واژه «امی» اصطلاح قرآنی است که به عنوان یک ویژگی برای پیامبر اسلام(ص) ذکر شده، و اصطلاح «امیین» نیز صفتی برای مردم جزیرة العرب می‌باشد.

امی به کسی گفته می‌شود که خواندن و نوشتن را نیاموخته باشد. به پیامبر اکرم(ص) نیز از آن جهت امی می‌گویند که خواندن و نوشتن را از کسی نیاموخته بود. نه این‌که خواندن و نوشتن نمی‌دانست. امی‌ بودن پیامبر اسلام(ص) از نظر تاریخی مسئله‌ای روشن و قطعی است؛ چرا که تاریخ گواه است بر این‌که آن‌حضرت چه قبل و چه بعد از مبعوث شدن به رسالت، نزد هیچ معلم و استادی خواندن و نوشتن را نیاموخته بود؛ زیرا از یک‌سو بیشتر مردم سرزمین حجاز در زمان پیامبر(ص) مردمی عامی بوده و خواندن و نوشتن را نمی‌دانستند، و از سوی دیگر تعلیم و تعلم به عنوان یک صنعت و حرفه در میان آنان جایگاهی نداشت؛ از این‌رو تنها تعداد اندکی در میان آنها از این هنر برخوردار بوده، به طوری که تعداد آنان تنها هفده نفر ثبت شده است. بنابراین، اگر پیامبر اسلام(ص) در آن جامعه خواندن و نوشتن را پیش کسی آموخته بود، بیقین این مسئله در میان مردم شهرت پیدا می‌کرد.

این صفت برای پیامبر اسلام(ص) کمال محسوب شده، و مدح و ستایش ایشان محسوب می‌گردد و دلیل رسالت و اعجاز آن حضرت است؛ زیرا اهمیت و ارزش خواندن و نوشتن به عنوان یک هنر برای آن است که انسان بتواند با استفاده از این ابزار از آراء و اندیشه‌های دیگران که در آثارشان بر جای مانده بهره جسته، تا بر معلومات خویش بیافزاید. اما کسی که خداوند علوم اولین و آخرین را یک‌جا به او آموخته که تمام مردم از رسیدن به آن عاجزند چه نیازی به آموختن خواندن و نوشتن دارد؟

حضرتشان بدون آنکه مراحل عرفی آموزش خواندن و نوشتن را بیاموزد، کتابی را به جامعه عرضه کند که هیچ فردی توانایی آوردن مثل آن را ندارد.