08/02 علیت و معلولیتاگر منظور از خود بخود بودن قوانین طبیعت ، این است که این قوانین در عین ان که ابتدا معدوم بودند و سپس موجود گشتند ، نیاز به علتی ندارند ؛ در این صورت به انکار اصل علیت می انجامد که بطلان ان در کتب فلسف
-
منظور از اراده در فلسفه شوپنهاور چیست؟
10758 1397/07/30 معرفت شناسیارتور شوپنهاور -از فلاسفه المانی قرن هجدهم- در فلسفه خویش ، اعیان [ 1 ] یا بازنمودهای ذهن را به چهار دسته تقسیم می کند: 1. بازنمودهای شهودی-تجربی کامل اشیائی که موضوع علومی نظیر فیزیکی و شیمی هستند .
-
از کجا می‌توان فهمید که ماده نه اقتضای وجود دارد و نه اقتضای عدم؟
5025 1397/07/26 هستی شناسیماده در علوم مختلف ، دارای معانی مختلفی است. به عنوان مثال ، در علم لغت به معنای ریشه واژه و در علم زیست به معنای جنس مؤنث و در علم منطق به معنای عقد الحمل قضیه و در علم فلسفه به معنای قوه و استعداد ب
-
نتیجه فلسفه غرب چیست؟ و آیا می‌توان با عمل بر مبنای این فلسفه نجات یافت؟
5857 1397/07/21 غایت شناسی1. فلسفه غرب بر خلاف اصطلاحاتی ؛ نظیر فلسفه الئائی Eleatic یا فلسفه تومیستی ، یک مکتب فکری واحد که دارای پیروانی با اختلاف نظرهای اندک باشد به شمار نمی رود ؛ بلکه مفهومی عام است که به مکاتب و جریان
-
بر اساس مبانی فلسفی، نقش هیولا در حرکت چیست؟
5316 1397/07/19 حرکت جوهریبر اساس حکمت مشا که حرکت جوهری را ناممکن می دانند ، هیولا نقش ویژه و مستقیمی در حرکت ندارد ، اما بر اساس حکمت متعالیه و پذیرش حرکت جوهری ، هیولا نقش اساسی دارد و وحدت بخش حرکت جوهری است ؛ بلکه شاید بت
-
آیا علوم طبیعی جدید می‌توانند حقایق را آن‌گونه که هستند کشف کنند؟
6012 1397/07/18 معرفت شناسی1. بی گمان علوم به طور کلی به دنبال کشف حقایق هستند ، اما باید توجه داشت که این موضوع ، غیر از ان است که علوم موجود ، حقایق را ان گونه که هستند کشف نموده باشند. به عبارت دیگر ، در گذشته علوم و معارف
-
آیا از نظر فلسفه چیزی ماورای وجود، حقیقتی ندارد؟
5152 1397/07/15 کلیاتبرای روشن شدن موضوع مطرح شده در پرسش ، شایسته است ابتدا به مطلبی اشاره نماییم ، و ان این است که گاهی یک لفظ به صورت مشترک لفظی در میان اهل یک علم به کار می رود و هر یک با توجه به برداشتی که از ان لفظ
-
احکام و عوارض وجود به چه معنا است؟
4899 1397/07/11 هستی شناسیعوارض جمع عارض به معنای محمول است و منظور از ان مطلق چیزی است که قابل اطلاق یا حمل بر یک موضوع باشد. طبق این معنا ، عوارض وجود به صورت مطلق ، شامل تمامی محمولاتی است که بر وجود حمل می گردد ؛ نظیر بسا
-
آیا فلاسفه یونان؛ مثل افلاطون، سقراط و ارسطو موحّد و خداپرست بوده و باورهای خود را از آموزه‌های ابراهیمی به ارث برده بودند؟
22993 1397/06/19 بیشتر بدانیداگرچه احتمال تاثیرگذاری اموزه های ابراهیمی بر فلاسفه موحد یونان وجود دارد ، اما توجه به این نکته ضروری است که برای موحد بودن ، لزوما نباید شخص متصل و مرتبط با دین حضرت ابراهیم ع باشد ؛ زیرا علاوه بر ا
-
آیه‌ای از قرآن، خلقت انسان را از «عَجَل» اعلام می‌کند؟ این واژه معنایش چیست؟!
15400 1397/04/10 تفسیرخدای متعال در قران کریم در ایات متعدد فرمود ؛ ما انسان را از خاک ، گل بدبو ، نطفه و... افریدیم ، اما در یکی از ایاتش می فرماید: انسان از عجل افریده شده است: خلق الانسان من عجل ساریکم ایاتی فلا تستعجلو
-
این‌که در برخی از روایات آمده است که «انسان در دنیا مسافر است»، ناظر به چه واقعیتی است؟
9857 1397/04/05 حدیثبر اساس اموزه های اسلامی ؛ انسان ، باید دنیا را یک سفر و خود را مسافر ان بداند که مقصدش اخرت است ، پس باید از فرصت ها استفاده کرده و از تباه شدن عمر و استعداد جلوگیرى نماید ؛ برای نمونه ؛ امام على ع د
-
با توجه به این‌که اندیشمندانی، مانند اینشتین سخنانی دارند که نمی‌توان خداباوری را از آنها برداشت کرد، چرا برخی آنان را معتقد به خداوند می‌دانند؟
6570 1397/03/29 آراء شناسی1. نخست باید گفت ؛ گاهی در سخنان دانشمندان ، سخنان ناهمگونی مشاهده می شود ؛ از این رو در سایت هایی ، مانند ویکی پدیا نیز در خصوص ایمان یا عدم ایمان اینشتین ، گزارش های مختلفی ارائه شده است. 2. شاید ب
-
«اگزیستانسیالیسم» چیست و چه نقدهایی بر آن وارد است؟ آیا این نظریه، با نظریه «اصالة الوجود» ملا صدرا شباهت‌هایی دارد؟
73024 1397/03/29 انسان شناسیاگزیستانسیالیسم مکتب اگزیستانسیالیسم یکی از پر طرفدارترین مکاتب فلسفی غرب است که اندیشمندان متعددی را با گرایش های متناقض در خود جمع کرده است. [ 1 ] برخی بر این باورند که واژه اگزیستانسیالیسم بر گر
-
معنای «هیولی» در کتب فلسفی چیست؟
22102 1397/02/20 کلیاتاصطلاح هیولا در فلسفه به معنای قوه است و گاهی به معنای ماده نیز بکار می رود. برای روشن شدن ارتباط هیولا با ماده و پیش از پرداختن به معنای فلسفی هیولا ، ضروری است توضیح مختصری در باره تاریخچه بحث ماده
-
فلسفه‌ی مشاء و فلسفه‌ی اشراق چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
15204 1397/02/18 آراء شناسیاگرچه فلسفه مشا و اشراق از جهات متعددی مشترک اند ؛ مانند پذیرش خداوند به عنوان سرسلسله موجودات و تنظیم تمامی موجودات در یک نظام رتبی ، اما تمایزات متعددی هم دارند که شامل اختلاف روشی عدم اکتفا به استد
-
آیا تکیه دو جسم - مانند آجر - بر یکدیگر و برپاماندن هردو را نمی‌توان دلیلی بر آن دانست که «دَور» - بر خلاف آنچه در فلسفه گفته می‌شود – از محالات نیست؟
6385 1397/02/11 علیت و معلولیتاولا: محال بودن دور در مباحث علت و معلول ، مربوط اصل وجود است ، در حالی که روشن است که اصل وجود این دو اجر متوقف بر یکدیگر نیست. [ 1 ] ثانیا: این دو اجر نیز در ویژگی و حالات انحراف کاملا به هم تکیه
-
آیا ملاصدرا در فلسفه، نوآوری و ابتکار داشته است و یا تنها سخن پیشینیان را بدون ذکر منبع بازنویسی کرده است؟
5282 1397/02/02 آراء شناسیملاصدرا در عین ارائه نظریات جدید و نواورانه در مسائل فلسفی ، گاهی کلمات حکمای پیشین را بدون استناد به گویندگان ان بیان نموده است. به همین جهت ابتدا بحثی راجع به نواوری های ملاصدرا بیان می کنیم ، انگاه
-
آیا ملا صدرا ماهیت یا عین ثابت سگ، خوک و کافر را نجس می‌داند؟
5564 1397/01/28 هستی شناسیظاهر اموزه های اسلامی ان است که نجاست یک چیز لزوما نشانی از شر بودن ان نیست. به عنوان نمونه ، خون یک شهید با تمام ارزشی که دارد ، اما از نظر فقهی نجس به شمار می اید. با این وجود ، در مورد انچه از ملا
-
جهان مادی به چه جهانی گفته می‌شود؟
14436 1397/01/27 هستی شناسیجهان مادی به جهانی گفته می شود که دارای ویژگی های مادی باشد. از مجموع سخنان حکیمان در این باب می توان چند چیز را به عنوان ویژگی و مشخصه امر مادی نام برد: 1. داشتن مکان خاص و اشغال فضا ، 2. اشغال زم
-
از نظر ملاصدرا «وجود» عین «تشخص» است یا مساوق با آن می‌باشد؟ چرا؟ «عینیت»، «تساوق» و «تساوی» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
11009 1397/01/11 فلسفهاز یک نظر و با یک لحاظ می توان گفت: وجود عین تشخص است ؛ یعنی اگر حقیقت تشخص و حقیقت وجود را با هم قیاس کنیم و بسنجیم می بینیم تشخص عین وجود است ؛ زیرا وجود است که تشخص ساز است و با وجود ، تشخص محقق می
-
آیا امام صادق(ع) در کتاب توحید مفضل، فلاسفه را مورد نکوهش قرار می‌دهد؟!
7684 1397/01/05 درایه الحدیثدر کتاب توحید مفضل امده است که امام صادق ع در ضمن بیان اثار قدرت ، عظمت ، حکمت و تدبیر خداوند در افرینش جهان و انسان فرمود: خسران ، حرمان و ناامیدی بر کسانی باد که مدعی فلسفه هستند ! چگونه قلب های ان
-
مراد از «تدبیر منزل» در حکمت عملی چیست؟
10534 1396/12/20 کلیاتتدبیر از ریشه دبر ، در لغت به معنای اندیشیدن و عاقبت بینى در کارها و امور است ، [ 1 ] که به تنظیم و اداره کردن و مدیریت توسعه معنایی داده شده است. مقصود از اصطلاح تدبیر منزل نیز ، همین معنا است. تدبی
-
برهان محبت چیست؟ و حضرت ابراهیم(ع) چگونه از این برهان برای اثبات ربوبیت پروردگار استفاده کرد؟
9201 1396/12/14 تفسیربرهان محبت ، برهانی است که حضرت ابراهیم ع از طریق ان به نفى ربوبیت غیر خدا و اثبات ربوبیت خدای متعال در برابر مشرکان پرداخته است. حضرت ابراهیم ع با حد وسط قرار دادن محبت در قیاسى منطقى در قالب شکل دو
-
بحث از «اسناد و ربط در جملات خبری» که در فلسفه به آن پرداخته می‌شود بحثی ادبی است یا فلسفی؟
5062 1396/12/03 کلیاتبحث از اسناد و ربط در جملات ، می تواند بحثی ادبی ، منطقی ، فلسفی ، اصولی و... باشد ؛ زیرا با معیار ذکر شده در تمایز علوم سازگاری داشته و از جهتی مناسب با هر یک از علوم نامبرده است ؛ بدین لحاظ ، در حال
-
آیا همه دانش‌ها از تجزیه و تقسیم فلسفه به دست آمده‌اند؟ به آیا فلسفه، مادر همه دانش‌ها است؟
7258 1396/11/30 فلسفهفلسفه دارای دو معنا و اصطلاح عام و خاص است. بر اساس معنا و اصطلاح عام ، فلسفه شامل تمامی علوم برهانی شده و مرادف با علم یقینی و به معنای شناخت جهان خارج اعم از خطوط کلی و جزئی ان است. اما فلسفه به معن
-
میان «وجود» و «شیء» چه رابطه‌ای بر قرار است؟
8378 1396/11/18 فلسفهدر زمینه رابطه وجود و شی چند نظریه وجود دارد ؛ اما بر اساس حکمت متعالیه بین وجود با شیئیت نه تنها مساوات ، بلکه مساوقت برقرار است. طبق این نظریه ، وجود نه تنها در مصادیق مساوی با شی است ، بلکه جهت صد
-
تفاوت «اتصاف بالتبع» با «اتصاف بالعرض» که در فلسفه مطرح می‌شود چیست؟
7709 1396/11/17 هستی شناسیواژه بالعرض در فلسفه معانی متعددی دارد که بر اساس کاربردهای ان قابل تشخیص و تعیین است. یکی از موارد استعمال این اصطلاح ، اتصاف ماهیت به وجود یا حقیقت داشتن در فلسفه مشا و حکمت متعالیه است که گفته می ش
-
آیا خلقت انسان از نگاه قرآن با یافته‌های جنین‌شناسی منافات ندارد؟!
7488 1396/10/30 تفسیرقران کریم در سوره قیامت که در مقام بیان اثبات رستاخیز و چگونگی وقوع ان است ، در یکی از ایات ، خطاب به منکران معاد می فرماید: ا لم یک نطفه من منی یمنى ایا او نطفه اى از منى که در رحم ریخته می شود نبود
