لطفا صبرکنید
9142
- اشتراک گذاری
سرقت(دزدی)؛ جُرم و گناهی است که در اسلام برای آن حدّ تعیین شده و حدّ آن، به شرح زیر است:
الف) سرقت در بار اول: قطع چهار انگشت از دست راست سارق(غیر از انگشت ابهام).
ب) سرقت در بار دوم: قطع پاى چپ سارق از مَفصل(محل جدایى قدم از ساق پا). البته پاشنه پا قطع نمیشود.
ج) سرقت در بار سوم: حبس ابد.
د) سرقت در بار چهارم: اعدام.[1]
البته اجرای این حدود، مشروط به تحقق شرایطی است که مهمترین آنها عبارتاند از:[2]
- بلوغ: اگر بچهای دزدی کرد، در بار اول و دوم بخشیده میشود و در صورت تکرار، تعزیر و تأدیب میگردد.
- عقل: اگر دیوانهای دزدی کند، حدّ در مورد او اجرا نمیشود.
- اختیار: اگر کسی سارق را مجبور بر دزدی کند، حدّ بر سارق جاری نمیگردد.
- عدم اضطرار: اگر شخص مضطرّ، تنها جهت دفع اضطرارش دزدى کند، مشمول این حکم نمیگردد.
- ارزش مال سرقت شده نباید از یک چهارم دینار شرعی(حدود 1.12 گرم طلا) کمتر باشد.
- سرقت از حرز باشد: یعنی دزدی از محل محفوظی صورت گیرد؛ مثل اینکه سارق، محل حفظ را بشکند یا پاره کند.
- مال مسروقه را خودش یا به کمک دیگری، از حرز خارج سازد.
- سرقت مخفیانه باشد: اگر حرز را به طور آشکار بشکند و سرقت نماید، مشمول این حکم نمیگردد.
- سرقت از روی شبهه نباشد: اگر کسی مال دیگری را با توهّم اینکه مال خود او است بردارد، حدّ ثابت نمیگردد.
- مال مسروقه، ملک غیر باشد: اگر کسی مال رهن داده شدهاش را از مرتهن سرقت کند، مشمول حدّ قرار نمیگیرد.
- مال مسروقه، ملک مشاعی نباشد که سارق در آن شریک است، مگر اینکه سرقت بیش از سهمش باشد.
- سارق، پدر مالک مال مسروقه نباشد.
گفتنی است:
الف) در برخی از کتابهای فقهی، شرایطی دیگر نیز برای اجرای حد سرقت بیان شده است که یا به شرایط مذکور در بالا برمیگردد، یا مورد اختلاف بین فقها است، و یا مورد ابتلا نیست.
ب) گاهی با اینکه شرایط اجرای حدّ وجود دارد، اما حاکم جامعه به جهت رعایت مصلحت و یا دفع مفسدهای که رعایت آن اهمیت بیشتری دارد، از اجرای آن خودداری میکند.[3]
[1]. علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر، شارح، خراسانى، على محمدى، شرح تبصرة المتعلمین، ج 2، ص 417، بینا، بیجا، بیتا.
[2]. خمینى، سید روح اللّٰه، تحریر الوسیله، ج 2، ص 482 و 484، قم، مؤسسه مطبوعات دار العلم، چاپ اول، بیتا؛ روحانى، سید صادق، منهاج الصالحین، ج 3، ص 282، بیجا، بیتا.
[3]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه، ر. ک: نمایه 10899(عدم اجرای حد سرقت در ایران).