آنچه از روایات در این زمینه استفاده می‌شود، این است که فرشتگان نیز در قبال موضوع ناراحت کننده متأثر و در برابر مسئله نشاط آور شاد و مسرور می‌شوند. در این مقال تعدادی از روایات را به عنوان نمونه بیان می‌کنیم:
1. «...أ ما ترضین أن تبکی‏ له الملائکة و یأسف علیه کل شی‏ء»؛[1] امام صادق(ع) از قول رسول خدا(ص) نقل می‌فرمایند: ... آیا تو دوست نداری که فرشتگان برایش(امام حسین) گریه کنند و تمام موجودات برایش متأثر شوند.
2. «... قَالَ نَعَمْ یَا بِنْتَاهْ قُتِلَ قَبْلَهُ أَحَدٌ کَانَ تَبْکِیهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ الْمَلَائِکَة....»؛[2] رسول خدا(ص) در مورد شهادت امام حسین(ع) خطاب به حضرت فاطمه(س) فرمود: ... دخترم، پیش از او کسى این طور کشته نشده است که آسمان‌‏ها، زمین، فرشتگان و... برایش گریه کنند.
3. «إِذَا مَاتَ الْمُؤْمِنُ بَکَتْ‏ عَلَیْهِ الْمَلَائِکَةُ...»؛[3] هرگاه مؤمنی از دنیا برود فرشتگان برایش گریه می‌کنند.
4. «بَیْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ (ص) ذَاتَ یَوْمٍ قَاعِدٌ إِذْ نَزَلَ جَبْرَئِیلُ (ع)‏ وَ هُوَ کَئِیبٌ حَزِینٌ مُتَغَیِّرُ اللَّوْنِ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَا لِی أَرَاکَ کَئِیباً حَزِیناً قَالَ یَا مُحَمَّدُ وَ کَیْفَ لَا أَکُونُ کَذَلِکَ وَ إِنَّمَا وُضِعَتْ مَنَافِیخُ جَهَنَّمَ الْیَوْمَ...»؛[4] روزى پیامبر(ص) نشسته بودند، ناگاه جبریل در حالى‌که رنگ پریده، اندوهگین و افسرده بود آمد. پیامبر(ص) فرمودند: چرا تو را چنین اندوهگین و افسرده مى‌‏بینم؟ گفت: اى محمد! چرا چنین نباشم که امروز کوره‌‏هاى جهنم را نهادند؟
۵. «لمّا قتل الحسین علیه السلام ضجّت الملائکة بالبکاء و النحیب و قالوا: إلهنا و سیّدنا، تغفل عمّن قتل صفوتک و ابن صفوتک. فأوحى اللَّه إلیهم: قرّوا ملائکتی فو عزّتی و جلالی لأنتقمنّ منهم و لو بعد حین، ثمّ کشف اللَّه عن الأئمّة من ولد الحسین علیهم السلام فسرّت الملائکة بذلک ...»؛[5] هنگامی‌ که امام حسین(ع) کشته شد، ملائکه‏ شیون و زارى کرده گفتند: اى خدا و مولاى ما، آیا از کسى که برگزیده تو و فرزند برگزیده تو را کشته غفلت مى‌‏کنى؟ از جانب خداوند وحى آمد: اى ملائکه‏ من، خوشحال‏ باشید، قسم به عزّت و جلالم، من از قاتلان حسین(ع) انتقام خواهم گرفت، آن هم به زودى. بعد هم پرده غیبى کنار رفت و ملائکه امامانى را که از صلب امام حسین بودند دیدند و خوشحال‏ شدند.
این روایات به خوبی بیانگر این صفت فرشتگان هستند که آنها نیز در برابر مسائل تأثر انگیز، یا مسرت بخش اندوهگین و مسرور می‌شوند.

---