جستجوی پیشرفته
بازدید
36784
آخرین بروزرسانی: 1398/03/25
خلاصه پرسش
حسن مثنّی که بود؟ آیا در کربلا حضور داشت؟
پرسش
بعضی از شیعیان می‌‌گویند: فرزند امام حسن مجتبی(ع) به نام حسن مثنّی در کربلا نبوده، یا زنده نمانده است و نسل امام حسن(ع) ادامه پیدا نکرد. آیا این صحیح است؟ و آیا قاسم بن حسن بزرگ‌تر از ایشان بودند؟
پاسخ اجمالی
حسن بن حسن، پسر دوم امام حسن مجتبی(ع) بود. مادرش خوله نام داشت که فرزند منظور فزاریه بود.[1] حسن بن حسن معروف به حسن مُثنّی، شخصیّتی گران‌قدر، با فضیلت و با تقوا بود. او متولی صدقات امیرالمؤمنین علی(ع) بود. حسن مُثنّی زمان حکومت عبدالملک بن مروان را هم درک کرده و با حَجّاج بر سر امور صدقات اختلاف پیدا کرد.[2] ایشان در نهضت و قیام کربلا در کنار عمویش امام حسین(ع) حاضر بود.
طبق نقل برخی از مورّخین، حسن مثنی در سال 97ق و در زمان حکومت سلیمان بن مروان به شهادت رسیده است. به نظر می‌رسد که او پنجاه و سه سال عمر کرده است. با توجه به این تواریخ، می‌توان گفت که او در واقعه کربلا هفده سال داشته است.[3] بنابر این، با توجه به این‌که سن حضرت قاسم را سیزده سال گفته‌اند، باید گفت: او چهار سال از برادر خود بزرگ‌تر بوده و در دفاع از امامش کوتاهی نکرد. هر چند برخی منابع، سن حسن بن حسن را هنگام وفات، سی و پنج سال گفته‌اند ولی به نظر می‌رسد در این تاریخ یک جابه‌جایی صورت گرفته باشد؛[4] یعنی به‌جای پنجاه و سه، سی و پنج گفته شده است.
حسن بن حسن در بین اسیران کربلا بود و جراحتی هم برداشته بود. اسماء بن خارجه او را از اسیران جدا کرده و از ایشان نگهداری کرد. درباره ازدواج حسن مثنّی، آورده‌اند که از امام حسین(ع) یکی از دخترانش را خواستگاری کرد. امام(ع) به او فرمود: «هرکدام از دو دخترم را که می‌خواهی انتخاب کن». اما حسن مثنّی از روی حیا جوابی نداد. امام حسین(ع)، فاطمه[5] را برایش انتخاب کرد و فرمود: «او از همه بیشتر به مادرم حضرت فاطمه(س) شباهت دارد».[6] پس از مرگش، همسرش فاطمه به مدت یک سال بر سر قبرش چادر نصب کرده بود و در آن به عبادت می‌پرداخت. حسن بن الحسن هیچگاه ادعای امامت نکرد و کسی نیز مدعی امامت او نشد.[7]
سید بن طاوس در فضیلت و شرافت ایشان و برخی دیگر از فرزندان امام حسن(ع) می‌نویسد: این افراد کسانی هستند که همه مسلمانان به مقام والایشان اعتراف دارند.[8]
طبق بخشی از یک روایت که از امام رضا(ع) درباره تداوم نسل امام حسن و امام حسین(ع) نقل شده، چنین فهمیده می‌شود که حسن مثنّی فرزندان متعددی داشته و نسل امام حسن(ع) از طریق او و یکی دیگر از برادرانش به نام زید، تداوم یافته است، در این روایت آمده است: «نسل حسن بن علی(ع) از طریق فرزندان دو نفر از پسرانش به نام‌های زید و حسن، ادامه پیدا کرده. از زید، فرزندی به نام حسن و از حسن مثنّی فرزندانی به نام‌های عبدالله، ابراهیم، داود، جعفر و حسن، معروف به حسن مثلث، نسل امام حسن(ع) را تداوم بخشیدند».[9]
 

.[1] شیخ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 20، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق.
[2]. همان، ص 23 - 24.
[3]. امین عاملی‏، سید محسن، أعیان الشیعة، ج 5، ص 43، دار التعارف للمطبوعات‏، بیروت، 1406ق.
[4]. همان.
[5]. او یکی از دختران امام حسین(ع) است که مادرش امّ اسحاق فرزند طلحة بن عبید الله تَیمیّه بود؛ الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏2، ص 135.
[6]. الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏2، ص 25.
[7]. همان، ص 26.
[8]. سید ابن طاووس، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، ص 520، الخیام، قم، چاپ اول، 1399ق.
[9]. ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 466، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1362ش.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها