گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:قواعد عربی)
-
چرا قرآن در اعلام مدت زمان رسالت 950 ساله حضرت نوح(ع) فرمود: 1000 سال جز 50 سال؟!
22251 1394/10/03 تفسیرقران کریم در زمینه مدت رسالت حضرت نوح ع می‌فرماید: و لقد ارسلنا نوحا الى قومه فلبث فیهم الف سنه الا خمسین عاما فاخذهم الطوفان و هم ظالمون ؛ و ما نوح را به سوى قومش فرستادیم و او را در میان انان هزار
-
در آیه دهم سوره منافقون، با آنکه دو کلمه «فأصدقَ» و «أکنْ»، به هم عطف شده‌اند؛ چرا اعرابشان با هم متفاوت است؟
12883 1394/09/25 تفسیرخداوند متعال در ایاتی از سوره منافقون ، از مؤمنان می خواهد مراقب باشند تا مبادا اموال و اولادشان ، انان را از یاد خدا باز دارند. [ 1 ] سپس انان را به انفاق اموال خود در راه خدا تشویق کرده ، می فرماید
-
آیا یکی از اجداد پیامبر(ص) پرورش‌دهنده سگ‌ها بود که نام «کلاب» را بر او گذاشتند؟
15734 1394/09/25 گوناگوناگر چه یکی از معانی کلب در لغت به معنای حیوان پارس کننده سگ است ، [ 1 ] اما جمع ان ؛ یعنی کلاب به کسر کاف به معنای سگ نیست ، بلکه دارای معانی دیگری نیز است که در ذیل به برخی از انها اشاره می شود. 1.
-
معانی اصطلاحات «مولوی»، «مولانا»، «ماموستا»، «ملّا» و «آخوند» چیست؟
71508 1394/09/23 لغت شناسیدر زبان ها ، فرهنگ ها و فرقه های مختلف ، اصطلاحات و القاب متنوعی در نام گذاری اندیشمندان دینی به کار می رود که موارد مندرج در پرسش نیز بخشی از چنین القابی می باشد: 1. ماموستا: این کلمه ، واژه ای کردی
-
این‌که ظرف و جار و مجرور متعلق به چیزی می‌شود، معنایش چیست و چه چیزهایی می‌توانند متعلق آنها واقع شوند؟
68814 1394/09/04 صرف و نحوظرف و جار و مجرور ، [ 1 ] سبب ارتباط ماقبل خود به مابعدشان می شوند و به سبب این ارتباط ، از ماقبل شان رفع ابهام می کنند. به عبارت دیگر ؛ فلسفه وجود ظرف و جار و مجرور ، رفع ابهام از ماقبل شان به سبب ای
-
وزن مصادری که دلالت بر عدد و مقدار می‌کند را با مثال بیان نمایید؟
23693 1394/08/28 صرف و نحومصدر ، بر وزن مفعل ، از جهت صرفی اسم مکان و به معنای جایگاه و محل صدور فعل یا شبه فعل است. [ 1 ] و در اصطلاح ، بر چیزی که دلالت بر حالت یا کاری کند بدون دلالت بر زمان ، مصدر گفته می شود. [ 2 ] مصدر
-
در فراز قرآنی «قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ» با وجود آنکه فعلش مثنای مؤنث است(قالتا)، چرا حال مرتبط با آن به صورت جمع مذکر(طائعین) آمده است؟
25875 1394/08/23 تفسیرخداوند در ایه 11 سوره فصلت می فرماید: ثم استوى الى السما و هی دخان فقال لها و للارض ائتیا طوعا او کرها قالتا اتینا طائعین . [ 1 ] در این ایه ، خداوند اسمان و زمین را مورد خطاب قرار داده و با عبارت ائت
-
چرا در مواردی؛ مانند «أولو العلم» و «أولو الألباب»، مضاف‌الیه «أولو» در برخی موارد، مفرد و در موارد دیگر جمع است؟ آیا چنین تفاوتی قاعده‌مند بوده و به تفاوت در معنا نیز خواهد انجامید؟
19313 1394/08/16 تفسیراولو یکی از اسم های دائم الاضافه و یکی از ملحقات به جمع مذکر سالم است که همواره به اسم ظاهر اضافه می شود. این واژگان در حالت رفعی ؛ با واو ماقبل مضموم بوده و در حالت نصبی و جری ؛ با یا ماقبل مکسور می
-
در آیه «هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِی رَبِّهِمْ» چرا برای اسم تثنیه «خَصْمَانِ»، از فعل جمع «اخْتَصَمُوا» استفاده شده است؟
22103 1394/08/14 تفسیرصاحب کتاب اعراب القران و بیانه در این مورد می گوید: در این عبارت ، نخست از تثنیه خصمان استفاده شد ، سپس جمع اختصموا ؛ چون خصم در اصل مصدر است و گرچه بیشتر به صورت مفرد مذکر می اید ، اما جایز است به صو
-
منظور از روز «عبوس» و «قمطریر» چیست؟ و چرا ابرار و نیکان نیز از آن‌روز می‌ترسند؟!
20703 1394/07/25 تفسیرخدای متعال در بیان یکی از ویژگی‌های ابرار و نیکان ، از زبان خودشان می‌فرماید: انا نخاف من ربنا یوما عبوسا قمطریرا ؛ [ 1 ] ما از پروردگارمان می‌ترسیم از ان‌روز که عبوس و شدید است. عبوس از عبس ؛ یعنى
-
چرا در آیاتی از قرآن، اموال و پسران به عنوان پشتوانه‌ای از طرف پروردگار برای مردم اعلام شده و سخنی از دختران به میان نیامده است؟!
21337 1394/07/18 تفسیردر ایاتی از قران کریم ، بنون به عنوان نعمتی گوشزد می شود که از جانب خدا در اختیار بسیاری از مردم قرار داده شده است: و یمددکم باموال و بنین و یجعل لکم جنات و یجعل لکم انهارا ؛ [ 1 ] و شما را با اموا
-
کلمه «قبل» و «بعد» اگر بعد از حروف جر درآیند، گاه مجرور بوده و گاه مجرور نیستند. دلیل این تفاوت چیست؟
35046 1394/07/05 صرف و نحوقبل و بعد از ظروف زمان و دائم الاضافه هستند. این دو واژه چهار حالت دارند ، در سه صورت معرب و در یک صورت مبنی بر ضم می شوند. [ 1 ] 1. مضاف الیه انها تصریح شده و در کلام وجود داشته باشد. در این صورت م
-
«إیّاک نعبد و إیّاک نستعین» اخبار از عبودیت و استعانت است و یا انشاء و درخواست آن؟
9924 1394/06/29 صرف و نحوجملات و سخنان ؛ گاهی حکایت از چیزی می کنند و از وجود یا فقدانش در خارج خبر می دهند که به ان جملات اخباری گفته می شود ؛ مانند این که گوینده ای می گوید: دیروز هوا افتابی بود . یا فردا هوا بارانی خواهد ب
-
معنای «تسویل» و «زینت دادن اعمال زشت توسط شیطان» چیست؟
32297 1394/06/16 لغت شناسیالف. معنای تسویل در قران واژه تسویل مصدر سول به معناى جلوه دادن چیزى است که نفس ادمى بر ان حریص است ، به گونه ای که زشتی هایش هم در نظر زیبا می شود. [ 1 ] سولت له نفسه کذا ، زینته له ؛ [ 2 ] نفس ا
-
واژه «شفاعت» در فرهنگ قرآن به چه معنا است؟
14078 1394/06/16 توسل، شفاعت، تبرک و ...واژه شفاعت در قران کریم با ترکیب های مختلف ؛ مانند الشفاعه ، شفاعه و شفاعتهم سیزده بار مورد استفاده قرار گرفته است. انچه در هر سیزده مورد تکرار ان در قران امده ، تنها به فتح شین است. همچنین حدود سی
-
چرا با آنکه لفظ «جن» و «انس» مذکرند، برخی فعل‌هایی که در قرآن به آنان اسناد داده می‌شود مؤنث است؟
10472 1394/06/15 صرف و نحوجن در مقابل انس استعمال می شود و به عموم جنیان و نوع انها اطلاق می گردد. [ 1 ] به عبارت دیگر ، جن به جماعتی از فرزندان جان که پدر تمام جنیان است ، اطلاق می شود ، [ 2 ] چنان که انس نیز اسم جنس است که ب
-
بین جرم خیانت و جاسوسی از نظر نسب اربعه چه رابطه‌ای برقرار است؟
11365 1394/06/14 احکام قضاییواژه شناسی جاسوس ، از ماده جس ، در لغت به معنای تفتیش و با خبر شدن و اطلاع پیدا کردن پنهانی از باطن اشیا و کارهای مردم ، همراه با دقت و ظرافت خاص است. [ 1 ] و غالبا نیز در شر و بدی استعمال می شود ؛ [
-
در فرهنگ قرآن واژه «تحت» با «اسفل» چه تفاوت دارد؟
7950 1394/06/03 تفسیر1. تحت به معنای زیر و پایین ، مقابل فوق یعنی بالا است. تحت از ظروف مکانیه است ، در مقابل فوق ؛ مانند تحت ارجلهم ، و ما تحت الثرى ، تحت اقدامنا ، تحت الشجره ، که در این موارد تحت به مکان پایین اطلاق
-
فرق بین «شطریت» و «شرطیت» چیست؟
10320 1394/05/17 لغت شناسیشطر ، اسم مفرد بر وزن فلس ، جمع ان اشطر و شطور است. [ 1 ] در لغت به معنای جز ، نصف ، وسط ، بعض ، جانب ، جهت و... می باشد ، ولی استعمالش در جز و نصف بیشتر است. [ 2 ] شرط نیز اسم مفرد بر وزن فلس که ج
-
واژه‌هایی که از ریشه «نسل» در تعابیر قرآنی وجود دارند، به چه معنا هستند؟
8450 1394/05/17 تفسیرنسل در لغت به معنای جدایی از چیزی است: نسل الوبر عن البعیر و القمیص عن الانسان ؛ کرک از شتر و پیراهن از انسان جدا شد. فرزند را از ان جهت نسل می گویند که از انسان جدا می شود. [ 1 ] برخی از مفسران نسل
-
آیا مقدم داشتن دختران بر پسران در آیه 49 سوره شوری، اشاره به نکته‌ای دارد؟
9731 1394/05/05 تفسیرخداوند در قران کریم در زمینه مشیت و قدرت مطلقه خود می فرماید: لله ملک السماوات و الارض یخلق ما یشا یهب لمن یشا اناثا و یهب لمن یشا الذکور ؛ مالکیت و حاکمیت اسمان ها و زمین از ان خدا است هر چه را بخواه
-
مای نافیه و لای نافیه چه تفاوتی با هم دارند؟
32599 1394/05/01 صرف و نحوفعل مضارع دارای چند ویژگی می باشد که عبارت اند از: 1. می تواند در زمان حال یا اینده استعمال شود. 2. مثبت است ؛ یعنی دلالت بر واقع شدن فعلی می کند نه واقع نشدن ان. 3. مرفوع است. 4. معنای ان خبری است و
-
چرا در آیه «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» و نیز سه آیه بعد از آن، کلماتی که با «نفس» مرتبطند، تماماً مؤنث‌اند؟
23699 1394/04/23 صرف و نحویا ایتها النفس المطمئنه ؛ ارجعی الى ربک راضیه مرضیه ؛ فادخلی فی عبادی ؛ و ادخلی جنتی . [ 1 ] همانگونه که در پرسش مطرح شد ، تمام کلمات مرتبط با واژگان نفس ، کلماتی مؤنث اند. ایتها ، المطمئنه ، ار
-
فرق میان «حرز»، «تعویذ» و «حجاب» چیست؟
62345 1394/04/15 لغت شناسی1. حرز ، مفرد احراز و در لغت ؛ به معنای پناهگاه ، جاى محکم و استوار ، و هر چیزی که انسان را حفظ کند و انسان در ان پناه گیرد امده است. حرز در اصطلاح ، به دعاهایى گفته می شود که خواندن یا نوشتن و همراه
-
«جن» و هر واژگانی که برگرفته از ریشه «جنن» است، معنایشان چیست و چه تفاوتی با واژگانهایی دارد که از ریشه «غشی» استخراج شده اند؟
11277 1394/04/08 لغت شناسیاین دو ریشه ، در اصل معنای پوشش و پوشیده بودن با هم اشتراک دارند ، اما در نحوه و نوع پوشش اختلاف دارند. ریشه جن هم درباره پوشش های ملاصق چسبیده و هم غیر ملاصق غیر چسبیده به کار می رود ، ولی ریشه غشی ف
-
واژگانهای زیرمجموعه «تَوَلَّی» و «وَلَّی» در قرآن به چه معنا هستند؟ دوستی و محبّت و یا دوری و تنفّر؟!
16156 1394/04/07 تفسیربسیاری از کلمات می توانند معانی گوناگونی داشته باشند و این اصل را می توان در تمام زبان ها مشاهده کرد. در همین راستا ، برخی از افعال در زبان عربی ، در شرایط گوناگون ، معانی مختلفی دارند ؛ مثلا کلمه اشت
-
حرف‌های جرّ «من» و «عن» که هر دو در فارسی به معنای «از» هستند، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
30698 1394/03/31 صرف و نحومن و عن جاره هر دو از حروف هستند و همان گونه که در تعریف حروف گفته شد ، معانی حروف زمانی شکل می گیرند که حروف به عنوان رابط بین دو کلمه قرار گیرند و ایجاد نسبت نمایند. [ 1 ] بنابراین ، گرچه در زبان فا
-
از کلمه «حتی» در ادبیات عرب چه استفاده‌هایی می‌شود؟
20721 1394/03/27 صرف و نحوحتی در ادبیات عرب بر سه قسم است: 1. عاطفه: حتای عاطفه برای عطف یک جز از معطوف علیه یا چیزی که به منزله جز برای معطوف علیه است ، می اید. به عبارت دیگر ، معطوف جزیی از معطوف علیه یا به منزله جزئی از مع
-
اقسام «کیف» و نقش آن در جمله را همراه با مثال بیان نمایید؟
23668 1394/03/14 صرف و نحوکیف [ 1 ] یکی از اسمای مبهمه صدارت طلب و مبنی بر فتح است. بنابر نظر مشهور دانشمندان نحو ، کیف بر دو قسم است: [ 2 ] 1. کیف استفهامیه: به وسیله ان از حالت و چگونگی یک چیز سؤال می شود نه از ذات ان چیز
-
مراد از «مشاکله» در اصطلاح «علم بیان» چیست؟
16323 1394/03/06 فصاحت و بلاغتهر انسانی برای رساندن معانی مورد نظر خود و القای ان به مخاطب ، ناچار باید از الفاظ استفاده نماید. بنابراین درست به کار بردن الفاظ و چگونگی کنار هم قرار دادن ، و انتخاب نوع لفظ نسبت به مخاطبان مختلف ،
-
اقسام استثناء را بیان کرده و در آیه «ما هذا بَشَراً اِنْ هذا اِلاَّ مَلَکٌ کَریمٌ»، نوع استثنا را مشخص نمایید؟
29811 1394/03/06 صرف و نحوتعریف استثنا و اقسام ان استثنا عبارت است از اخراج اسم مابعد ادات استثنا ، از حکم اسم ماقبل انها به سبب یکی از ادات استثنا. [ 1 ] یعنی انچه بعد از ادات استثنا می اید ، مشمول حکمی نخواهد بود که قبل ا
-
در دعای عهد، اعراب کلمه «مستشهدین»؛ به کسر هاء صحیح است یا به فتح آن؟ و معنای این کلمه با فرض کسر هاء و فتح آن چیست؟
15013 1394/02/07 درایه الحدیثدر بخشی از دعای عهد چنین امده است: اللهم اجعلنی من ... المستشهدین بین یدیه ؛ [ 1 ] یعنی خدایا ! من را از کسانی قرار ده که در برابر او امام زمان به شهادت می رسند. تلفظ کلمه مستشهدین به فتح ها صحیح اس
-
تحلیل نحوی «یا ایها الذین آمنوا» چیست و چرا علی‌رغم غایب بودن فعل، در فارسی آن‌را به صورت مخاطب ترجمه می‌کنند.(ای کسانی که ایمان آوردید)؟
62142 1394/02/06 اسلام و ایمانعباراتی ؛ مانند یا ایها الذین ، یا ایها الناس و... ، که با حروف ندا اغاز می شوند جملاتی نداییه هستند که در فرض سؤال ، یا از ادات ندا و ای منادای نکره مقصوده است که ظاهرش مبنی بر ضم است ، ولی محلا من
-
اضافه لفظیه و معنویه چه تفاوتی با هم دارند و آیا اسماء مضاف – از جمله کلمه غیر - می‌توانند الف و لام «ال» نیز داشته باشند؟
42245 1394/02/02 صرف و نحودر ارتباط با بحث مضاف و مضاف الیه باید گفت که اضافه بر دو قسم است: 1. اضافه لفظیه: ان است که مضاف ، صفت باشد [ 1 ] و اضافه به سوی اسم دیگر ( معمول خود ) شود ؛ مانند ضارب زید یا مانند حسن الوجه. 2. ا
-
منظور از مرصاد در آیات قرآن چیست؟
68232 1394/01/31 تفسیرمرصاد از ماده رصد بوده و رصد به معناى امادگى براى مراقبت از چیزى است. [ 1 ] مرصاد اسم مکان است به معناى جایگاهى که در ان کمین می کنند ؛ یعنی کمین گاه. بعضى نیز گفته اند مرصاد صیغه مبالغه است ، به مع
