پیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.

بخشی از دلایل و برهان‌هایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است . با تذکر این نکته که ممکن است برخی از این دلایل با یکدیگر همپوشانی‌هایی نیز داشته باشند و نیز اینکه جزئیات برخی برهان‌ها جای گفتگو . بحث نیز دارد:

1 . برهان نظم.

2 . برهان تسلسل.

3 . برهان وجوب و امکان.

4 . برهان فسخ عزائم.

5 . برهان اسدّ و اخصر.

6 . برهان صدیقین.

7 . برهان حرکت.

8 . برهان محبت.

9 . برهان فرجه.

10 . برهان تمانع.

10 . برهان حدوث و قدم.

11 . برهان علیّت (علت و معلول).

12 . برهان تضایف عشق.

13 . برهان وجودی آنسلم.

و ...

 در طرف مقابل خداناباوران نیز در صدد خدشه به هرکدام از این برهان‌ها بوده و تلاش می‌کردند تا به گمان خود براهینی برای اثبات عدم وجود خدا ارائه نمایند. براهینی چون «برهان شرّ» و «اصل تیغ اوکام» که در جای خود بدان پاسخ داده شده است.