فقه و احکام(طبقه بندی موضوعی:احکام مالی)
-
آیا در عاریه یا ودیعه و با موافقت امین، میتوان شرط گذاشت که او حتی در صورت عدم تفریط و کوتاهی در نگهداری امانت، باز هم ضامن باشد؟!
541 1402/10/19 --- مشابه ---عاریه ان است که انسان مال خود را به شخص دیگری بدهد تا از ان استفاده کند ، بدون اینکه از او هزینهای دریافت کند. [ 1 ] ودیعه به معنای امانت گذاشتن چیزی نزد شخصی دیگر است تا از ان نگهداری کند. [ 2 ]
-
اگر معلم، سخنران، خبرنگار و ... به صورت غیر عمد مطلب نادرستی را به مخاطبانش منتقل کند، آیا اجرتی که گرفته حرام است؟!
594 1402/10/16 گوناگوندر مورد پرسش مطرح شده باید گفت ، مسلما این افراد نباید مطالب نادرست را به صورت عمدی به مخاطبان خود منتقل کنند ؛ اما اگر عمدی در کار نباشد ، فردی که مسئلهای شرعی و اموزه دینی را اشتباه منتقل کرده ، د
-
«ولاء عتق» در اصطلاح فقه به چه معنا است و کاربرد آن چیست؟
982 1402/10/10 احکام مالیولا در لغت به معنای قرابت و نزدیکی ، و در اصطلاح به نوعی از ارتباط یک شخص با شخص و یا اشخاص دیگر گفته میشود که نتیجهاش ان باشد که از او یا از انها ارث ببرد ، بدون انکه رابطه نسبی یا زوجیت بین انها
-
ضمان جریره چه نوع قراردادی است؟
1016 1402/10/03 --- مشابه ---ضمان جریره یکی از عناوین مطرح شده در فقه و حقوق اسلامی است. این عنوان بیشتر در مباحث مربوط به ارث و میراث مورد بحث قرار گرفته است و دو مورد و مصداق برای ان بیان شده است: قرارداد و عقدى که به موجب ان
-
بر اساس روایات، آیا اگر انسان زمین خود را بفروشد، پولش بیبرکت خواهد شد؟!
1680 1402/09/20 حدیثدر منابع روایی توصیه شده است انسان -در صورت عدم نیاز ضروری- از فروختن اموال غیر منقول خود ؛ مانند: زمین ، باغ ، مزرعه ، خانه و ... خودداری کند ، مگر انکه مال غیر منقول دیگری را جایگزینش نماید. در ه
-
«وارث نسبی» و «وارث سببی» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
1232 1402/08/02 --- مشابه ---وارث ، در فقه و حقوق به هر فردی گفته میشود که از مردهای ارث میبرد. وارثها به دو دسته تقسیم میشوند: نسبی و سببى. وارثان نسبى : به افرادی که از ابتدا در یک طایفه و فامیل بوده و با میت رابطه نسبی
-
«قراض» به چه نوع قراردادی گفته میشود؟
1233 1402/07/30 --- مشابه ---قراض مصدر باب مفاعله ، از ریشهی قرض ، در لغت به معنای بریدن و قطعکردن بوده [ 1 ] و در معنای مضاربه که ان هم مصدری از باب مفاعله است - نیز مورد استفاده قرار میگیرد. [ 2 ] در اصطلاح فقه و حقوق ،
-
آیا اجاره معاطاتی صحیح است؟
818 1402/07/24 اجاره و رهنعقد اجاره مانند عقدهاى دیگر ، به ایجاب و قبول نیاز دارد و با هر لفظى که بیانگر مقصود باشد ، تحقق پیدا میکند. همچنین در اجاره مانند بیع ، معاطات ، جارى است. البته همانگونه که میدانیم عقد اجارهای که
-
انواع خیار (حق فسخ معاملات) که در ابواب تجارت فقه از آنها گفتوگو میشود را مختصرا بیان کنید؟
1354 1402/07/12 --- مشابه ---خیار اصطلاحی فقهى ، و اسم مصدر از اختیار است. مبحث خیارات که فقها انرا در باب تجارت مطرح میکنند ، عبارت است از اینکه هر یک از دو طرف قرارداد ، یا تنها یک نفر از انها ، و یا شخص سوم ، این اختیار
-
اصطلاحات فقهی، حقوقی «موصِی»، «موصی به»، «وصی»، «موصی له» و «موصی الیه» را توضیح دهید؟
1419 1402/07/08 --- مشابه ---از طرف دین اسلام به مؤمنان توصیه شده است تا قبل از مرگ ، وصیتی نگاشته و تکلیف اموال ، بدهکاریها و ... را مشخص نمایند. نهاد فقهی ، حقوقی وصیت میتواند با افراد و اشیای متفاوتی در ارتباط باشد که هرکدام
-
در کتابهای فقهی بهسرفصلی بهنام «سبق و رمایه» برخورد میکنیم. محتوای این سرفصل چیست؟
1306 1402/05/23 --- مشابه ---اصطلاحی فقهى سبق و رمایه ، ناظر به عقد و قراردادهایی است که بین دو یا چند نفر در مسابقات اسبدوانى و تیراندازى منعقد میشود. اسلام چنین مسابقاتی را -حتی با رد و بدل کردن پول- به رسمیت میشناسد. دلیل
-
اصطلاح قرآنی و فقهی «اکل مال به باطل» یعنی چه؟
1662 1402/05/18 --- مشابه ---اکل خوردن مال به باطل ، موضوعی است که قران کریم بارها از ان یاد نموده و افراد باایمان را از دچار شدن به ان برحذر داشته است: ولا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل وتدلوا بها الى الحکام ... یا ایها الذین ام
-
معنای اصطلاح «اجازه کاشفه» در دانش فقه چیست و چه تفاوتی با «اجازه ناقله» دارد؟
1277 1402/05/16 --- مشابه ---اجازه کاشفه: اجازهاى است که موجب نقل ملک از زمان عقد باشد. به عبارت دیگر ، پس از اجازه اگر به حصول اثار عقد از حین وقوع ان حکم کنیم ، چنین اجازهاى را کاشفه میگویند که از حصول ملکیت و انتقال در گ
-
اصطلاح «مستثنیات دین» چیست و شامل چه مواردی میشود؟
1275 1402/04/31 --- مشابه ---میدانیم که در صورت مدیون بودن یک فرد به دیگران و شکایت طلبکاران ، اگر فرد بدهکار با انان تسویه نکند ، دادگاه اموالش را شناسایی نموده و با فروش و یا تهاتر انها ، وام طلبکاران را پرداخت میکند ؛ اما
-
«درهم بغلی» چیست و چه کاربردهایی در فقه اسلامی دارد؟
1709 1402/04/27 --- مشابه ---درهم بغلى یا درهم وافى نوعى درهم و واحد پول رایج در عصر جاهلى و صدر اسلام بود. درهم بغلى ، منسوب به شهرى قدیمى به نام بغل است که نزدیک بابل در کشور عراق کنونی قرار داشت. البته برخى ، انرا منسوب ب
-
در منابع فقهی و حقوقی، اصطلاحی را با نام «ابراء» و یا «ابراء ذمه» مشاهده میکنیم. در مورد این اصطلاح توضیح دهید؟
1131 1402/04/21 --- مشابه ---ابرا یکی از اصطلاحات فقهی و حقوقی است که معنایش اسقاط حق ثابت بر ذمه دیگرى است. البته قلمرو ان کمی محدودتر از اسقاط حق است. از ابرا در بابهاى تجارت ، رهن ، حواله ، ضمان ، صلح ، اجاره ، کفالت ، وصیت
-
به چه نوع عقد و قراردادی، «عقد فضولی» میگویند؟ شرایط و احکام آن چیست؟
2331 1402/04/05 --- مشابه ---معنای لغوی فضولی فضولى از ریشه فضل در لغت به معناى زیاده ، و جمع ان فضول است. صیغهی جمع به معناى مفرد در چیزى که خیرى در ان نیست نیز به کار رفته است ؛ از اینرو ، ى به اخر ان متصل میشود. عنوان فض
-
«مرابحه» و یا «بیع مرابحه» در فقه به چه معاملاتی گفته میشود؟
1606 1402/02/31 --- مشابه ---هنگام خرید و فروش ، فروشنده میتواند تنها مبلغ کالا را اعلام کند و خریدار را از جزئیات دیگر ان اگاه نکند. البته میتواند خریدار را از قیمت خرید ، هزینه نگهداری ... همچنین میزان سود این معامله اگاه ک
-
معنای واژه «مفتوح عَنْوَه» که در کتب فقهی مشاهده میشود چیست؟
1444 1402/02/25 احکام مالیعنوه به معنای قهر بوده و از همینرو معنای اخذناها عنوه ان است که ان منطقه را با شمشیر قدرت نظامی به تصرف خود دراوردیم. [ 1 ] در همین راستا مفتوح عنوه به سرزمینهایی گفته میشود که در گذشته تحت سیط
-
مراد از «قاعده علی الید ما اخذت» و مستند آن چیست؟ این قاعده چه تفاوتی با «قاعده ید» دارد؟
3707 1402/02/04 --- مشابه ---مفاد قاعده علی الید یکی از قواعد مهمی که در مباحث فقهی و حقوقی مورد استفاده میگیرد ، قاعده علی الید است. مفاد این قاعده ان است که هر کسی بر مال دیگری تسلط پیدا کند ، ضامن ان بوده و نگهداری ان مال
-
مراد از «حق ارتفاق» در متون فقهی و حقوقی چیست؟
1379 1402/01/26 --- مشابه ---گاه یک فرد با انکه مالک مال غیرمنقولی ؛ مانند زمین ، چاه و ... نیست ؛ اما بر اساس قوانین و یا با توجه به توافق طرفین ، دارای حقی دائمی در ان مال میشود. در متون فقهی ، از چنین حقی با عنوان حق ارتفاق
-
یکی از شرایط صحت معاملات، وجود منفعت در انجام آن است. آیا مراد، منفعتی است که عقلا آنرا منفعت بدانند و یا همینکه یکی از طرفین، انجام معامله را منفعتی برای خویش بداند کافی است؟
2002 1402/01/16 --- مشابه ---همانگونه که در پاسخهای دیگر در همین سایت بدان اشاره شد ، [ 1 ] دلیل عقلایی به دلیلی گفته میشود که مبنای ان ، اجتماع و اتفاق نظر عقلا ، و عموم مردم باشد. در همین زمینه ، در مباحث فقهی ، موضوعی مطرح
-
آیا میتوانیم 110 گرم شمش طلا به سازنده طلا داده و در برابر، 100 گرم طلای ساختهشده از او بگیریم؟
2495 1401/12/03 خرید و فروشمعاوضه طلا با طلایی دیگر ، با تغییر در مقدار و وزن ان ، ربا و حرام است ، ولی در صورتی که مقدار اضافه ، تنها به عنوان اجرت ساخت به سازنده طلا تحویل گردد ، بیشتر مراجع انرا دارای اشکال نمیدانند. ضمائم
-
در مهریه، تفاوت مهرالمثل و مهرالمسمی چیست؟ و هر کدامشان در چه مواردی باید پرداخت شود؟
3630 1401/11/26 --- مشابه ---1. مهرالمسمی مهرالمسمی مهریهای است که با توافق طرفین در زمان عقد برای زوجه تعیین میشود. و میزان مشخصی از نظر تعداد و یا نوع ان وجود ندارد ، و زوجین میتوانند بر اساس توافق ، مهریه را به هر میزانی ت
-
در دانش فقه و حقوق، «حق انتفاع» چیست و چه تفاوتی با «مالکیت منافع» دارد؟
2843 1401/11/24 --- مشابه ---واژه انتفاع در دانش لغت به معنای نفع گرفتن و سود بردن امده ، و در اصطلاح فقه به معنای حقی است که به موجب ان شخص میتواند از ملک غیر که بر اساس اصل اولی ، عین و منافع ان متعلق به مالک ان است ، بهرهمن
-
«اجرة المسمی» و «اجرة المثل» چه تفاوتی با هم دارند؟
1954 1401/10/05 --- مشابه ---در متون فقهی و حقوقی ، از یک نگاه اجرت و یا کارمزد را به دو قسم اجره المثل و اجره المسمی تقسیم میکنند که معنایشان از قرار زیر است: اجره المسمی: اجره المسمی کارمزدی است که عقد و قرارداد بر اساس ان
-
در خرید و فروش طلا به طلا، یا نقره به نقره علاوه بر شرایط عمومی خرید و فروش، چه شرایط دیگری باید رعایت شود؟
1557 1401/09/23 خرید و فروشدر خرید و فروش طلا به طلا ، یا نقره به نقره ، علاوه بر شرایط عمومی خرید و فروش ، [ 1 ] دو شرط دیگر باید رعایت شود: وزن ان دو مساوی باشد. معامله به صورت نقدی صورت گیرد ؛ بلکه باید فروشنده و خریدار پی
-
هدایایی برای شرکت در برخی معاملات دریافت کردم که بعدها مشخص شد آن معاملات باطل بوده است. استفاده از هدایای دریافتی چه حکمی دارد؟
1559 1401/08/23 خرید و فروشاستفاده از این نوع جوایز اهدایی که تنها به دلیل مشارکت در معاملاتی بوده که بطلان انها بعدها معلوم شده است ، اشکالی ندارد. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ i ] حضرت ای
-
پس از فوت مادرم حقوق بازنشستگی او به حساب من که مجرد بودم واریز میشد. بنده ازدواج کردم، ولی عقدم را ثبت محضری نکردم تا حقوق بازنشستگی مادرم قطع نشود. آیا این کار اشکال شرعی دارد؟
1996 1401/08/15 بیمهاین امور تابع قانون است. در صورتی که دریافت این مستمری برخلاف قانون باشد ، دریافت ان جایز نیست. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال ، چنین است: [ 1 ] حضرت ایت الله العظمی علوی گرگانی
-
حکم انگشتر یا دیگر اموالی که در حفاریهای درون خانه خود مییابیم چیست؟
1817 1401/08/11 اموال گمشده و یا بدون صاحبچنین مالی ، حکم لقطه مال پیدا شده را دارد ؛ پس اگر مال پیدا شده متعلق به مالکان قبلی ان خانه نباشد و امیدی نیز به یافتن صاحب ان نیست ، باید خود ان وسیله و یا قیمت انرا به فقیر صدقه داد ، مگر انکه ا
-
برخی فقها فروش نجاسات و مواد خوراکی حرام به کفار را حرام میدانند. آیا هنگامی که نبرد اقتصادی شدیدی میان مسلمانان و کفار وجود دارد، نمیتوان از این حرمت صرف نظر کرد؟!
1868 1401/08/07 --- در حال تکمیل ---ابتدا باید گفت که نظر فقها در ارتباط با حکم اولی فروش اینگونه موارد به کفار متفاوت است. به هر حال هرچند در برخی موارد ، عنوان ثانوی میتواند حکم اولی را تغییر دهد ، ولی در مورد فروش نجاسات و مواد خور
-
زمین موقوفهای از متصرفان غیر قانونی آن، پس گرفته شد، اکنون امکانات غیر منقولی مانند چاه آب که متصرفان ایجاد کرده بودند، آیا متعلق به خود آنها است یا متعلق به کسانی که زمین برای آنها وقف شده است؟
1377 1401/03/16 تصرف در موقوفاتدر فرض سؤال ، چاه و امکانات مربوط به ان ، متعلق به زارعان است و انها باید اجاره مدتی که زمین در اختیار انان بود را پرداخت نمایند. البته برخی از مراجع معتقدند اگر زارعین با اطلاع از اینکه زمین ، موقوف
-
تفاوت معاملهی عینی با معاملهی کلی فی الذمه چیست؟
3809 1401/02/08 خرید و فروشدر یکی از تقسیمبندیهای فقهی - حقوقی معاملات ، انها را به دو گروه عینی و کلی فی الذمه تقسیم میکنند: معاملهی عینی: در این نوع قرارداد ، طرفین ، باید به صورت دقیق ، جنس و قیمت ثمن و مثمن را مشخص کن
-
اگر پدری استفاده از اینترنت را در منزل منع کند؛ اما فرزندش آنرا نادیده گرفته و فایلهایی را دانلود کند، آیا کار حرامی را انجام داده است؟!
2367 1400/10/15 حقوق مادیدر فرض سؤال ، این کار گناه بوده و باید از ان توبه نمود ، ولی مالک فایلها خود فرزند است و اگر محتوای نامشروعی نداشته باشد ، استفاده از انها جایز است. همچنین در اینباره پرداخت هزینه اینترنت کافی بوده
-
اگر در پرداخت سود معاملات، تأخیری صورت گیرد، آیا گرفتن جریمهی دیرکرد از عامل جایز است؟
2878 1400/08/01 گوناگوناگر جریمه دیرکرد به عنوان وجه التزام و در قبال تخلف از تعهد باشد ، برخی از مراجع انرا جایز دانستهاند. البته برخی از فقها انرا نوعی ربا شمرده و برخی نیز اصل چنین قراردادی را دارای اشکال میدانند. ض