جستجوی پیشرفته
بازدید
4066
آخرین بروزرسانی: 1399/09/19
خلاصه پرسش
افرادی با ویژگی‌های «ثرثارون»، «متشدقون» و «متفیهقون» در سخن رسول خدا(ص) مورد نکوهش قرار گرفته‌اند، آنها چه کسانی هستند؟
پرسش
منظور از کلمات «الثرثارون»، «المتشدقون» و «المتفیهقون» در سخن رسول خدا(ص)، چیست؟
پاسخ اجمالی

در آموزه‌های دین اسلام نسبت به اخلاق فردی انسان‌ها و دوری از تکبر سفارش‌های زیادی شده است. به عنوان نمونه

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «محبوب‌ترین و نزدیک‌‌ترین شما نزد ما در آخرت خوش‌اخلاق‌ترین شما هستند، و مبغوض‌‌ترین و دورترین شما به ما کسانی هستند که از ثرثارون و متشدقون و متفیهقون می‌باشند. پرسیدند: یا رسول الله! معنای دو مورد اوّل را می‌دانیم، اما متفیهقون چه کسانى هستند؟ فرمود: متکبران (گردنکشان و خودخواهان)![1]

در توضیح واژه‌های این روایت باید گفت:

  1. «ترثارون» از ریشه‌ی «ثرر» به معنای کثرت و زیادی است.[2] و به کسانی که زیاد صحبت می‌کنند، «ثرثارون» می‌گویند. این دسته از افراد به دلیل آن‌که همیشه همراه با شک و تردید هستند، از مسیر حق و حقیقت خارج می‌شوند.[3]
  2. «مُتَشَدِّقون»‏ از ریشه‌ی «شدق» و به کسانی گفته می‌شود که بدون احتیاط صحبت می‌کنند و یا کسانی که مردم را مسخره می‌کنند و به این وسیله دیگران را نابود می‌کنند.[4]
  3. «مُتَفَیْهِقُونَ‏» از ریشه‌ی «فهق‏»[5] در لغت به معنای وسیع است و به کسی که زیاد صحبت می‌کند گفته می‌شود؛[6] اما در اصطلاح روایات به کسانی که تکبر می‌ورزند گفته می‌شود.

لذا مراد از این روایت آن است کسانی که زیاد و بدون حساب و از روی تکبر حرف می‌زنند،‌ نزد پیامبر(ص) جایگاهی ندارد.[7]

 


[1]. ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورام، ج 1، ص 198، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق.

[2]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 4، ص 101 - 102، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.

[3]. همان، ص 102.

[4]. همان، ج ‏10، ص 173.

[5]. محمود بن عمر الزمخشرى‏، الفائق فی غریب الحدیث‏، ج 3، ص 58، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1417ق.

[6]. ابن درید، محمد بن حسن،‏ جمهرة اللغة، ج 2، ص 968، بیروت، دار العلم للملایین‏، چاپ اول، 1988م‏.

[7]. «تکبر در برابر متکبر»، 94069؛ «محرومان از بهشت»، 30778.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها