لطفا صبرکنید
140487
- اشتراک گذاری
«موسیقی» از جنس صوت است و دیدن آن (بدون شنیدن) حکمی ندارد بلکه حکم آن مربوط به تولید و ساخت و خرید و فروش آلات، تعلیم و تعلم،نواختن و شنیدن (استماع) آن است اکثر فقها به حرمت تولید و شنیدن موسیقی "لهوی" فتوی داده اند و تمام انواع موسیقی را مشمول این حکم ندانسته اند؛ پس نمی توان به طور مطلق گفت که هر گونه موسیقی حرام است.[i]
«موسیقی» یا «موسیقیا» واژه ای یونانی است که در فرهنگ لغت، معادل «غنا» است؛ ولی در حوزه ی مفاهیم دینی و اصطلاح فقه، با یکدیگر تفاوت دارد. «غنا» در اصطلاح شرعی عبارت است از «آوازی که از حنجره ی آدمی بیرون آمده و در گلو چرخانده (چهچهه) شود و در شنونده حالت سرور و وجد ایجاد کند و مناسب با مجالس لهو و خوش گذرانی باشد.» اما موسیقی به «صوتی گفته می شود که از آلات موسیقی، پدید آید»، بر این اساس، نسبت بین موسیقی علمی و موسیقی فقهی، عموم و خصوص مطلق است[1].» ([2])
دیدن نواختن موسیقی (بدون شنیدن) حکمی ندارد بلکه حکم آن مربوط به تولید و ساخت و خرید و فروش آلات، تعلیم و تعلم،نواختن و شنیدن (استماع) آن است مراجع عظام تقلید حکم انواع موسیقی را بیان کرده اندکه به شرح زیر است:
حضرت آیت ا...العظمی خامنه ای :
هر گونه نوازندگی مطرب لهوی که متناسب با مجالس عیش و نوش باشد حرام است.
حضرت آیت ا... العظمی فاضل لنکرانی:
موسیقی اگر مطرب و مهیّج و مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است و در غیر این صورت مانعی ندارد و مرکز پخش تاثیری در حکم ندارد.
حضرت آیت ا... العظمی بهجت:
اگر موسیقی مطرب باشد استماع و خرید و فروش آن حرام است.
حضرت آیت ا... العظمی صافی گلپایگانی:
آنچه را عرف مردم موسیقی می دانند استماع آن و ساخت و تعلیم و تعلم و فروش آلات آن حرام است.
حضرت آیت ا... العظمی مکارم شیرازی:
کلیه صداها و آهنگ ها که مناسب لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف عام خواهد بود.
حضرت آیت ا... العظمی تبریزی:
گوش دادن به موسیقی لهوی که مناسب مجالس خوشگذرانی می باشد جایزنیست و همچنین ساخت و تعلیم و خرید و فروش ابزار آلات موسیقی لهوی جایز نیست.
حضرت آیت ا...العظمی سیستانی:
اگر موسیقی مناسب مجالس لهو و عیاشی نباشد حرام نیست. [3]
پس گوش دادن به آهنگ ها و موسیقیهائی که مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب است، حرام است.
اما تشخیص موارد و مصادیق، که آیا نوع خاصی از موسیقی مثل «پاپ» از مصادیق موسیقی حرام است یا مجاز، بر عهده ی افراد مکلف است. زیرا افرادی که آشنایی مختصری با موسیقی دارند، میتوانند موارد موسیقی مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب را از غیر آن تشخیص دهند[4].
از اینرو حتی اگر آهنگهای انقلابی و جنگی، مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب باشد. گوش کردن به آن نیز حرام می باشد.
موسیقی پاپ هم از این قاعده مستثنی نیست و چنانچه مشتمل بر طرب و لهو و لعب باشد حرام و گوش کردن آن جائز نمی باشد.[5]
برای آگاهی بیشتر رجوع شود به:
1. نمایه: دلایل حرمت و حلیت موسیقی، سؤال 401.
2. نمایه: راه شناسایی موسیقی حلال از حرام، سؤال 540.
3. نمایه: فطرت و حرمت موسیقی، سؤال 1256.
4. نمایه: دلایل حرمت موسیقی ، سؤال 1004.
[1] . سید مجتبی حسینی، (پرسش ها و پاسخ های دانشجویی)، ص 169؛ امام خمینی(ره)، المکاسب المحرمه، ج 1، صص 198ـ 224؛ حسینی، علی، الموسیقی، ص 16 و 17؛ تبریزی، استفتائات، س10، 46 ، 47 و 1048؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 974، 978و 979.
[3] ـ مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، سید محسن محمودی، ج 1، صص 53 و 54.
[4] - برای آگاهی بیشتر نسبت به دلایل حرمت موسیقی لهوی و فلسفه ی آن، نک: نمایه ی: دلایل حرمت موسیقی لهوی در اسلام.